FED ve Kazakistan’dan daha sonra sahne sırası ABD tarım dışı istihdamın!

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
Global mali piyasalar dün güne FED ve Kazakistan telaşlarının gölgesinde olumsuz bir başlangıç yaptı. FED’in artan enflasyon kaygısına paralel para siyaseti duruşunu daha erken sıkılaştıracağı beklentisinin tırmanması, global mali piyasaları olumsuz etkiledi. Öte yandan, akaryakıt meblağlarına artırım yapılması daha sonrası Kazakistan’da başlayan protesto şovları şiddete dönüşerek bir anda ülkenin tüm bölgelerine yayıldı. Yaşananların, reaksiyonun yalnızca artırımla ilgili olmadığını da açık bir biçimde gösteriyor.

Kazakistan’ın bir numaralı gündem hususu olarak tabir caizse dün ‘bomba’ tesiri yaratması ile kripto paralardan, petrole, hatta uranyuma kadar bir fazlaca varlık fiyatında sert hareketler oldu. Hatta, Kazakistan’ın Rusya’dan askeri yardım da istediğini not edelim. Ordu’nun denetimi ele geçirdiği haberlerini okuyoruz.

Daha birkaç gün evvel 50bin dolar düzeyinde olan Bitcoin dün 42bin dolar düzeyindeki kritik takviye düzeyine kadar geriledi. Bitcoin madenciliğinde değerli bir yere sahip olan Kazakistan’da (dünyanın en büyük ikinci gücü: %18,4) hash oranı (Bitcoin ağının işlemci gücü) elektrik ve internetin kesilmesi niçiniyle madencilik faaliyetini olumsuz etkiledi. Teknik manada, Bitcoin’de 42bin ve 39bin bandından kademeli olarak konum artırılabileceğini düşünüyoruz.

Öte yandan, uranyum ve güç konusunda da kıymetli bir oyuncu olan Kazakistan’da yaşanan son gelişmeler, petrol meblağlarını da etkiledi. Hatırlanacağı üzere, OPEC+ Şubat’ta günlük 400bin varil üretim artışı maksadını müdafaasına karşın, petrol talebinin güçlü olacağının altını çizmesi ile petrol son 6 haftanın doruğuna çıkarken 83 dolar düzeyine dayandı. Son 5 haftada yükseliş %26 oranında oldu. Kritik direnç düzeyi olan 86,70 doların geçilmesi durumunda, yeni bir macera için uzun durum deneyeceğiz. Bu ortada, gerek varil fiyatı gerekse de TL’nin son günlerde paha kaybı ile akaryakıta yeni artırımların da kapıda olduğunu düşünüyoruz.

Kazakistan olayları direkt ve dolaylı olarak güç kesiminden Bitcoin’i varan geniş çapta varlık meblağlarını etkilerken, FED’in erken ve süratli faiz artırım sinyali, ABD dolarının piyasa faizi olan 10 yıllık tahvilleri de 9 ayın doruğuna taşıdı. Risksiz faiz olarak görülen ABD faizlerinin dün %1,72 düzeyine yükselişi hem değerli madenleri tıpkı vakitte gelişmekte olan ülke borçlanma maliyetlerini üzerinde baskı kurdu. Takdir edersiniz ki, faiz getirisi olmayan altın ve gümüş, ABD (reel) faizin yükselişinden olumsuz etkileniyor. Optimist konuşabilmemiz için, gümüşte haftalık kapanışın 22,10 dolar ; altında ise 1,770 dolar düzeyinin altında olmaması gerekiyor. Faiz hadlerinin dünyada yükselmesi, gelişmekte olan ülkelerin borçlanma maliyetlerini de yükseltiyor. Dün 2047 vadeli dolar cinsi Türkiye eurobondunun getirisi %7,63 düzeyine yükseldi (Eylül başında %6 düzeyinin tabanlarında idi). Dolar yatırımcılarının göz ucuyla mevduata alternatif olarak eurobondları takip etmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Değerli madenler, kriptolar derken, son günlerde oluşan risk off moduna yenik düşen ABD pay senetleri, dün akşamı da düşüşle tamamlasa da, olumsuz havanın bir nebze de olsun hafifçelediğini görüyoruz. yavaşça de olsa yara sarmakla geçirdi. Tahminen de bu eğilimde, ABD’de açıklanan hizmet bölümü ISM endeksinin varsayımların hayli altında kalması hatta Aralık ayında Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım (FAO) örgütünün deklare ettiğı besin meblağlarının bir ölçü da olsun düşüş kaydemesi tesirli oldu.

Türkiye cephesine geçmeden, FED’in piyasaların ritmini bozan tutanaklarına bir cümle ile de olsun tekrar atıfta bulunmak isterim. birinci vakit içinderda beklenen bir haberin (sürpriz değil) vakit içindemasının biraz erkene çekilmiş olması yeni bir beklenti yaratarak piyasaları bir müddet bu fiyatlamanın peşinden koşturabilir. Ne de demesiniz, takvim yılı ile bir arada yeni ve beyaz bir sayfa açılırken, para kazanmak için de mazeret lazım. Tahvil faizlerinin daha da artabileceği, misal bir biçimde, pay senetlerinin de kıymet kaybedebileceği ihtimalini göz arkası etmiyoruz. Yeterli de biz ne yapacağız? Kısa vadede türbülans geçince, kesinlikle kıssası olan pay senetlerine, yıkıcı teknolojisi ile kripto paralara, gayrimenkul fiyatlar gevşerse fiziki varlıklarda uzunluk göstermeye devam edeceğiz. Bunlar için de enflasyonun ivme kaybetmeye başladığında yönelik emareler bekleyeceğiz. Kısa vadede temkinli, her düşüşte azar azar, kasa denetimini elden bırakmadan ve panik yapmadan sağlıklı bir strateji belirleyeceğiz. Özetle, ABD ve Avrupa borsalarındaki düşüşleri alım fırsatına çevireceğiz.

Türkiye cephesinde hava dün gün uzunluğu huzursuz seyretti. Gerçi fiyatlamalarda büyük çaplı bir değişim de yaşanmadı. Borsa İstanbul günü başladığı üzere yatay bitirdi. USDTRY kuru gün uzunluğu dalgalı fakat üst taraflı bir seyir izleyerek günü 13,90 düzeyinin kıyısına kadar yükseldi. USDTRY kurunda teknik manada 18,40 – 10,25 hareketinin %50 düzeltme düzeyi olarak 14,30 radar menzilinde görüldüğünü düşünüyoruz.

KKTC’de aylık enflasyonun son 20 yılın; yıllık enflasyonun ise hem KKTC birebir vakitte Türkiye’de son 19 yılın tepesine çıktığı bir ortamda, yetkililerini faiz artırma seçeneğini “heterodox” davranarak elinin zıddıyla itmesi ve devamında Döviz Endeksli Mevduat (DEM) eseri ile bir nevi ucu açık bir biçimde faiz artırması daha sonrasında, TL’de olan yatırımcıların bu esere ilgi gösterdikleri, lakin döviz yatırımcısının TL’ye geçiş istikametinde hala daha isteksiz olduğunu görüyoruz.

Bu bağlamda, dün TCMB’nin haftalık para ve banka istatistiklerini takip ettik. 31 Aralık ile biten haftada, parite ve fiyat tesirinden arındırılmış sayılara göre gerçek bireylerin döviz mevduatları (DTH) evvelki haftaya göre 0,35 milyar dolar artış kaydetti. Yıl sonu tesiri ile hukuksal şahısların DTH’ları ise 2,9 milyar dolar azaldı. Gerçek bireylerin DTH sayılarının arttığını gösteren resmi bilgiler, DEM’e de ilginin olmadığını sergiliyor. TCMB’nin brüt döviz ve altın rezervleri ise kelam konusu haftada manalı bir değişim kaydetmedi: Toplam yabancı para varlıkları 111 milyar dolar düzeyinde kaldı.

Dün basından takip ettiğimiz kadarıyla, DEM düzenlemesi ile ilgili bir haber de önemli baş karışıklığı yaşattı. Meclis’e sunulan kanun teklifiyle kur muhafazalı mevduat hesabından ortaya çıkabilecek fark için bankalara ödemelerin nakit yanında tahville (borç senedi) de yapılabilmesinin önü açılıyor. Bankalar mevduat sahiplerine (mudiye) nakit ödeme yapacakları için likidite riski manasına geliyor. Her ne kadar bankaların, kelam konusu tahvilleri TCMB ile repo yapıp likidite yaratabilecek hareket alanları olsa da, eserin bilgilerinın devamlı değişmesi de başlı başına itimat erozyonu olarak görülüyor.

ABD borsalarındaki satış baskısının hafifçelemesi daha sonrasında, bu sabah Asya piyasaları da olumluya döndü. Üstte da belirttiğim üzere, ne FED ne de piyasalar ‘majör’ bir değişim için hazır olmadıklarını düşünüyoruz. Olay sayılarının rekor düzeyde artması, piyasalarda sürü bağışıklığı bakış açısıyla huzursuzluk yaratmasa da, yeni mutasyon ihtimali piyasaları da otoritleri de ürkülüyor. Artık sistem, bu kadar aşı, bu kadar covid testini ve de bütçelere yüküne taşıyamayacak noktalara geldi. Küçücük KKTC’de bile dün hadise sayısı 1,000 eşiğini aştı!

Asya piyasalarının ve ABD borsalarının vadeli süreçlerinin bu sabah olumluya dönmesine karşın, günün ikinci yarısında, KKTC saati ile 15:30’da açıklanacak ABD Aralık ayı istihdam raporu büyük bir merakla bekleniyor. Anketlere göre, tarım dışı istihdamın 400bin kişi artması, işsizlik oranının ise %4,1’e gerilemesi bekleniyor. Bilginin alt kalemlerinde, enflasyon göstergesi olan yıllık maaş artışlarının da en az manşet bilgi kadar değerle takip edileceğini göz gerisi etmeyelim (beklenti: %4,2).

iktisatbank.com
 
Üst