Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın İnsani Gelişme Raporunu baz alırsak, son bilgilere bakılırsa, Afganistan 189 ülke içinde 169. sırada yer alarak dünyanın en yoksul ülkelerinden biri olmaya devam ediyor.
Hatırlamak gerekirse, NATO müttefikleri, 11 Eylül 2001’de El Esas militanları tarafınca ABD’ye yapılan taarruzlardan bir gün daha sonra, Batı ittifakının yetmiş yıllık tarihinde, şimdiye kadar yalnızca bir defa karşılıklı savunma unsurlarına başvurdular.
Afganistan’da barışı bir daha tesis etmeyi ve Afgan güvenlik güçlerini oluşturmayı amaçlayan ABD liderliğindeki güçler, 11 Eylül taarruzlarının mimarı olan El Kaide’nin kurucusu Usame bin Ladin’i barındıran Taliban önderlerini mağlup ettikten daha sonra, NATO 2003 yılında milletlerarası bir koalisyonun komutasını devraldı.
ABD Kongresi datalarına bakılırsa, sırf ABD, 2002’den bu yana, Afganistan’a toplam 140 milyar dolardan fazla yardım yaparken, Pentagon, Afgan güçlerine takviye de dahil olmak üzere ABD savaş operasyonlarının maliyetinin birebir periyot için 820 milyar dolardan fazla olduğunu varsayım etti.
Taliban savaşçılarının, eyalet kentlerini birbiri gerisine ele geçirirken, Pazar günü başşehir Kabil’e girmesi ile Batı takviyeli Cumhurbaşkanı Eşref Gani, isyancıların tam güç aradıklarını söyleyerek ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Mahallî bir ordu kurmak için ABD öncülüğünde yürütülen yirmi yıllık uğraşların da muvaffakiyetini merak eden herkese bu gelişmeler kesin bir karşılık niteliği taşıyor!
Taliban, ABD liderliğindeki güçlerin ayrılması ve Batılı ulusların vatandaşlarını tahliye etmek için çaba etmesiyle, Kabil’deki başkanlık sarayının denetimini ele geçirmesinin akabinde Afganistan’daki savaşın bittiğini ilan etti. Tüm ülkenin de denetimini ele geçirip rejim değişikliğine gitti. Batılı ögeler ülkeyi terk etmeye devam ederken, BM Güvenlik Kurulu acil toplantıya çağrıldı.
Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afganistan’ın bir an evvel istikrara kavuşturulması için her türlü çabayı göstermeye devam edeceklerini lisana getirirken, Türk diplomatlar ve Kabil havaalanındaki Mehmetçik için çabucak hemen tahliye sonucu bakılırsamedik.
Bültenimizin bugün bir kısmını sıcak bir gündem hususu olan Afganistan’a ayırdık. Malumunuz, yakın bir vakitte sonuçlanan Nato tepesinde, Türkiye’nin Kabil havalimanını güvenliğini sağlaması gündeme gelmiş, ardından de Türkiye’ye akın akın Afgan göçü başlamıştı!
Dönelim piyasalara. Küresel mali piyasalar, geride bıraktığımız hafta genelinde dalgalı bir seyir izlese de, ABD’de Cuma günü açıklanan tüketici inancının 10 yılın en düşük seviyesinde gelmesi, piyasaları bir daha dolar satmaya teşvik etti.
Hatırlanacağı üzere, bültenlerimizde, son devirlerde ABD dolarının piyasa kuru olan DXY’yi yakından takip ederek, kritik 92,8 – 93 düzeylerini ön plana çıkarmış, teknik olarak da bu düzeylerin üzerinde doların pahalanma potansiyelinden kelam etmiştik. Gelinen noktada, kritik düzeyler test edilse de, düzeylerin üzerinde kalıcılık pek de gerçekleşmedi. Bu hafta, bu bağlamda, haftalık kapanışın 92,5 düzeyinin üzerinde olup olmayacağına bakacağız.
Her ne kadar, dünyanın büyük bir kısmında olduğu üzere, ABD’de de enflasyon yükselişini müdafaaya devam ederken, iktisat cephesinden gelen bilgiler zayıf sinyaller üretiyor. Bu da ister istemez FED’in enflasyon konusunda “geçicidir” tezini kuvvetlendirerek piyasaları cesaretlendiriyor.
Durum da bu biçimde olunca ve hazır da para muslukları sonuna kadar da açıkken, piyasalar FED şahinleşmeden getiri peşinde koşmaya devam ediyor. ABD borsaları Cuma günü tepe düzeylerde olmalarına karşın haftanın son iş gününü küçük de olsa artılar ile tamamlamayı başardı.
Türk mali piyasaları da nispeten sakin seyrini muhafazaya devam ediyor. Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın alıştığımız faiz enflasyon tezini TV programına taşıyarak TCMB üzerinde baskı kurması ile 8,3 düzeyinden geride bıraktığımız hafta 8,7 düzeyinin kıyısına kadar yükselen USDTRY kuru, gerek yurtdışı optimistlik, gerekse de TCMB’nin kaygı edilenin aksine faiz oranlarını sabit tutması ile 8,51 düzeyine varan bir geri çekilme kaydetti.
USDTRY cephesinde, yurtdışı havanın bozmaması kaydı ile, aşağı istikametli seyrin yavaş da olsa devam edebileceğini düşünüyoruz. Teknik manada ise, 8,60 düzeyinin üzerinde mümkün bir haftalık kapanış durumunda, rüzgarın taraf değiştirdiğine ikna olacağız.
Bu görüşümüz takviyeler mahiyette, Cuma günü açıklanan Haziran ayı ödemeler istikrarı sayılarına da özetlemek gerekirse yer vermek istiyoruz. Cari süreçler istikrarı Haziran’da 1,1 milyar dolar açık verdi (Haziran 2020 3 milyar dolar açık). Bu sonuçlarla birlikte, yılın birinci yarısında cari süreçler istikrarı 13,6 milyar dolar açık verdi (2020 yılının birebir devri 21,2 milyar dolar). Bu performansın ardında, başarılı ihracat sayıları ve finans hesabında gerek direkt gerekse de portföy yatırımlarında görülen artışların yattığını not düşmek gerekiyor.
Cuma günü açıklanan datalar içinde, TÜİK’in Temmuz ayı konut satış istatistikleri de gözümüze çarptı: 107,9bin. Mayıs ayında iktisadın tam kapanma yaşaması niçiniyle geçen seneye bakılırsa sayıları karşılaştırmak gerçek olmayacaktır. bir daha de, Haziran ve Temmuz ayında 100bin düzeyinin üzerine yükselmesinin gerisinde, enflasyon riskine karşı bir ölçü müdafaa arayışı, biraz da, pol para devrinde, global eğilime paralel, içeride de konut fiyatlarının ve satışlarının üst taraflı hareketlenmeye devam edeceğine kesin gözüyle bakıyoruz.
Yeni gün başlangıcında, Asya piyasalarında satıcılı hava dikkatlerden kaçmıyor. Çin’in fabrika üretimi ve perakende satış büyümesi, koronavirüs salgını ve sellerin ticari operasyonları kesintiye uğratması ve ekonomik toparlanmanın ivme kaybettiğine dair işaretler eklemesi niçiniyle Temmuz ayında keskin bir biçimde yavaşladı. Öte yandan, Japon payları, Delta varyantı niçiniyle yavaş ekonomik büyüme tasaları ve kuvvetli Yen ile ihracat odaklı iktisadı darbe alacağı beklentisi ile haftayı %2 düşüşle tamamlıyor.
Avustralya’nın en büyük kenti Sydney, Pazartesi günü COVID-19 pandemisinin en ölümcül gününü kaydederken, Melbourne sakinleri enfeksiyonlardaki artış niçiniyle gece sokağa çıkma yasağına ilaveten, iki hafta daha sokağa çıkma yasağı ile karşı karşıya kaldı.
Borsalar cephesinde, yeni hafta, başlangıç itibariyle görülebileceği üzere pek de optimist değil. ABD borsalarının vadeli süreçlerinde de, bir ölçü da olsa düşüş baskısının hakim olduğunu görüyoruz.
Geride bıraktığımız hafta, altının ons fiyatı, birtakım piyasa buyruklarının tetiklenmesi ve yaz aylarına ilişkin sığ piyasa şartlarının da yardımı ile saatler içerisinde keskin bir düşüş kaydetmiş, 1,685 dolar düzeyine varan ani bir düşüş kaydederek son 5 ayın en düşük seviyesini test etmişti. Ardından ise, süratli bir biçimde 1,780 dolar düzeyine toparlandığını görüyoruz. Altının ons fiyatının Ağustos ayını 1,760 dolar düzeyi üzerinde tamamlaması, Mayıs 2019’dan bu yana devam eden yükseliş trendinin korunmasına niye olacaktır.
Öte yandan, gümüş cephesinde, altının çöküş yaşadığı gün, teknik manada kıymetli bir dayanak düzeyi olan 22,50 dolar düzeyi test edilmiş ve ardından Cuma günü yaşanan geri dönüşle süratle 23,75 düzeylerine geri dönüldüğünü görüyoruz. Fonların (ETF) gümüş pozisyonlanmasına baktığımızda, gümüşte yaşanan büyük çaplı düşüşe karşın, fonların altının tersine gümüş durumlarını müdafaaya devam ettiklerini görüyoruz! Bu da ister istemez, gümüş yatırımcısı açısından çok kıymetli bir gelişme.
Kripto paraların amiral gemisi Bitcoin, aylardır devam eden 29-42 bin dolar içindeki sıkışmasını ve takip ettiğimiz aşağı taraflı formasyonun bilakis, geride bıraktığımız hafta üste yönelerek bu sabah 48bin dolar düzeyine varan bir yükseliş kaydetti. Teknik manada, 64bin doruğu akabinde yaşanan 29bin geri çekilmesinin en değerli düzeltme düzeyinin (Fibo %61,8) 51bin seviyesine denk geldiğini not edelim.
Piyasaların gündeminde, bu hafta Çarşamba günü açıklanacak FED toplantı tutanakları değerli bir yer tutuyor. Bugüne döndüğümüzde ise, içeride bütçe sayılarını; dışarıda ise NY FED imalat endeksini takip edeceğiz.
Kaynak: iktisatbank.com
Hatırlamak gerekirse, NATO müttefikleri, 11 Eylül 2001’de El Esas militanları tarafınca ABD’ye yapılan taarruzlardan bir gün daha sonra, Batı ittifakının yetmiş yıllık tarihinde, şimdiye kadar yalnızca bir defa karşılıklı savunma unsurlarına başvurdular.
Afganistan’da barışı bir daha tesis etmeyi ve Afgan güvenlik güçlerini oluşturmayı amaçlayan ABD liderliğindeki güçler, 11 Eylül taarruzlarının mimarı olan El Kaide’nin kurucusu Usame bin Ladin’i barındıran Taliban önderlerini mağlup ettikten daha sonra, NATO 2003 yılında milletlerarası bir koalisyonun komutasını devraldı.
ABD Kongresi datalarına bakılırsa, sırf ABD, 2002’den bu yana, Afganistan’a toplam 140 milyar dolardan fazla yardım yaparken, Pentagon, Afgan güçlerine takviye de dahil olmak üzere ABD savaş operasyonlarının maliyetinin birebir periyot için 820 milyar dolardan fazla olduğunu varsayım etti.
Taliban savaşçılarının, eyalet kentlerini birbiri gerisine ele geçirirken, Pazar günü başşehir Kabil’e girmesi ile Batı takviyeli Cumhurbaşkanı Eşref Gani, isyancıların tam güç aradıklarını söyleyerek ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Mahallî bir ordu kurmak için ABD öncülüğünde yürütülen yirmi yıllık uğraşların da muvaffakiyetini merak eden herkese bu gelişmeler kesin bir karşılık niteliği taşıyor!
Taliban, ABD liderliğindeki güçlerin ayrılması ve Batılı ulusların vatandaşlarını tahliye etmek için çaba etmesiyle, Kabil’deki başkanlık sarayının denetimini ele geçirmesinin akabinde Afganistan’daki savaşın bittiğini ilan etti. Tüm ülkenin de denetimini ele geçirip rejim değişikliğine gitti. Batılı ögeler ülkeyi terk etmeye devam ederken, BM Güvenlik Kurulu acil toplantıya çağrıldı.
Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afganistan’ın bir an evvel istikrara kavuşturulması için her türlü çabayı göstermeye devam edeceklerini lisana getirirken, Türk diplomatlar ve Kabil havaalanındaki Mehmetçik için çabucak hemen tahliye sonucu bakılırsamedik.
Bültenimizin bugün bir kısmını sıcak bir gündem hususu olan Afganistan’a ayırdık. Malumunuz, yakın bir vakitte sonuçlanan Nato tepesinde, Türkiye’nin Kabil havalimanını güvenliğini sağlaması gündeme gelmiş, ardından de Türkiye’ye akın akın Afgan göçü başlamıştı!
Dönelim piyasalara. Küresel mali piyasalar, geride bıraktığımız hafta genelinde dalgalı bir seyir izlese de, ABD’de Cuma günü açıklanan tüketici inancının 10 yılın en düşük seviyesinde gelmesi, piyasaları bir daha dolar satmaya teşvik etti.
Hatırlanacağı üzere, bültenlerimizde, son devirlerde ABD dolarının piyasa kuru olan DXY’yi yakından takip ederek, kritik 92,8 – 93 düzeylerini ön plana çıkarmış, teknik olarak da bu düzeylerin üzerinde doların pahalanma potansiyelinden kelam etmiştik. Gelinen noktada, kritik düzeyler test edilse de, düzeylerin üzerinde kalıcılık pek de gerçekleşmedi. Bu hafta, bu bağlamda, haftalık kapanışın 92,5 düzeyinin üzerinde olup olmayacağına bakacağız.
Her ne kadar, dünyanın büyük bir kısmında olduğu üzere, ABD’de de enflasyon yükselişini müdafaaya devam ederken, iktisat cephesinden gelen bilgiler zayıf sinyaller üretiyor. Bu da ister istemez FED’in enflasyon konusunda “geçicidir” tezini kuvvetlendirerek piyasaları cesaretlendiriyor.
Durum da bu biçimde olunca ve hazır da para muslukları sonuna kadar da açıkken, piyasalar FED şahinleşmeden getiri peşinde koşmaya devam ediyor. ABD borsaları Cuma günü tepe düzeylerde olmalarına karşın haftanın son iş gününü küçük de olsa artılar ile tamamlamayı başardı.
Türk mali piyasaları da nispeten sakin seyrini muhafazaya devam ediyor. Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın alıştığımız faiz enflasyon tezini TV programına taşıyarak TCMB üzerinde baskı kurması ile 8,3 düzeyinden geride bıraktığımız hafta 8,7 düzeyinin kıyısına kadar yükselen USDTRY kuru, gerek yurtdışı optimistlik, gerekse de TCMB’nin kaygı edilenin aksine faiz oranlarını sabit tutması ile 8,51 düzeyine varan bir geri çekilme kaydetti.
USDTRY cephesinde, yurtdışı havanın bozmaması kaydı ile, aşağı istikametli seyrin yavaş da olsa devam edebileceğini düşünüyoruz. Teknik manada ise, 8,60 düzeyinin üzerinde mümkün bir haftalık kapanış durumunda, rüzgarın taraf değiştirdiğine ikna olacağız.
Bu görüşümüz takviyeler mahiyette, Cuma günü açıklanan Haziran ayı ödemeler istikrarı sayılarına da özetlemek gerekirse yer vermek istiyoruz. Cari süreçler istikrarı Haziran’da 1,1 milyar dolar açık verdi (Haziran 2020 3 milyar dolar açık). Bu sonuçlarla birlikte, yılın birinci yarısında cari süreçler istikrarı 13,6 milyar dolar açık verdi (2020 yılının birebir devri 21,2 milyar dolar). Bu performansın ardında, başarılı ihracat sayıları ve finans hesabında gerek direkt gerekse de portföy yatırımlarında görülen artışların yattığını not düşmek gerekiyor.
Cuma günü açıklanan datalar içinde, TÜİK’in Temmuz ayı konut satış istatistikleri de gözümüze çarptı: 107,9bin. Mayıs ayında iktisadın tam kapanma yaşaması niçiniyle geçen seneye bakılırsa sayıları karşılaştırmak gerçek olmayacaktır. bir daha de, Haziran ve Temmuz ayında 100bin düzeyinin üzerine yükselmesinin gerisinde, enflasyon riskine karşı bir ölçü müdafaa arayışı, biraz da, pol para devrinde, global eğilime paralel, içeride de konut fiyatlarının ve satışlarının üst taraflı hareketlenmeye devam edeceğine kesin gözüyle bakıyoruz.
Yeni gün başlangıcında, Asya piyasalarında satıcılı hava dikkatlerden kaçmıyor. Çin’in fabrika üretimi ve perakende satış büyümesi, koronavirüs salgını ve sellerin ticari operasyonları kesintiye uğratması ve ekonomik toparlanmanın ivme kaybettiğine dair işaretler eklemesi niçiniyle Temmuz ayında keskin bir biçimde yavaşladı. Öte yandan, Japon payları, Delta varyantı niçiniyle yavaş ekonomik büyüme tasaları ve kuvvetli Yen ile ihracat odaklı iktisadı darbe alacağı beklentisi ile haftayı %2 düşüşle tamamlıyor.
Avustralya’nın en büyük kenti Sydney, Pazartesi günü COVID-19 pandemisinin en ölümcül gününü kaydederken, Melbourne sakinleri enfeksiyonlardaki artış niçiniyle gece sokağa çıkma yasağına ilaveten, iki hafta daha sokağa çıkma yasağı ile karşı karşıya kaldı.
Borsalar cephesinde, yeni hafta, başlangıç itibariyle görülebileceği üzere pek de optimist değil. ABD borsalarının vadeli süreçlerinde de, bir ölçü da olsa düşüş baskısının hakim olduğunu görüyoruz.
Geride bıraktığımız hafta, altının ons fiyatı, birtakım piyasa buyruklarının tetiklenmesi ve yaz aylarına ilişkin sığ piyasa şartlarının da yardımı ile saatler içerisinde keskin bir düşüş kaydetmiş, 1,685 dolar düzeyine varan ani bir düşüş kaydederek son 5 ayın en düşük seviyesini test etmişti. Ardından ise, süratli bir biçimde 1,780 dolar düzeyine toparlandığını görüyoruz. Altının ons fiyatının Ağustos ayını 1,760 dolar düzeyi üzerinde tamamlaması, Mayıs 2019’dan bu yana devam eden yükseliş trendinin korunmasına niye olacaktır.
Öte yandan, gümüş cephesinde, altının çöküş yaşadığı gün, teknik manada kıymetli bir dayanak düzeyi olan 22,50 dolar düzeyi test edilmiş ve ardından Cuma günü yaşanan geri dönüşle süratle 23,75 düzeylerine geri dönüldüğünü görüyoruz. Fonların (ETF) gümüş pozisyonlanmasına baktığımızda, gümüşte yaşanan büyük çaplı düşüşe karşın, fonların altının tersine gümüş durumlarını müdafaaya devam ettiklerini görüyoruz! Bu da ister istemez, gümüş yatırımcısı açısından çok kıymetli bir gelişme.
Kripto paraların amiral gemisi Bitcoin, aylardır devam eden 29-42 bin dolar içindeki sıkışmasını ve takip ettiğimiz aşağı taraflı formasyonun bilakis, geride bıraktığımız hafta üste yönelerek bu sabah 48bin dolar düzeyine varan bir yükseliş kaydetti. Teknik manada, 64bin doruğu akabinde yaşanan 29bin geri çekilmesinin en değerli düzeltme düzeyinin (Fibo %61,8) 51bin seviyesine denk geldiğini not edelim.
Piyasaların gündeminde, bu hafta Çarşamba günü açıklanacak FED toplantı tutanakları değerli bir yer tutuyor. Bugüne döndüğümüzde ise, içeride bütçe sayılarını; dışarıda ise NY FED imalat endeksini takip edeceğiz.
Kaynak: iktisatbank.com