Hikmet Çetin: Umarım dünya ikinci bir 11 Eylül’ü beklemez İstanbul Aydın Üniversitesi’nin düzenlediği webinar’da konuşan Eski Başbakan Yardımcısı Hikmet Çetin, milletlerarası toplumun Afganistan‘a dayanak olması gerektiğini söyleyerek “Umarım dünya yeni bir 11 Eylül yaşanmasını beklemez. Afgan halkına yardım etmek için elimizden geldiğince fazlaca çalışmalıyız” dedi.
İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) lisansüstü Eğitim Enstitüsü ile Diplomasi Araştırmaları Derneği’nin (DARD) düzenlediği Milletlerarası Webinar Serisi’nin, “Afganistan’daki Aktüel Gelişmelerin Farklı Perspektiflerden Değerlendirilmesi” başlıklı yedinci oturumunda konuşan Hikmet Çetin, Afganistan’daki gelişmeler üzerine değerlendirmelerde bulundu.
DEĞERLİ KONUKLAR KATILDI
Moderatörlüğünü İstanbul Aydın Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Milletlerarası İlgiler Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Alihan Limoncuoğlu’nun üstlendiği webinar, Hikmet Çetin’den diğer, TRT World editörü Tanya Goudsouzian, Heritage Foundation’ın milletlerarası bağlantılar merkezi yöneticisi Luke Coffey ve Pakistan’dan İslamabad Stratejik Araştırmalar Enstitüsü- Hindistan Araştırmaları Merkezi Yöneticisi Dr. Saif ur Rehman Malik’in iştirakleriyle gerçekleştirildi.
ÇETİN: AFGANİSTAN’DA KAPSAYICI BİR HÜKÜMET KURAL
Yakın geçmişte Dışişleri Bakanlığı, Başbakan Yardımcılığı, TBMM Başkanlığı ve NATO Afganistan Kıdemli Sivil Temsilciliği nazaranvinde bulunan Çetin, Afganistan’da kapsayıcı bir hükümetin kurulmaması durumda hem ülke tıpkı vakitte bölgede büyük zorluklar yaşanacağını kaydetti. Çetin, “Uluslararası toplumun Taliban hükümetinden daha kapsayıcı bir hükümete geçişte Afganistan’a dayanak vermesi kural. Kapsayıcı bir hükümet kurulamaması halinde hem ülke birebir vakitte bölge büyük zorluklar yaşayacaktır. Umarım dünya yeni bir 11 Eylül yaşanmasını beklemez. Afgan halkına yardım etmek için elimizden geldiğince fazlaca çalışmalıyız” diye konuştu.
“AFGANİSTAN TERÖR ÜLKESİ OLABİLİR”
Çetin mevzuya ait açıklamasının devamında, “Şu an yalnızca Taliban değil, DAEŞ, El-Kaide ve öteki bir fazlaca radikal ve ideolojik terörist kümelerin sürece dahil olma riski var. Umarım yanılırım lakin, Afganistan bir gün terörün karar sürdüğü bir ülke haline gelebilir. Taliban’ın kendi ülkesi hariç öteki ülkeler ile sorunu yok, ama DAEŞ ve El-Kaide’nin denkleme dahil olması, bölgeyi ve hatta tüm dünyayı tehdit altına sokabilir. Zira DAEŞ ve El-Kaide üzere terör örgütleri gidebilecekleri ve barınabilecekleri bir ülke aramaktalar” sözlerini kullandı.
“EN BÜYÜK BEDELİ BAYANLAR ÖDEYECEK”
Kelam konusu sürecin en büyük bedelini bayanların ödeyeceğinin altını çizen Çetin, “Afganistan’da bulunduğum müddet zarfında konuştuğum bayanlar sırf barış istediklerini söylüyorlar. Taliban’ın bayan haklarına yönelik telaffuzlarına inanmıyorum. Zira görüyorum ki; Afganistan’da bayanlar işsiz, okula gitmiyor ve bu durumun gelecekte de değişeceğine ait bir öngörüm yok. Bir öbür öngörüm ise, Afganistan’ın gelecekte iç savaşla karşı karşıya kalabileceğidir” halinde konuştu.
LUKE COFFEY: SONUÇ ABD İÇİN FİYASKO
Konuşmasında, Afganistan’da yaşanan her şeyin aslında engellenebilir olduğuna dikkat çeken Heritage Foundation’ın memleketler arası bağlantılar merkezi yöneticisi Luke Coffey, “Geçtiğimiz birkaç haftada gördüklerim içinde beni en epey üzen şey, tüm yaşananların önlenebilir olmasıydı. Amerika’nın yaşadığı sona ulaşılmasında temel niye; Biden’ın, Trump’ın dış siyasette savaşı sonlandırma siyasetinin iç siyasette yarar sağladığını görmesi ve bu çizgiyi sürdürmesi oldu. O denli ki Biden hiç bir vakit Afganistan’da büyük bir ABD askeri varlığını desteklemedi. Maalesef yaşanan bu sürecin ABD halkına fazlaca önemli bir ekonomik maliyeti de oldu. Kendisi her ne kadar seçim devri büyük kelamlar vermiş olsa da sonuç ABD açısından fiyasko; Biden uzun müddettir oval ofiste ve Taliban, Afganistan’da idaresi ele geçirdi” diye konuştu.
TANYA GOUDSOUZIAN: TALİBAN 2.0’IN İMAJI GİDEREK ZEDELENMEKTE
2001’den beri Afganistan hakkında yazılar kaleme aldığını, Muhammed Zahir Şah, suikasta uğrayan Cumhurbaşkanı Burhaneddin Rabbani, eski Başbakan Gulbeddin Hikmetyar üzere bir epey siyasetçiyle röportajlar gerçekleştirdiğini hatırlatan TRT World editörü Tanya Goudsouzian, “Taliban’ın değişmediğini, yalnızca PR’da daha yeterli olduklarını, dünyaya daha çağdaş bir yüze sahip yeni ve geliştirilmiş bir Taliban gösterdiklerini düşünüyorum ve bu durum Taliban 2.0 kavramını ortaya çıkarmakta. Taliban Kabil’in kansız bir biçimde ele geçirilmesinden yaklaşık bir ay daha sonra, sözcülerinin yinelanan tüm teminatlarına karşın hem Afgan halkına birebir vakitte milletlerarası topluluğa yönelik verdiği tüm taahhütlerinden neredeyse vazgeçmekte. Taliban 2.0’ın ihtimamla hazırlanmış imajı giderek daha da fazla çatlaklar gösteriyor. Tüm bu yaşananlar ile halkın hükümete olan inancını yıpratmak, Taliban’ın askeri açıdan yenilmez olarak sunarak Afgan güçlerinin moralini aşındırmak ve ülke idaresini Taliban’ın ele geçirmesinin kaçınılmaz olduğunu göstermek amaçlandı” dedi.
DR. SAİF UR REHMAN MALİK: MEMLEKETLER ARASI TOPLUMUN DAYANAĞI KURAL
Son olarak konuşan ve kelamlarına “Afganistan’da olağan hayata geri dönülmeli ve barış hakim olmalıdır. DAEŞ ve El Düstur üzere bölge için tehdit oluşturan ögeler o toplumda kök salmamalı, aksi takdirde sadece Afganistan değil tüm bölge ülkeleri acı çekeceklerdir” tabirleriyle başlayan Pakistan’dan İslamabad Stratejik Araştırmalar Enstitüsü- Hindistan Araştırmaları Merkezi Yöneticisi Dr. Saif ur Rehman Malik, “Bu yüzden bir ulusun bir daha inşasına yardım etmek için memleketler arası toplumu ön plana çıkarmaya mecburuz. Kapsayıcı ve kolektif hükümetlerin kurulmasına katkı verebilirsek, barış içerisinde bir geçiş devri yaşanabilir ve bu da en az hasar ile olağan hayata dönülmesini sağlayabilir. Bu kapsamda yeni idarenin milletlerarası krediler alabilmesi, ithalat ve ihracatını gerçekleştirebilmesi ve kilit dallarda etraf ülkeler ile etkileşim içerisinde olması büyük kıymet taşımaktadır” değerlendirmelerinde bulundu.
Soru-cevap kısmıyla tamamlanan toplantının tamamına ve milletlerarası webinar serisinin evvelki oturumlarına İstanbul Aydın Üniversitesi’nin resmi YouTube hesabı üzerinden ulaşılabiliyor.
Seçim anketi neticelerina güveniyor musunuz?
— Haberler.com (@Haberler) September 22, 2021
İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) lisansüstü Eğitim Enstitüsü ile Diplomasi Araştırmaları Derneği’nin (DARD) düzenlediği Milletlerarası Webinar Serisi’nin, “Afganistan’daki Aktüel Gelişmelerin Farklı Perspektiflerden Değerlendirilmesi” başlıklı yedinci oturumunda konuşan Hikmet Çetin, Afganistan’daki gelişmeler üzerine değerlendirmelerde bulundu.
DEĞERLİ KONUKLAR KATILDI
Moderatörlüğünü İstanbul Aydın Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Milletlerarası İlgiler Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Alihan Limoncuoğlu’nun üstlendiği webinar, Hikmet Çetin’den diğer, TRT World editörü Tanya Goudsouzian, Heritage Foundation’ın milletlerarası bağlantılar merkezi yöneticisi Luke Coffey ve Pakistan’dan İslamabad Stratejik Araştırmalar Enstitüsü- Hindistan Araştırmaları Merkezi Yöneticisi Dr. Saif ur Rehman Malik’in iştirakleriyle gerçekleştirildi.
ÇETİN: AFGANİSTAN’DA KAPSAYICI BİR HÜKÜMET KURAL
Yakın geçmişte Dışişleri Bakanlığı, Başbakan Yardımcılığı, TBMM Başkanlığı ve NATO Afganistan Kıdemli Sivil Temsilciliği nazaranvinde bulunan Çetin, Afganistan’da kapsayıcı bir hükümetin kurulmaması durumda hem ülke tıpkı vakitte bölgede büyük zorluklar yaşanacağını kaydetti. Çetin, “Uluslararası toplumun Taliban hükümetinden daha kapsayıcı bir hükümete geçişte Afganistan’a dayanak vermesi kural. Kapsayıcı bir hükümet kurulamaması halinde hem ülke birebir vakitte bölge büyük zorluklar yaşayacaktır. Umarım dünya yeni bir 11 Eylül yaşanmasını beklemez. Afgan halkına yardım etmek için elimizden geldiğince fazlaca çalışmalıyız” diye konuştu.
“AFGANİSTAN TERÖR ÜLKESİ OLABİLİR”
Çetin mevzuya ait açıklamasının devamında, “Şu an yalnızca Taliban değil, DAEŞ, El-Kaide ve öteki bir fazlaca radikal ve ideolojik terörist kümelerin sürece dahil olma riski var. Umarım yanılırım lakin, Afganistan bir gün terörün karar sürdüğü bir ülke haline gelebilir. Taliban’ın kendi ülkesi hariç öteki ülkeler ile sorunu yok, ama DAEŞ ve El-Kaide’nin denkleme dahil olması, bölgeyi ve hatta tüm dünyayı tehdit altına sokabilir. Zira DAEŞ ve El-Kaide üzere terör örgütleri gidebilecekleri ve barınabilecekleri bir ülke aramaktalar” sözlerini kullandı.
“EN BÜYÜK BEDELİ BAYANLAR ÖDEYECEK”
Kelam konusu sürecin en büyük bedelini bayanların ödeyeceğinin altını çizen Çetin, “Afganistan’da bulunduğum müddet zarfında konuştuğum bayanlar sırf barış istediklerini söylüyorlar. Taliban’ın bayan haklarına yönelik telaffuzlarına inanmıyorum. Zira görüyorum ki; Afganistan’da bayanlar işsiz, okula gitmiyor ve bu durumun gelecekte de değişeceğine ait bir öngörüm yok. Bir öbür öngörüm ise, Afganistan’ın gelecekte iç savaşla karşı karşıya kalabileceğidir” halinde konuştu.
LUKE COFFEY: SONUÇ ABD İÇİN FİYASKO
Konuşmasında, Afganistan’da yaşanan her şeyin aslında engellenebilir olduğuna dikkat çeken Heritage Foundation’ın memleketler arası bağlantılar merkezi yöneticisi Luke Coffey, “Geçtiğimiz birkaç haftada gördüklerim içinde beni en epey üzen şey, tüm yaşananların önlenebilir olmasıydı. Amerika’nın yaşadığı sona ulaşılmasında temel niye; Biden’ın, Trump’ın dış siyasette savaşı sonlandırma siyasetinin iç siyasette yarar sağladığını görmesi ve bu çizgiyi sürdürmesi oldu. O denli ki Biden hiç bir vakit Afganistan’da büyük bir ABD askeri varlığını desteklemedi. Maalesef yaşanan bu sürecin ABD halkına fazlaca önemli bir ekonomik maliyeti de oldu. Kendisi her ne kadar seçim devri büyük kelamlar vermiş olsa da sonuç ABD açısından fiyasko; Biden uzun müddettir oval ofiste ve Taliban, Afganistan’da idaresi ele geçirdi” diye konuştu.
TANYA GOUDSOUZIAN: TALİBAN 2.0’IN İMAJI GİDEREK ZEDELENMEKTE
2001’den beri Afganistan hakkında yazılar kaleme aldığını, Muhammed Zahir Şah, suikasta uğrayan Cumhurbaşkanı Burhaneddin Rabbani, eski Başbakan Gulbeddin Hikmetyar üzere bir epey siyasetçiyle röportajlar gerçekleştirdiğini hatırlatan TRT World editörü Tanya Goudsouzian, “Taliban’ın değişmediğini, yalnızca PR’da daha yeterli olduklarını, dünyaya daha çağdaş bir yüze sahip yeni ve geliştirilmiş bir Taliban gösterdiklerini düşünüyorum ve bu durum Taliban 2.0 kavramını ortaya çıkarmakta. Taliban Kabil’in kansız bir biçimde ele geçirilmesinden yaklaşık bir ay daha sonra, sözcülerinin yinelanan tüm teminatlarına karşın hem Afgan halkına birebir vakitte milletlerarası topluluğa yönelik verdiği tüm taahhütlerinden neredeyse vazgeçmekte. Taliban 2.0’ın ihtimamla hazırlanmış imajı giderek daha da fazla çatlaklar gösteriyor. Tüm bu yaşananlar ile halkın hükümete olan inancını yıpratmak, Taliban’ın askeri açıdan yenilmez olarak sunarak Afgan güçlerinin moralini aşındırmak ve ülke idaresini Taliban’ın ele geçirmesinin kaçınılmaz olduğunu göstermek amaçlandı” dedi.
DR. SAİF UR REHMAN MALİK: MEMLEKETLER ARASI TOPLUMUN DAYANAĞI KURAL
Son olarak konuşan ve kelamlarına “Afganistan’da olağan hayata geri dönülmeli ve barış hakim olmalıdır. DAEŞ ve El Düstur üzere bölge için tehdit oluşturan ögeler o toplumda kök salmamalı, aksi takdirde sadece Afganistan değil tüm bölge ülkeleri acı çekeceklerdir” tabirleriyle başlayan Pakistan’dan İslamabad Stratejik Araştırmalar Enstitüsü- Hindistan Araştırmaları Merkezi Yöneticisi Dr. Saif ur Rehman Malik, “Bu yüzden bir ulusun bir daha inşasına yardım etmek için memleketler arası toplumu ön plana çıkarmaya mecburuz. Kapsayıcı ve kolektif hükümetlerin kurulmasına katkı verebilirsek, barış içerisinde bir geçiş devri yaşanabilir ve bu da en az hasar ile olağan hayata dönülmesini sağlayabilir. Bu kapsamda yeni idarenin milletlerarası krediler alabilmesi, ithalat ve ihracatını gerçekleştirebilmesi ve kilit dallarda etraf ülkeler ile etkileşim içerisinde olması büyük kıymet taşımaktadır” değerlendirmelerinde bulundu.
Soru-cevap kısmıyla tamamlanan toplantının tamamına ve milletlerarası webinar serisinin evvelki oturumlarına İstanbul Aydın Üniversitesi’nin resmi YouTube hesabı üzerinden ulaşılabiliyor.
Seçim anketi neticelerina güveniyor musunuz?
— Haberler.com (@Haberler) September 22, 2021