IMF: Krizden krize dünya nasıl reaksiyon verebilir? Artan enflasyon ve yüksek borç nasıl dizginlenecek?

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
IMF Lideri Kristalina Georgieva Carnegie Vakfı ile IMF’in ortak çalışmaları ismine yaptığı konuşmada global iktisadın kriz üzerine krizle çaba ettiği bu vakitte ekonomilerdeki kırılganlıklara ve

Georgieva pandeminin bitmediğine vurgu yaparken, güçlü ve yoksul ülkeler içinde daha fazla ayrışmaya niye olabileceğini söylemiş oldu. IMF Lideri Rusya’nın Ukrayna iktisadı için yıkıcı olan Ukrayna’yı işgalinin de yarattığı yüksek güç ve besin fiyatlarıyla dünya çapında şok dalgaları gönderdiğini ekledi. Georgieva uzun yıllardır birinci kere, enflasyonun dünyadaki biroldukca ülke için açık ve mevcut bir tehlike haline geldiğini, artan enflasyonun büyümeyi yavaşlatacağını, şahsi geliri de düşüreceğini vurguladı.

IMF’e bakılırsa ikili salgın ve savaş riskleri ile başa çıkma yeteneğimiz, dünya iktisadının jeopolitik bloklara bölünmesi, farklı ticaret ve teknoloji standartları, ödeme sistemleri ve rezerv para üniteleri geliştirmesi ile güzelce zorlaşıyor. Maliyetler yükselirken, tedarik zincirleri, Ar-Ge ve üretim ağlarının bir daha inşa edilmesi gerekiyor. Bu yükün büyük kısmını da fakir ülkeler ve beşerler üstlenmekte.

Daha Büyük Zorluklar, Daha Sıkıntı Seçimler

Global toparlanma, kısmen Omicron ile ilgili aksaklıklar niçiniyle Ukrayna’daki savaştan evvel esasen ivme kaybediyordu. IMF ocak ayında, 2022 için global büyüme varsayımını %4,4’e düşürdü ve savaş niçiniyle görünüm berbatlaştı. Enflasyon, finansal sıkılaştırma ve Çin’deki sık, geniş kapsamlı kilitlenmeler global tedarik zincirlerinde yeni darboğazlara yol açarken ekonomik faaliyetleri de aksatıyor. Sonuç olarak da IMF hem 2022 tıpkı vakitte 2023 için global büyümede daha fazla düşüş öngörmekte. Birçok ülkede hala büyüme müspet olsa da global GSYİH’nın %86’sını oluşturan 143 iktisat için büyüme beklentileri aşağı istikamette güncellenecek.

Georgieva’nın söylemiş olduği üzere Dünya Ekonomik Görünümü’nde açıklanacağı üzere savaş riskine maruz kalan ülkelerde büyüm büyük farklılıklar gösteriyor. Not düşürme ile karşı karşıya kalan ekonomiler içinde Afrika, Orta Doğu, Asya ve Avrupa’daki net besin ve yakıt ithalatçıları yer alıyor.

Yüksek emtia meblağları, biroldukca petrol, doğal gaz ve metal ihracatçısı için büyüme beklentilerini de artırmakta. Pandemi üzerine gelen bu durum varlıklı ve yoksul ülkeler içindeki uçurumu da derinleştirmekte.


Bunun da ötesinde, görünüm olağan aralığın epeyce ötesinde olağanüstü derecede meçhul: Bir taraftan savaş ve yaptırımlar tırmanabilir öteki yandan yeni Covid varyantları ortaya çıkabilir, iklime bağlı mahsul kayıpları artabilir. Besin güvensizliği ise önemli bir tasa kaynağı IMF’ye nazaran.

IMF Başkanı’nın kıymetli bir vurgusu besin ve güç fiyatları, tedarik zinciri meseleleriyle birlikte, enflasyonu üst çekmeye devam ederken, 40 yılın tepesine varan gelişmiş ekonomilerdeki enflasyonun daha evvel varsayım edilenden daha uzun müddet yüksek kalmasını öngörülmekte.

Georgiova’ya nazaran siyaset yapıcılar değerli bir meseleyle karşı karşıyalar: kritik harcamaları sürdürürken ve güçlü büyüme için temeller oluştururken, yüksek enflasyonu ve artan borcu nasıl dizginleyecekler?


Kurtarma ve Dayanıklılık Oluşturmak

IMF’in kıymet listesine nazaran acil evvelar Ukrayna’daki savaşı bitmiş oldurmek, salgınla yüzleşmek, enflasyon ve borçla çaba etmektir.

Fon enflasyonun finansal istikrar için bir tehdit ve geçimini sağlamak için çaba eden bayağı beşerler üzerinde bir vergi olduğunu vurgularken, beklentilerin bozulmasıyla enflasyonun daha yerleşik hale geleceğini ve giderek daha güç denetim edileceğini söylüyor. Merkez bankalarını açıkça bağlantı kurmaya davet ediyor.

Gelişmekte olan iktisatların gelişmiş ekonomilerdeki mali sıkılaştırmadan kaynaklanan potansiyel yayılma riskiyle karşı karşıya olduğunu, yalnızca daha yüksek borçlanma maliyetleri değil, bununla birlikte sermaye çıkışları riski de bulunduğunu ekliyor IMF Lideri.

Bu zorlukların üstesinden gelmek için, borç vadelerinin uzatılması, döviz kuru esnekliğinin kullanılması, döviz kuru müdahalelerine ve sermaye akışı idaresi tedbirlerini sıralıyor.

Borç sorunuyla yüzleşmek

IMF’e nazaran birfazlaca siyaset yapan, artan borcu ele alırken harcamaları toplumsal güvenlik ağları, sıhhat ve eğitim alanlarında dikkatli bir biçimde evvelandirilmeli ve en savunmasız olanları amaç almalı.

Adil vergi siyasetleri da dahil olmak üzere sağlam bir orta vadeli mali yol çizilirken kamu borcu sürdürülebilirliğinden ödün vermeden bu takviyesi sağlamak için gereken alan yaratılmalı.

Kimi ülkeler için – bilhassa de aslına bakarsanız borç külfeti ortasında olanlarda borçların bir daha yapılandırılması gerekecek. IMF kaynakları burada devreye sokulabilir.

Ayrıyeten, alacaklı uyumundan yararlanabilecek öteki yüksek borçlu savunmasız ülkelere de genişletilmeli. Vaktinde ve nizamlı borç tahlili hem borçluların birebir vakitte alacaklıların çıkarına.

Bu adımlar tek başına kalıcı ve kapsayıcı bir toparlanma getirmeyecek. Bunun için siyaset yapıcılar, sürmekte olan büyük yapısal dönüşümlerin fırsatlarını yakalamaya odaklanmalı. Bunların en kıymetli ikisi yeşil geçiş ve dijital ihtilal.

IMF
 
Üst