Nakit bütçe nasıl TL56 milyar fazla üretti?

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın nakit bütçe datalarına göre, Şubat 2021’de açık veren bütçe, Şubat 2022’de 55.5 milyar TL fazla verdi. Bütçe fazlası gözleri kamaştırırken, gelirlerde yıllık bazda %183 artış da dikkati çekti. Gitgide yükselen enflasyon, ve ona paralel yükselen dolaylı vergi gelirleri Hazine’nin karının %70’ni oluştursa da, tüketici itimadı üzere öncü göstergelere nazaran pek zayıf seyreden harcamalar bu oranda gelir artışını sorgulamamıza niye oluyor.


Garanti Yatırım BBVA bütçe notuna nazaran “Bütçe performansındaki güzelleşmede evvelki yıl Hazine hesaplarına Mart ayında giren TCMB kârının 2022’de Şubat ayında girmesi tesirli oldu…. Şubatta bütçe performansının güzelleşmesinde TCMB’den aktarılan 49.3 milyar TL’lik kâr transferi tesirli oldu. Bu tesirler dışlandığında gelir artışı yıllık %82 ile sarfiyat artışının altında kaldı”. Ek olarak faiz sarfiyatları de TL41 milyarla gelecek aylar için olumsuz izlenim yarattı.

bir daha Garanti BBVA raporuna bakılırsa, Eylül 2021’de açıklanan Orta Vadeli Program (OVP)’da 2022 için bütçe açık/GSYH oranı maksadı %3.5 belirlendi. Lakin Eylül daha sonrasında yeni iktisat modeli çerçevesinde açıklanan adımlar, bütçe açığının OVP’de öngörülenin üstünde gerçekleşmesine niye olabilir.

Garanti BBVA notundan öbür çarpıcı paragraflar şöyleki:

Şubatta kasaya transfer var

Şubat ayında yıllık bazda gelirler %183, sarfiyatlar %119 arttı. 3 aylık bazda, hem gelir birebir vakitte sarfiyat artışında hızlanma var. Ocak ve mart aylarında gerçekleşen vergi kayma tesiri şubatta net 8 milyar TL ile gelirleri artırıcı tarafta gerçekleşti. Şubatta bütçe performansının güzelleşmesinde TCMB’den aktarılan 49.3 milyar TL’lik kâr transferi tesirli oldu. Bu tesirler dışlandığında gelir artışı yıllık %82 ile sarfiyat artışının altında kaldı.

Şubatta iç borçlanma, Bakanlık programına paralel gerçekleşirken, aylık bazda iç borç çevirme oranı %77 oldu. 12 aylık iç borç çevirme oranı %95’ten %89’a düştü. Bakanlık’ın borçlanma programına bakılırsa, Mart-Mayıs 2022 periyodunda iç borç çevirme oranı %114 olacak. Bakanlık, mart ayı iç borçlanma ölçüsünü evvelki varsayımına nazaran değiştirmeyerek 33.5 milyar TL’de tuttu. Bakanlık programına göre, 2022’de iç borç çevirme oranı %103 olacak.

Hazine’nin kasasında TL313 milyar cephane var

Şubat ayında net borçlanma ve bütçe fazlasının tesiriyle kasaya yüksek transfer oldu. TCMB bilgilerine nazaran; şubat ayında kamunun YP mevduatı 2.1 milyar TL azalırken (yaklaşık 0.5mlrUSD düşüş), TL mevduatı 99.0 milyar TL arttı. Hazine’nin kasasında şubat sonunda 313.1 milyar TL (YP ve TL, toplam) bulunuyor. Şubat sonu itibariyle Hazine’nin kasasındaki YP mevduatı ise yaklaşık 10.5 milyar USD düzeyinde.

Martta dış borç itfası yüksek

İç borç ödemesi, martta yaklaşık 31 milyar TL ile 12 aylık ortalama ödemenin hudutlu altında. Önümüzdeki 12 aylık süreçte, 2022 yılında mayıs, ağustos ve ekim aylarında ve Ocak 2023’te iç borç ödemesi yüklü olacak.

İç borç stoku ortasında TL dışı borcun hissesi, Ocak 2022 itibariyle 1 puanlık artışla %30 oldu. Kur muhafazalı TL mevduat uygulamasında mümkün kur farklarının Bakanlık tarafınca karşılanacak olması, iç borç stoku üstündeki kur hassasiyetinin artmasına niye olacak.

Dış borç ödemesi, martta 2.6 milyar USD ile yüksek. Dış borç ödemesi 2022’de eylül (3.2 milyar USD) ayında da yüklü. Bakanlık Programı’na göre 2022’de milletlerarası piyasalardan 11 milyar USD borçlanma hedefleniyor. Bu kapsamda Şubat ayında milletlerarası piyasalarda 3 milyar USD kira sertifikası ihracı yapıldı. bu biçimdece 2022 gayesinin %27’si gerçekleştirildi.

Cari süreçler açığı 7 milyar 112 milyon dolar oldu

Perakende satış hacmi Ocak’ta yüzde 1,5 azaldı

Merkez Bankası Piyasa İştirakçileri Anketi: Yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 40,4’a çıktı
 
Üst