İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Lideri Emrah Şahan, İstanbul’da son bir yılda kiraların yüzde 65 oranında arttığını söylemiş oldu. Şahan, kiracıların yüzde 40’ının artan fiyatlar niçiniyle ödeme yapmakta zorlandığını bildirdi.
Kanunda yıllık kira artışı oranının neye nazaran yapılacağı yok lakin Yargıtay içtihatlarıyla kanundaki bu boşluk doldurulmuş ve yıllık kira artışlarının TÜFE’nin 12 aylık ortalamalara göre hesaplanacağı belirtilmişti.
Minimum fiyatın 2 bin 825 lira olduğu Türkiye’de, bilhassa İstanbul, Ankara ve İzmir üzere büyükşehirlerde insani koşullarda yaşanabilecek meskenlerin kira fiyatları 3 bin liradan başlıyor. Bu da 50-60 m2 1+1 meskenlerin fiyatı.
En yüksek artışın görüldüğü kentlerden İstanbul’da kimi semtlerde artış yüzde 290’lara kadar vardı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı ve İPA işbirliğiyle 3-7 Aralık tarihleri içinde düzenlenen ‘İstanbul Konut Zirvesi’nde, artan konut kira meblağları, konut stoku ve niteliği, beklenen İstanbul zelzelesi ile ilgili olarak konut güvenliği ve kentsel dönüşüm masaya yatırıldı.
İPA Lideri Emrah Şahan, doruğun açılış konuşmasında, salgının getirdiği teminatsız şartlar ve ekonomik krizle bir arada konut siyasetlerinin yetersizliğinin daha bariz hale geldiğine vurgu yaptı.
‘Kiracıların yüzde 40’ı ödemede zorlandı’
Pandemi periyodunda İPA tarafınca konut sorununa ait yapılan çalışmanın saha araştırmasına da değinen Emrah Şahan, son bir yılda ortalama kiraların yüzde 65 oranında arttığını, kiracılarınsa yüzde 40’ının kira ödemekte zorlandığını belirtti. Şahan, şunları kaydetti: “İstanbul’a ait datalar incelendiğinde kent ortasındaki nüfus hareketliliğinin boyutlarını da görüyoruz. İlçeler ve kentler ortası nüfus hareketliliği yaklaşık 600 bin kişi. Kelam konusu ağır hareketlilik kent yerine dair bir epeyce sorunu birlikteinde getiriyor. Nüfusun belirli yerlerde ağırlaşması, ulaşımda da yoğunluklara sebep oluyor. İstanbul’un trafik, ulaşım, konut üzere bir fazlaca sorunu birbiri ile alakalıdır ve bu problemler kentin makro bir gelecek yol haritasının olmamasından kaynaklanmaktadır”.
Akgün: Üretilen konutlar üst gelir kümesine yönelik
Konut meselesinin kadim bir problem olduğuna dikkat çekerek konuşmasına başlayan İBB İmar ve Şehircilik Dairesi Lideri Gürkan Akgün, mevzunun yalnızca bugünün sorunu değil, bir arada yol haritası çizilmesi gereken kapsamlı bir bahis olduğunu tabir etti.
İstanbul’da ağır biçimde boş konut stokunun yani kullanılmayan konutun olduğuna dikkat çeken Gürkan Akgün, konut üretimi olsa da bu konutların ‘kim için konut üretildiğine’ bakılması gerektiğine dikkat çekti.
Akgün şu biçimde devam etti: “bu biçimde şu sorular karşımıza çıkıyor, bir konut üretimi var, gayrimenkul üretimi var, lakin kim için konut üretiliyor? Gerçek gereksinim sahipleri için bir temel insan hakkı olarak barınma sıkıntısını çözebiliyor mu, çözemiyor mu? Gördüğümüz noktada soruna yalnızca bir gayrimenkul üzerinden bakıldığında dünyada ve Türkiye’de konut probleminin finansallaşması olarak bakılmasıyla konutun gerçek muhtaçlık sahibine ulaşmadığını görüyoruz. Bu hem de bir şehircilik krizine yol açtığını görüyoruz. Ayrıyeten üretim açısından incelersek konutun özel kesim tarafınca üretilmekte olduğu, kooperatifçiliğin artık bittiği (yüzde 1), kamunun ise yüzde 4-5 oranında konut üretimine dahil olduğu, İstanbul’a baktığımızda bilhassa kamunun en çok konut yatırımı yapan TOKİ’nin, 135 projesinden yalnızca ikisinin alt gelir kümesine yönelik olduğu, 25’inin ise kentsel dönüşüm projelerine yönelik olduğu başkalarının ise gelir paylaşımı projesi olduğu aktarılmıştır. Bu hususun şehircilik manasında konut ve barınma meselelerinde kamunun rolü açısından kıymetlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir.”
Kanunda yıllık kira artışı oranının neye nazaran yapılacağı yok lakin Yargıtay içtihatlarıyla kanundaki bu boşluk doldurulmuş ve yıllık kira artışlarının TÜFE’nin 12 aylık ortalamalara göre hesaplanacağı belirtilmişti.
Minimum fiyatın 2 bin 825 lira olduğu Türkiye’de, bilhassa İstanbul, Ankara ve İzmir üzere büyükşehirlerde insani koşullarda yaşanabilecek meskenlerin kira fiyatları 3 bin liradan başlıyor. Bu da 50-60 m2 1+1 meskenlerin fiyatı.
En yüksek artışın görüldüğü kentlerden İstanbul’da kimi semtlerde artış yüzde 290’lara kadar vardı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı ve İPA işbirliğiyle 3-7 Aralık tarihleri içinde düzenlenen ‘İstanbul Konut Zirvesi’nde, artan konut kira meblağları, konut stoku ve niteliği, beklenen İstanbul zelzelesi ile ilgili olarak konut güvenliği ve kentsel dönüşüm masaya yatırıldı.
İPA Lideri Emrah Şahan, doruğun açılış konuşmasında, salgının getirdiği teminatsız şartlar ve ekonomik krizle bir arada konut siyasetlerinin yetersizliğinin daha bariz hale geldiğine vurgu yaptı.
‘Kiracıların yüzde 40’ı ödemede zorlandı’
Pandemi periyodunda İPA tarafınca konut sorununa ait yapılan çalışmanın saha araştırmasına da değinen Emrah Şahan, son bir yılda ortalama kiraların yüzde 65 oranında arttığını, kiracılarınsa yüzde 40’ının kira ödemekte zorlandığını belirtti. Şahan, şunları kaydetti: “İstanbul’a ait datalar incelendiğinde kent ortasındaki nüfus hareketliliğinin boyutlarını da görüyoruz. İlçeler ve kentler ortası nüfus hareketliliği yaklaşık 600 bin kişi. Kelam konusu ağır hareketlilik kent yerine dair bir epeyce sorunu birlikteinde getiriyor. Nüfusun belirli yerlerde ağırlaşması, ulaşımda da yoğunluklara sebep oluyor. İstanbul’un trafik, ulaşım, konut üzere bir fazlaca sorunu birbiri ile alakalıdır ve bu problemler kentin makro bir gelecek yol haritasının olmamasından kaynaklanmaktadır”.
Akgün: Üretilen konutlar üst gelir kümesine yönelik
Konut meselesinin kadim bir problem olduğuna dikkat çekerek konuşmasına başlayan İBB İmar ve Şehircilik Dairesi Lideri Gürkan Akgün, mevzunun yalnızca bugünün sorunu değil, bir arada yol haritası çizilmesi gereken kapsamlı bir bahis olduğunu tabir etti.
İstanbul’da ağır biçimde boş konut stokunun yani kullanılmayan konutun olduğuna dikkat çeken Gürkan Akgün, konut üretimi olsa da bu konutların ‘kim için konut üretildiğine’ bakılması gerektiğine dikkat çekti.
Akgün şu biçimde devam etti: “bu biçimde şu sorular karşımıza çıkıyor, bir konut üretimi var, gayrimenkul üretimi var, lakin kim için konut üretiliyor? Gerçek gereksinim sahipleri için bir temel insan hakkı olarak barınma sıkıntısını çözebiliyor mu, çözemiyor mu? Gördüğümüz noktada soruna yalnızca bir gayrimenkul üzerinden bakıldığında dünyada ve Türkiye’de konut probleminin finansallaşması olarak bakılmasıyla konutun gerçek muhtaçlık sahibine ulaşmadığını görüyoruz. Bu hem de bir şehircilik krizine yol açtığını görüyoruz. Ayrıyeten üretim açısından incelersek konutun özel kesim tarafınca üretilmekte olduğu, kooperatifçiliğin artık bittiği (yüzde 1), kamunun ise yüzde 4-5 oranında konut üretimine dahil olduğu, İstanbul’a baktığımızda bilhassa kamunun en çok konut yatırımı yapan TOKİ’nin, 135 projesinden yalnızca ikisinin alt gelir kümesine yönelik olduğu, 25’inin ise kentsel dönüşüm projelerine yönelik olduğu başkalarının ise gelir paylaşımı projesi olduğu aktarılmıştır. Bu hususun şehircilik manasında konut ve barınma meselelerinde kamunun rolü açısından kıymetlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir.”