Temmuz ayında Ekonomik İtimat Endeksi’nin pahasının 100’ü aşarak optimistlik bölgesine girmesinden daha sonra, MUASIAD tarafınca derlenen SAMEKS bileşik Tedarik Yöneticileri ekonomik eğilim Anketi (PMI) da bundan evvelki aya nazaran 2,3 puan artarak 53,1 bedeline yükseldi.
İktisatta toparlanma kalıcı olabilir mi?
SAMEKS bilgileri şu biçimde
2021 yılı Temmuz ayında mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bundan evvelki aya bakılırsa 2,3 puan artarak 53,1 pahasına yükselmiştir.
Kelam konusu hızlanmada hizmet kesimi endeksinin evvelki aya bakılırsa 6,1 puan birden artış kaydetmesi tesirli olmuştur. Sanayi dalı endeksi ise evvelki aya bakılırsa 3,3 puan azalmış ve referans pahasının altına gerilemiştir.
bu vakitte hizmet bölümü genelinde satın alımların çok süratli bir biçimde artış kaydettiği gözlenmektedir. Sanayi kesiminde ise yeni siparişlerdeki azalışa bağlı olarak girdi alımları ve üretimde yavaşlama gerçekleşmiştir.
Bu gelişmeler sonucunda evvelki aya nazaran 2,3 puan artarak 53,1 düzeyine yükselen mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi referans bedel üstündeki seyrini sürdürmüş ve üçüncü çeyreğin birinci devrinde ekonomik aktivitenin seyrine ait müspet bir görünüm arz etmiştir.
Sanayi Dalı SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış Sanayi Dalı SAMEKS Endeksi, 2021 yılı Temmuz ayında, bundan evvelki aya göre 3,3 puan azalarak 46,7 düzeyine gerilemiştir.
Evvelki aya bakılırsa 4,9 puan azalarak 40,0 düzeyine gerileyen yeni siparişler alt endeksi, Temmuz ayında sanayi dalı genelinde gözlenen daralmada belirleyici olmuştur. Kelam konusu 40,0 puanlık bu düzey, yeni siparişler alt endeksi için son 15 ayın (Nisan 2020’den beri) en düşük bedeline işaret etmektedir.
Yeni siparişlerdeki azalmaya bağlı olarak evvelki aya bakılırsa 6,2 puan azalarak 56,9 düzeyine gerileyen girdi alımları, bu vakitte ivme kaybına işaret eden bir öteki alt endeks olmuştur.
Kelam konusu gelişmeler sonucunda sanayi kesimi üretim alt endeksi, evvelki aya göre 3,4 puan azalarak 39,9 düzeyine gerilemiş ve Temmuz ayında bölüm genelinde daralma kaydedildiğine işaret etmiştir.
Birebir periyotta son mal stoku alt endeksi 1,9 puan azalarak 45,4 düzeyine gerilemiş, tedarikçilerin teslimat müddeti alt endeksi ise 0,3 puanlık artışla 58,2 düzeyine yükselerek olumlu görünümünü sürdürmüştür.
Evvelki aya bakılırsa 2,7 puana artarak 53,0 düzeyine yükselen istihdam alt endeksi ise sanayi kesiminde emek talebinin artış eğilimini devam ettiğini göstermektedir.
bu biçimdece evvelki aya bakılırsa 3,3 puan azalarak Mayıs devrinden daha sonra bir daha referans pahanın altına gerileyen Sanayi Bölümü SAMEKS Endeksi, Temmuz ayında bölüme yönelik negatif bir görünüm arz etmiştir.
Hizmet Bölümü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Bölümü Endeksi, 2021 yılı Temmuz ayında bundan evvelki aya bakılırsa 6,1 puan artarak 56,1 düzeyine yükselmiştir.
Evvelki aya nazaran 9,7 puan birden artarak 73,0 düzeyine yükselen satın alım alt endeksi, hizmet dalı genelinde gözlenen genişlemede belirleyici olmuştur. Kelam konusu 73,0 puanlık bu düzey, serinin hesaplanmaya başlandığı 2013’ten bu vakte kadarki en yüksek olarak dikkat çekmektedir.
Satın alımlardaki rekor seviyeyle birlikte ivme kazanan iş hacmi, evvelki aya göre 3,0 artış kaydetmesine rağmen 47,9 puanda kalarak, bölüm genelindeki aktivitenin çabucak hemen tam manasıyla toparlanamadığına işaret etmiştir.
Temmuz ayında hizmet dalına ait stoklar alt endeksi 9,2 puan artış kaydederek 49,1 düzeyine yükselmiş, tedarikçilerin teslimat mühleti alt endeksi ise 7,9 puan birden artarak bir daha referans bedelinin üzerinde gerçekleşmiştir.
İstihdam alt endeksi ise evvelki aya göre 5,3 puan artış kaydederek 56,3 düzeyine yükselmiş ve hizmet dalındaki istihdam artışının bu vakitte sürdüğüne işaret etmiştir.
bu biçimdece evvelki aya göre 6,1 puan artış kaydederek 56,1 düzeyinde gerçekleşen Hizmet Dalı SAMEKS Endeksi, olumlu görünümünü bu vakitte de sürdürmüştür.
SAMEKS’in YORUMU:
Temmuz ayı ile birlikte Covid-19’a yönelik kısıtlamaların kaldırılmasının, hizmet dalında önemli bir canlanmaya niye olduğu görülmektedir. Sanayi dalı üretiminin ise 15 Temmuz ve Kurban Bayramı sebebiyle oluşan 5 günlük resmî tatilden olumsuz etkilendiği gözlenmektedir. Başta turizm ve nakliyat kesiminin sürat kazanmasıyla, hizmet dalının Ağustos ayında daha da olumlu bir manzara sunmasını beklenirken; girdi maliyetlerindeki artıştan olumsuz etkilenmeye devam eden sanayi kesimindeki toparlanmanın, hizmet dalına kıyasla daha durağan olacağı kestirim edilmektedir.
İktisatta toparlanma kalıcı olabilir mi?
SAMEKS bilgileri şu biçimde
2021 yılı Temmuz ayında mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bundan evvelki aya bakılırsa 2,3 puan artarak 53,1 pahasına yükselmiştir.
Kelam konusu hızlanmada hizmet kesimi endeksinin evvelki aya bakılırsa 6,1 puan birden artış kaydetmesi tesirli olmuştur. Sanayi dalı endeksi ise evvelki aya bakılırsa 3,3 puan azalmış ve referans pahasının altına gerilemiştir.
bu vakitte hizmet bölümü genelinde satın alımların çok süratli bir biçimde artış kaydettiği gözlenmektedir. Sanayi kesiminde ise yeni siparişlerdeki azalışa bağlı olarak girdi alımları ve üretimde yavaşlama gerçekleşmiştir.
Bu gelişmeler sonucunda evvelki aya nazaran 2,3 puan artarak 53,1 düzeyine yükselen mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi referans bedel üstündeki seyrini sürdürmüş ve üçüncü çeyreğin birinci devrinde ekonomik aktivitenin seyrine ait müspet bir görünüm arz etmiştir.
Sanayi Dalı SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış Sanayi Dalı SAMEKS Endeksi, 2021 yılı Temmuz ayında, bundan evvelki aya göre 3,3 puan azalarak 46,7 düzeyine gerilemiştir.
Evvelki aya bakılırsa 4,9 puan azalarak 40,0 düzeyine gerileyen yeni siparişler alt endeksi, Temmuz ayında sanayi dalı genelinde gözlenen daralmada belirleyici olmuştur. Kelam konusu 40,0 puanlık bu düzey, yeni siparişler alt endeksi için son 15 ayın (Nisan 2020’den beri) en düşük bedeline işaret etmektedir.
Yeni siparişlerdeki azalmaya bağlı olarak evvelki aya bakılırsa 6,2 puan azalarak 56,9 düzeyine gerileyen girdi alımları, bu vakitte ivme kaybına işaret eden bir öteki alt endeks olmuştur.
Kelam konusu gelişmeler sonucunda sanayi kesimi üretim alt endeksi, evvelki aya göre 3,4 puan azalarak 39,9 düzeyine gerilemiş ve Temmuz ayında bölüm genelinde daralma kaydedildiğine işaret etmiştir.
Birebir periyotta son mal stoku alt endeksi 1,9 puan azalarak 45,4 düzeyine gerilemiş, tedarikçilerin teslimat müddeti alt endeksi ise 0,3 puanlık artışla 58,2 düzeyine yükselerek olumlu görünümünü sürdürmüştür.
Evvelki aya bakılırsa 2,7 puana artarak 53,0 düzeyine yükselen istihdam alt endeksi ise sanayi kesiminde emek talebinin artış eğilimini devam ettiğini göstermektedir.
bu biçimdece evvelki aya bakılırsa 3,3 puan azalarak Mayıs devrinden daha sonra bir daha referans pahanın altına gerileyen Sanayi Bölümü SAMEKS Endeksi, Temmuz ayında bölüme yönelik negatif bir görünüm arz etmiştir.
Hizmet Bölümü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Bölümü Endeksi, 2021 yılı Temmuz ayında bundan evvelki aya bakılırsa 6,1 puan artarak 56,1 düzeyine yükselmiştir.
Evvelki aya nazaran 9,7 puan birden artarak 73,0 düzeyine yükselen satın alım alt endeksi, hizmet dalı genelinde gözlenen genişlemede belirleyici olmuştur. Kelam konusu 73,0 puanlık bu düzey, serinin hesaplanmaya başlandığı 2013’ten bu vakte kadarki en yüksek olarak dikkat çekmektedir.
Satın alımlardaki rekor seviyeyle birlikte ivme kazanan iş hacmi, evvelki aya göre 3,0 artış kaydetmesine rağmen 47,9 puanda kalarak, bölüm genelindeki aktivitenin çabucak hemen tam manasıyla toparlanamadığına işaret etmiştir.
Temmuz ayında hizmet dalına ait stoklar alt endeksi 9,2 puan artış kaydederek 49,1 düzeyine yükselmiş, tedarikçilerin teslimat mühleti alt endeksi ise 7,9 puan birden artarak bir daha referans bedelinin üzerinde gerçekleşmiştir.
İstihdam alt endeksi ise evvelki aya göre 5,3 puan artış kaydederek 56,3 düzeyine yükselmiş ve hizmet dalındaki istihdam artışının bu vakitte sürdüğüne işaret etmiştir.
bu biçimdece evvelki aya göre 6,1 puan artış kaydederek 56,1 düzeyinde gerçekleşen Hizmet Dalı SAMEKS Endeksi, olumlu görünümünü bu vakitte de sürdürmüştür.
SAMEKS’in YORUMU:
Temmuz ayı ile birlikte Covid-19’a yönelik kısıtlamaların kaldırılmasının, hizmet dalında önemli bir canlanmaya niye olduğu görülmektedir. Sanayi dalı üretiminin ise 15 Temmuz ve Kurban Bayramı sebebiyle oluşan 5 günlük resmî tatilden olumsuz etkilendiği gözlenmektedir. Başta turizm ve nakliyat kesiminin sürat kazanmasıyla, hizmet dalının Ağustos ayında daha da olumlu bir manzara sunmasını beklenirken; girdi maliyetlerindeki artıştan olumsuz etkilenmeye devam eden sanayi kesimindeki toparlanmanın, hizmet dalına kıyasla daha durağan olacağı kestirim edilmektedir.