Türk-İş’in Ocak ayı Açlık ve Yoksulluk Sonu Araştırması’na nazaran dört kişilik bir ailenin açlık hududu 4 bin 249 lira, yoksulluk sonu ise 13 bin 843 liraya çıktı.
Buna nazaran açlık sonu ile artırımlı taban fiyat içinde yalnızca 3 lira 40 kuruşluk fark kaldı. Bu yıl için net minimum fiyat 4 bin 253 lira 40 kuruş olarak belirlenmişti. Aralık 2021’de açlık sonu 4 bin 13, yoksulluk sonu ise 13 bin 72 liraydı.
Çalışma iktisadı uzmanı Özgür Müftüoğlu, “2021 yılının ikinci yarısından daha sonra Türkiye’de esasen harika kırgın olan iktisat uygunca süratli bir biçimde çöküşe yanlışsız gitti. Yıl sonunda taban fiyata hükümet uygun sayılacak bir artırım yaptı. Kendi tabirleriyle yüzde 50’ye yakın bir artırım yaptı. Lakin enflasyon o kadar süratli arttı ki neredeyse bir aylık bir süre içerisinde buradaki artış neredeyse eridi” diyor.
Açlık sonunun altına düşecek
Fiyat artışları önümüzdeki ay da devam ederse minimum fiyat açlık sonunun altına düşecek. AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, Ocak ayında yıllık enflasyonun yüzde 48,42’ye yükselmesini bekliyor. Reuters’in anketinde ise Ocak ayı için yıllık enflasyon varsayımı yüzde 46.
Türk-İş’in hesaplamasına nazaran Ocak ayında 13 bin 843 liraya çıkan yoksulluk hududu ise taban fiyatın üç katını geçiyor.
Özgür Müftüoğlu, Türk-İş’in bekar bir çalışanın hayat maliyetini de 5 bin 587 olarak hesapladığını tabir ederek bunun da taban fiyatın pek üzerinde olduğuna işaret ediyor.
Bilgilerin Türkiye’de yoksulluğun süratle arttığını gösterdiğini vurgulayan Müftüoğlu, derinleşen çalışan yoksulluğu karşısında reaksiyonların de giderek büyüdüğüne dikkat çekiyor.
Ocak ayında Türkiye’nin en büyük online alışveriş sitelerinden biri olan Trendyol’da esnaf-kurye sistemiyle çalışanların yüzde 11’lik fiyat artırımını kabul etmeyerek İstanbul dahil biroldukca vilayette yaptığı aksiyon sonuç getirmiş, şirket idaresi personellerin aylıklarına yüzde 38,8 artırım yapmayı kabul etmişti.
Kurye ve kargo çalışanlarından artırım talebi
Trendyol kuryelerinin akabinde hareketler, kurye ve kargo kesimindeki öteki firmalara da sıçradı.
Hepsiburada’nın dağıtım ağı Hepsijet ve Scotty çalışanları da düşük fiyatlara karşı eylem başlattı. Scotty çalışanları, yüzde 22’lik artırımı kabul etmeyerek kontak kapattı. Yüzde 40 artırım isteyen emekçiler, dayanışma daveti yaptı.
Yemek Sepeti ve Banabi kuryeleri ise maaş konusunda patrondan cevap alamadıklarını münasebet göstererek dün şirketin İstanbul’daki merkezinin önünde Tüm Taşıma Personelleri Sendikası (TÜMTİS) üyeleri ile bir arada hareket yaptı. Yüzde 32,7 zam teklifini kabul etmeyen şirket çalışanları, İstanbul, Eskişehir ve İzmir’de kısa vadeli kontak kapattı. Harekette yapılan açıklamada, “10 saniyede paket toplamamız bekleniyor. Pandemi sürecinde kimse çalışmazken biz çalıştık. Bu şirket bizim sayemizde büyüdü. Hakkımızın verilmesini bekliyoruz. Sefalet fiyatını kabul etmiyoruz” denildi.
Yurtiçi Kargo çalışanları da yüzde 17’lik artırıma ve kontrat fesihlerine karşı şirketi bugün İstanbul Pendik’teki Yurtiçi Kargo Müdürlüğü önünde buluşup aksiyona geçti. Şirket çalışanları minimum fiyatın altında kazandıklarını belirterek yüzde 40 artırım talep ettiklerini duyurdu.
Fabrikada direnen personellere gözaltı
Özgür Müftüoğlu, kurye ve kargo bölümü haricindeki alanlarda da önemli problemler olduğunu vurguluyor. Müftüoğlu, “Çünkü bu süreçte hazırlanan toplu iş mukavelelerinde hem kamu çalışanları için yapılan birebir vakitte metal iş kolundaki mukavelelerde fiyatlar, minimum fiyat düzeyine bile ulaşmayan, minimum fiyat artış düzeyine bile ulaşmayan bir biçimde yükseltildi. Bu artışlar da tabi süratle erimeye başladı” diye konuşuyor.
Kocaeli Gebze Otomotiv Tedarik Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan ve plastik otomotiv modülleri üreten Farplas firmasında personeller, fiyatlarının ve çalışma şartlarının güzelleştirilmesi için geçen hafta iş durdurma hareketi yapmış, aksiyonun akabinde 150’ye yakın emekçi işten atıldı.
Fabrikada kalan personeller, arkadaşlarının geri alınması için fabrikaya kapanarak hareket başlattı. Polis takımları fabrikaya girdi ve tüm çalışanları gözaltına aldı. Çalışanlar ondan sonrasında hür bırakıldı. Birleşik Metal-İş Sendikası’ndan yapılan açıklamada “Sendikal hakları için direnen ve gözaltına alınan 200 arkadaşımız, sözleri alındıktan sona hür bırakıldılar. Şubemizde yapılan toplantı ile gayretin bundan daha sonra nasıl sürdürüleceği kararlaştırılıyor” denildi.
Finans Merkezi şantiyesinde aksiyon
Kurye ve kargo dalının yanı sıra İstanbul’da dün Ataşehir’deki Finans Merkezi Şantiyesi’nde çalışan inşaat emekçileri de fiyat, yemek ve barınma alanındaki hak kayıplarına karşı harekete geçti.
Şantiyedeki makus çalışma şartlarına ait DİSK Dev Yapı-İş ve İnşaat-İş Sendikası tarafınca kampanya başlatıldı.
DİSK Dev Yapı-İş Genel Lideri Özgür Karabulut, personellerin sigorta primlerinin gerçek fiyatları üzerinden değil taban fiyat üzerinden yatırıldığını belirtiyor. Fiyatların geciktirildiğini, maaşların her ay en az 2 bin üç bin lira eksik yatırıldığını söz eden Karabulut, “İşçi arkadaşlarımızın hem bugünü hem geleceği gasp ediliyor. Yemek problemleri var. Personel arkadaşlarımız, kurtlu, kalitesiz, besleyici bedeli olmayan yemekleri, nefes almanın bile güç olduğu yemekhanelerde uzun yemek kuyruklarında bekleyerek yiyor” diyor.
Memleketlerinden gelip kamplarda yaşamak zorunda kalan çalışanlar barınma problemine dikkat çekiyor. çalışanlar, 15-20 metrelik odalarda 8-10 kişinin birlikte kaldığını, tahta kurularıyla yatmak zorunda kaldıklarını ve Covid-19’dan dolayı fazlaca zorluk çektiklerini belirtiyorlar.
Finans merkezi projesi, Emlak Konut ve Varlık Fonu ile yürütülüyor.
Özgür Müftüoğlu’na nazaran artan enflasyon karşısında bir yandan fakirleşme artarken Türkiye’de personel hareketleri artarak devam edecek.
İstanbul Ticaret Odası’na bakılırsa, İstanbul’da perakende fiyatlar Ocak’ta aylık yüzde 13,78, yıllık yüzde 50,91 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu, ocak ayına ilişkin enflasyon verisini perşembe günü açıklayacak.
DW
Buna nazaran açlık sonu ile artırımlı taban fiyat içinde yalnızca 3 lira 40 kuruşluk fark kaldı. Bu yıl için net minimum fiyat 4 bin 253 lira 40 kuruş olarak belirlenmişti. Aralık 2021’de açlık sonu 4 bin 13, yoksulluk sonu ise 13 bin 72 liraydı.
Çalışma iktisadı uzmanı Özgür Müftüoğlu, “2021 yılının ikinci yarısından daha sonra Türkiye’de esasen harika kırgın olan iktisat uygunca süratli bir biçimde çöküşe yanlışsız gitti. Yıl sonunda taban fiyata hükümet uygun sayılacak bir artırım yaptı. Kendi tabirleriyle yüzde 50’ye yakın bir artırım yaptı. Lakin enflasyon o kadar süratli arttı ki neredeyse bir aylık bir süre içerisinde buradaki artış neredeyse eridi” diyor.
Açlık sonunun altına düşecek
Fiyat artışları önümüzdeki ay da devam ederse minimum fiyat açlık sonunun altına düşecek. AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, Ocak ayında yıllık enflasyonun yüzde 48,42’ye yükselmesini bekliyor. Reuters’in anketinde ise Ocak ayı için yıllık enflasyon varsayımı yüzde 46.
Türk-İş’in hesaplamasına nazaran Ocak ayında 13 bin 843 liraya çıkan yoksulluk hududu ise taban fiyatın üç katını geçiyor.
Özgür Müftüoğlu, Türk-İş’in bekar bir çalışanın hayat maliyetini de 5 bin 587 olarak hesapladığını tabir ederek bunun da taban fiyatın pek üzerinde olduğuna işaret ediyor.
Bilgilerin Türkiye’de yoksulluğun süratle arttığını gösterdiğini vurgulayan Müftüoğlu, derinleşen çalışan yoksulluğu karşısında reaksiyonların de giderek büyüdüğüne dikkat çekiyor.
Ocak ayında Türkiye’nin en büyük online alışveriş sitelerinden biri olan Trendyol’da esnaf-kurye sistemiyle çalışanların yüzde 11’lik fiyat artırımını kabul etmeyerek İstanbul dahil biroldukca vilayette yaptığı aksiyon sonuç getirmiş, şirket idaresi personellerin aylıklarına yüzde 38,8 artırım yapmayı kabul etmişti.
Kurye ve kargo çalışanlarından artırım talebi
Trendyol kuryelerinin akabinde hareketler, kurye ve kargo kesimindeki öteki firmalara da sıçradı.
Hepsiburada’nın dağıtım ağı Hepsijet ve Scotty çalışanları da düşük fiyatlara karşı eylem başlattı. Scotty çalışanları, yüzde 22’lik artırımı kabul etmeyerek kontak kapattı. Yüzde 40 artırım isteyen emekçiler, dayanışma daveti yaptı.
Yemek Sepeti ve Banabi kuryeleri ise maaş konusunda patrondan cevap alamadıklarını münasebet göstererek dün şirketin İstanbul’daki merkezinin önünde Tüm Taşıma Personelleri Sendikası (TÜMTİS) üyeleri ile bir arada hareket yaptı. Yüzde 32,7 zam teklifini kabul etmeyen şirket çalışanları, İstanbul, Eskişehir ve İzmir’de kısa vadeli kontak kapattı. Harekette yapılan açıklamada, “10 saniyede paket toplamamız bekleniyor. Pandemi sürecinde kimse çalışmazken biz çalıştık. Bu şirket bizim sayemizde büyüdü. Hakkımızın verilmesini bekliyoruz. Sefalet fiyatını kabul etmiyoruz” denildi.
Yurtiçi Kargo çalışanları da yüzde 17’lik artırıma ve kontrat fesihlerine karşı şirketi bugün İstanbul Pendik’teki Yurtiçi Kargo Müdürlüğü önünde buluşup aksiyona geçti. Şirket çalışanları minimum fiyatın altında kazandıklarını belirterek yüzde 40 artırım talep ettiklerini duyurdu.
Fabrikada direnen personellere gözaltı
Özgür Müftüoğlu, kurye ve kargo bölümü haricindeki alanlarda da önemli problemler olduğunu vurguluyor. Müftüoğlu, “Çünkü bu süreçte hazırlanan toplu iş mukavelelerinde hem kamu çalışanları için yapılan birebir vakitte metal iş kolundaki mukavelelerde fiyatlar, minimum fiyat düzeyine bile ulaşmayan, minimum fiyat artış düzeyine bile ulaşmayan bir biçimde yükseltildi. Bu artışlar da tabi süratle erimeye başladı” diye konuşuyor.
Kocaeli Gebze Otomotiv Tedarik Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan ve plastik otomotiv modülleri üreten Farplas firmasında personeller, fiyatlarının ve çalışma şartlarının güzelleştirilmesi için geçen hafta iş durdurma hareketi yapmış, aksiyonun akabinde 150’ye yakın emekçi işten atıldı.
Fabrikada kalan personeller, arkadaşlarının geri alınması için fabrikaya kapanarak hareket başlattı. Polis takımları fabrikaya girdi ve tüm çalışanları gözaltına aldı. Çalışanlar ondan sonrasında hür bırakıldı. Birleşik Metal-İş Sendikası’ndan yapılan açıklamada “Sendikal hakları için direnen ve gözaltına alınan 200 arkadaşımız, sözleri alındıktan sona hür bırakıldılar. Şubemizde yapılan toplantı ile gayretin bundan daha sonra nasıl sürdürüleceği kararlaştırılıyor” denildi.
Finans Merkezi şantiyesinde aksiyon
Kurye ve kargo dalının yanı sıra İstanbul’da dün Ataşehir’deki Finans Merkezi Şantiyesi’nde çalışan inşaat emekçileri de fiyat, yemek ve barınma alanındaki hak kayıplarına karşı harekete geçti.
Şantiyedeki makus çalışma şartlarına ait DİSK Dev Yapı-İş ve İnşaat-İş Sendikası tarafınca kampanya başlatıldı.
DİSK Dev Yapı-İş Genel Lideri Özgür Karabulut, personellerin sigorta primlerinin gerçek fiyatları üzerinden değil taban fiyat üzerinden yatırıldığını belirtiyor. Fiyatların geciktirildiğini, maaşların her ay en az 2 bin üç bin lira eksik yatırıldığını söz eden Karabulut, “İşçi arkadaşlarımızın hem bugünü hem geleceği gasp ediliyor. Yemek problemleri var. Personel arkadaşlarımız, kurtlu, kalitesiz, besleyici bedeli olmayan yemekleri, nefes almanın bile güç olduğu yemekhanelerde uzun yemek kuyruklarında bekleyerek yiyor” diyor.
Memleketlerinden gelip kamplarda yaşamak zorunda kalan çalışanlar barınma problemine dikkat çekiyor. çalışanlar, 15-20 metrelik odalarda 8-10 kişinin birlikte kaldığını, tahta kurularıyla yatmak zorunda kaldıklarını ve Covid-19’dan dolayı fazlaca zorluk çektiklerini belirtiyorlar.
Finans merkezi projesi, Emlak Konut ve Varlık Fonu ile yürütülüyor.
Özgür Müftüoğlu’na nazaran artan enflasyon karşısında bir yandan fakirleşme artarken Türkiye’de personel hareketleri artarak devam edecek.
İstanbul Ticaret Odası’na bakılırsa, İstanbul’da perakende fiyatlar Ocak’ta aylık yüzde 13,78, yıllık yüzde 50,91 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu, ocak ayına ilişkin enflasyon verisini perşembe günü açıklayacak.
DW