CatWalk
New member
Efnan Atmaca – Suzy Storck, pek bayağı bir hayat süren bir bayan. Evli, üç cocuğu var. Küçük bir meskende, günlük rutini ortasında yaşayıp gidiyor. Toplumun ona biçtiği rolü muvaffakiyetle sürdürüyor. pek tanıdık bir bayan. Madalyonun öbür yüzünde toplumun daha doğarken ona biçtiği rolü, ruhunda, içerde bir yerde reddetme dileğine sahip olsa da tüm hareketleri o farkına bile varmadan eril bir örgütlenme tarafınca engellenmiş, hayalleri budanmış ve hayaletvari bir düzenek ile köleleştirilmiş bir bayan. Bu bayağı hayatında yenidenlanan hareketlerin uyuşturduğu bir bayana dönüşmüş. Ama bir an geliyor ve yaptığı ölümcül bir yanılgı onu uyandırıyor. Fransız muharrir Magali Mougel’in yazdığı Reyhan Özdilek’in Türkçeye çevirdiği ve Kemal Aydoğan’ın yönettiği “Suzy Storck”, Moda Sahnesi’nin yeni dönem oyunu. Oyunda Aybanu Aykut, Reyhan Özdilek, Çağlar Yalçınkaya, Mert Şişmanlar rol alıyorlar. “Suzy Storck’un hikayesini oyunun direktörü Kemal Aydoğan ve tercümanı Reyhan Özdilek’le konuştuk.
Reyhan Özdilek: “Onu mahkûm eden tek şey kadınlığı”
Oyunda bayana düşen rollerden sıyrılmaya çalışan bir kahraman mı var?
Daha çok bayana “biçilen” roller diyebiliriz. Bayana biçilen roller, erkeğe biçilen roller. Bunları kim ya da ne belirliyor? Bu roller bir üniforma (uni-forma: tek-biçim) üzere bayana başka erkeğe farklı biçiliyor ve biz de giyiyoruz. Diğer bir şey giyersek toplumda dışlanıyoruz. Suzy, diğer model bir elbise giyebileceğini sanıyor, küçük de olsa hâlâ hayalleri varken. İşlerin bu biçimde yürüdüğünü hiç düşünmemiş üzere. Birini sevebilir ancak evlenmek, çocuk yapmak aslında onun hayalleri içinde değil. Bunlar onun “başına getiriliyor”, sistem onu özgür bırakmıyor. O hayatta aktif olarak varolmak istiyor, kendi kararları olsun, niyetlerini tabir edebilsin istiyor ve bu ekonomik özgürlükten geçiyor. Onu bu duruma mahkûm eden tek şey kadınlığı. Suzy onun için belirlenen bu rollerden sıyrılmak için biraz geç kalmış. Biz onun bu rolleri reddetmeyi vaktinde nasıl da arzulamış olduğunu ve bu arzuyu yeteri kadar kuvvetli bir biçimde tabir edememişliğinin pişmanlığını görüyoruz. Ve bu pişmalık onu hayli trajik bir sona sürüklüyor.
Sevdiğim bir muharrir “Bir bayan hangi yolu seçerse seçsin aklı öbür yolda kalır” demişti. Aslında tüm beşerler için geçerli galiba.
Tüm beşerler için geçerli mi bilmiyorum lakin bayanlara dair bu cümleden ben şunu anlıyorum: Bir bayan hangi yolu seçerse seçsin aklı öbür yolda kalır zira bir bayan hangi yolu seçerse seçsin o yol onun için pürüzlerle dolu sıkıntı bir yoldur esasen ve sonuçta aklı başka yolda kalır, daha hoş olma ihtimali olan.
Tüm beşerler açısından bakarsak da, mutsuzuz, seçimlerimiz bizi keyifli etmedi zira biz bize sunulanlar içinden seçim yaptık, ve bize sunulanlar da aslına bakarsan süslü kâğıtlara basılmış özgürlükten feragat anlaşmalarıydı. O denli ya da bu biçimde, yaşadıklarımızın bize verdiği mutsuzluk yüzünden, yaşayamadıklarımıza odaklanmamız. Bilinmeyenin daima o daha hoş olma hayaline dair bir iç çekiş. Güya o seçilmeyen yol, gidemedik diye hayıflandığımız ütopyaya çıkıyor. Hiç gelmemiş bir vaktin nostaljisi üzere.
bir daha bir kitapta kahramana ömrünü sonsuz defa farklı yaşama bahtı veriliyordu. Ancak her hayatta onu mutsuz eden bir şey çıkıyordu. ömrümüz değil de bakış açımız mı değişmeli sanki?
Sonsuz defa farklı omurlara uyansak da, bizi mutsuz edebilecek şeylerden kaçış yok sanırım. Bu da hayli göreli bir şey ayrıyeten, birini mutsuz eden bir diğerine sevinç kaynağı da olabilir. Seni bugün mutsuz kılan yarın şükrettiğin birşeye dönüşebilir. Ancak süreklilik arzeden durumlara bakış açısı sanırım kıymetli olan ve bunun kitlesel olması. Bakış açımız değişirse gördüklerimiz, anladıklarımız değişir, bu değişirse ömürden talebimiz değişir. Şayet bu değişim kitlesel olsaydı her manada büyük bir ihtilal olurdu herbiçimde. Bu olmadan sonsuz kez hayata gelme bahtı bir şeyi değiştirmezdi.
Kemal Aydoğan: “En büyük destekçimiz seyirci”
“Suzy Storck”ı niye seçtiniz?
“Suzy Storck” düzgün yazılmış bir tiyatro oyunu. Biçim olarak yeni. Oyuncuya, direktöre, tasarımcılara zevkli bir oyun alanı sağlıyor. Bu özelliği oyunun repertuvara alınmasının birinci şartı. Olağan ki bu kâfi olmuyor. Oyunun dünya görüşümüze uygun olması da gerekiyor. Oyun erkek egemenlik ve müttefiği kapitalizm tarafınca güruhlaştırılıp gözden kaybedilmeye çalışılan bayanın “bir isminin olduğunu” epeyce sert bir halde yüzümüze çarpıyor. bayanın asla kaybedilemeyeceğini, isminin silinemeyeceğini bunun yapılmaya çalışılmasının dünyayı felakete sürükleyeceğinin kanıtlarını izleyiciye fark ettiriyor. Tiyatronun ötekileştirilmişlerin özgürleşmesi, bütün insanların eşitliği, emek sömürüsüne son verilmesi üzere sorunların tahliline katkı sunan tarafı bizi ilgilendiriyor.
bir daha seyirciyle buluşacak olmak size ne hissettiriyor?
bu biçimde bir şeye sevineceği insanın aklına gelir miydi iki yıl evvel? Umarım fazlaca az sorun yaşarız. Tiyatro 17 aydır büyük bir badire atlattı. Badirenin sonuçlarını çabucak hemen görmedik. Devletin ve lokal idarelerin tiyatronun sürmesi için verdikleri gayret gülünç bir boyutta kaldı. bir daha en büyük destekçimiz seyirci bu vakitte. Onlarla karşılaşmak hoş yarınlar düşleyen dostlarımızla karşılaşmak demek. Eskisinden hayli daha fazla onların varlığının sevinci dolaşacak bünyemizde.
Reyhan Özdilek: “Onu mahkûm eden tek şey kadınlığı”
Oyunda bayana düşen rollerden sıyrılmaya çalışan bir kahraman mı var?
Daha çok bayana “biçilen” roller diyebiliriz. Bayana biçilen roller, erkeğe biçilen roller. Bunları kim ya da ne belirliyor? Bu roller bir üniforma (uni-forma: tek-biçim) üzere bayana başka erkeğe farklı biçiliyor ve biz de giyiyoruz. Diğer bir şey giyersek toplumda dışlanıyoruz. Suzy, diğer model bir elbise giyebileceğini sanıyor, küçük de olsa hâlâ hayalleri varken. İşlerin bu biçimde yürüdüğünü hiç düşünmemiş üzere. Birini sevebilir ancak evlenmek, çocuk yapmak aslında onun hayalleri içinde değil. Bunlar onun “başına getiriliyor”, sistem onu özgür bırakmıyor. O hayatta aktif olarak varolmak istiyor, kendi kararları olsun, niyetlerini tabir edebilsin istiyor ve bu ekonomik özgürlükten geçiyor. Onu bu duruma mahkûm eden tek şey kadınlığı. Suzy onun için belirlenen bu rollerden sıyrılmak için biraz geç kalmış. Biz onun bu rolleri reddetmeyi vaktinde nasıl da arzulamış olduğunu ve bu arzuyu yeteri kadar kuvvetli bir biçimde tabir edememişliğinin pişmanlığını görüyoruz. Ve bu pişmalık onu hayli trajik bir sona sürüklüyor.
Sevdiğim bir muharrir “Bir bayan hangi yolu seçerse seçsin aklı öbür yolda kalır” demişti. Aslında tüm beşerler için geçerli galiba.
Tüm beşerler için geçerli mi bilmiyorum lakin bayanlara dair bu cümleden ben şunu anlıyorum: Bir bayan hangi yolu seçerse seçsin aklı öbür yolda kalır zira bir bayan hangi yolu seçerse seçsin o yol onun için pürüzlerle dolu sıkıntı bir yoldur esasen ve sonuçta aklı başka yolda kalır, daha hoş olma ihtimali olan.
Tüm beşerler açısından bakarsak da, mutsuzuz, seçimlerimiz bizi keyifli etmedi zira biz bize sunulanlar içinden seçim yaptık, ve bize sunulanlar da aslına bakarsan süslü kâğıtlara basılmış özgürlükten feragat anlaşmalarıydı. O denli ya da bu biçimde, yaşadıklarımızın bize verdiği mutsuzluk yüzünden, yaşayamadıklarımıza odaklanmamız. Bilinmeyenin daima o daha hoş olma hayaline dair bir iç çekiş. Güya o seçilmeyen yol, gidemedik diye hayıflandığımız ütopyaya çıkıyor. Hiç gelmemiş bir vaktin nostaljisi üzere.
bir daha bir kitapta kahramana ömrünü sonsuz defa farklı yaşama bahtı veriliyordu. Ancak her hayatta onu mutsuz eden bir şey çıkıyordu. ömrümüz değil de bakış açımız mı değişmeli sanki?
Sonsuz defa farklı omurlara uyansak da, bizi mutsuz edebilecek şeylerden kaçış yok sanırım. Bu da hayli göreli bir şey ayrıyeten, birini mutsuz eden bir diğerine sevinç kaynağı da olabilir. Seni bugün mutsuz kılan yarın şükrettiğin birşeye dönüşebilir. Ancak süreklilik arzeden durumlara bakış açısı sanırım kıymetli olan ve bunun kitlesel olması. Bakış açımız değişirse gördüklerimiz, anladıklarımız değişir, bu değişirse ömürden talebimiz değişir. Şayet bu değişim kitlesel olsaydı her manada büyük bir ihtilal olurdu herbiçimde. Bu olmadan sonsuz kez hayata gelme bahtı bir şeyi değiştirmezdi.
Kemal Aydoğan: “En büyük destekçimiz seyirci”
“Suzy Storck”ı niye seçtiniz?
“Suzy Storck” düzgün yazılmış bir tiyatro oyunu. Biçim olarak yeni. Oyuncuya, direktöre, tasarımcılara zevkli bir oyun alanı sağlıyor. Bu özelliği oyunun repertuvara alınmasının birinci şartı. Olağan ki bu kâfi olmuyor. Oyunun dünya görüşümüze uygun olması da gerekiyor. Oyun erkek egemenlik ve müttefiği kapitalizm tarafınca güruhlaştırılıp gözden kaybedilmeye çalışılan bayanın “bir isminin olduğunu” epeyce sert bir halde yüzümüze çarpıyor. bayanın asla kaybedilemeyeceğini, isminin silinemeyeceğini bunun yapılmaya çalışılmasının dünyayı felakete sürükleyeceğinin kanıtlarını izleyiciye fark ettiriyor. Tiyatronun ötekileştirilmişlerin özgürleşmesi, bütün insanların eşitliği, emek sömürüsüne son verilmesi üzere sorunların tahliline katkı sunan tarafı bizi ilgilendiriyor.
bir daha seyirciyle buluşacak olmak size ne hissettiriyor?
bu biçimde bir şeye sevineceği insanın aklına gelir miydi iki yıl evvel? Umarım fazlaca az sorun yaşarız. Tiyatro 17 aydır büyük bir badire atlattı. Badirenin sonuçlarını çabucak hemen görmedik. Devletin ve lokal idarelerin tiyatronun sürmesi için verdikleri gayret gülünç bir boyutta kaldı. bir daha en büyük destekçimiz seyirci bu vakitte. Onlarla karşılaşmak hoş yarınlar düşleyen dostlarımızla karşılaşmak demek. Eskisinden hayli daha fazla onların varlığının sevinci dolaşacak bünyemizde.