Elektrik meblağları sebep, enflasyon sonuç!

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) deklare ettiğı bilgilere nazaran, mart ayı yıllık tüketici enflasyonu yüzde 61,14, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) yıllık oranı ise yüzde 114 oldu. Bu dataların açıklanmasıyla Türkiye enflasyonu yüksek ülkeler sıralamasında birinci sıralarda yer alırken, elektrik tedarikçileri karşılaştırma ve değiştirme sitesi encazip.com gündemdeki dünya enflasyon ligi listesindeki ülkelerin yanına, bu ülkelerdeki üretim ve iş yeri maksatlı elektrik meblağlarını ekledi. Ortaya çıkan sonuç ise pek çarpıcı oldu. Çünkü enflasyon oranının yüksek olduğu Venezuela, Sudan, Lübnan, Türkiye üzere ülkelerde üretici elektrik meblağları evlerinkinden epeyce daha yüksekken Japonya, Endonezya, Filipinler, İsrail üzere enflasyon oranının düşük olduğu ülkelerde ise sanayi elektrik fiyatları meskenlerden daha düşük. Bu bilgiler, enflasyon ile üretici elektrik fiyatları içindeki paralelliği açıkça ortaya koydu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mart ayı yıllık tüketici enflasyonunu yüzde 61,14 olarak deklare etti. Bu sayıyla bir arada enflasyon son 20 yılın doruğunu görmüş oldu. Öteki taraftan yüzde 114 ile üç haneli pahalara ulaşan üretici enflasyonunun, önümüzdeki periyodun tüketici enflasyonunu da etkilemesi bekleniyor. Elektrik tedarikçileri karşılaştırma ve değiştirme sitesi encazip.com’un yaptığı araştırmaya bakılırsa, üretici elektrik fiyatlarının yüksekliğiyle enflasyon oranları paralellik gösteriyor. Bir diğer deyişle sanayi elektrik fiyatlarının yüksek olduğu ülkelerde enflasyon oranları da yüksek. encazip.com’un kurucusu ve güç ekonomisti Çağada Kırım, tüm tüketici mamüllerinin ham hususu olan sanayi elektrik meblağlarının yüksek olmasının, enflasyonu yükselten faktörlerin en başında geldiğini vurguluyor.

Yİ-ÜFE’de elektrik yüzde 228 arttı

Tüketici enflasyonunun en kıymetli belirleyicisi olan ve devam eden aylarda tüm mamüllerin fiyatlarına yansımasına kesin gözüyle bakılan yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) yıllık oranı yüzde 114 olarak belirtildi. Yılda en çok değişimin yaşandığı kesim ise ‘elektrik, gaz ve iklimlendirme” oldu. ‘Elektrik, gaz’ dalındaki Yİ-ÜFE yıllık değişim oranı yüzde 228 olarak kaydedildi. Elektriğin imalat dalında her alanda kullanıldığı düşünüldüğünde bu orandan en hayli tüketici etkileniyor. Üreticinin elektrik faturası kabardıkça üretim ve tedarik zincirindeki her kalem bu artıştan etkileniyor ve vatandaşın çarşıdan pazardan aldığı her esere kat kat maliyet yansıyor.

Enflasyonun yüksek olduğu ülkelerin ortak özelliği yüksek üretici elektrik meblağları

encazip.com’un yaptığı araştırmaya nazaran, enflasyon liginin üst sıralarındaki ülkelerin ortak özelliği yüksek sanayi meblağları olarak öne çıkıyor. Enflasyonun yüzde 340 olduğu Venezuela’da sanayi elektrik meblağları meskenlerdeki elektrik meblağlarından yüzde 18 daha fazlayken bu ülkeyi yüzde 260 ile takip eden Sudan’da konutlarda kullanılan elektrik fiyatına kıyasla sanayi elektrik fiyatları 10 kat daha yüksek. Enflasyon liginin üst sıralarındaki öteki ülkelerde de durum tıpkı. Yüzde 215’lik enflasyona sahip Lübnan’daki endüstrici konutlardan yüzde 20 daha yüksek fiyatlı elektrik kullanırken bu fark yüzde 34’lük enflasyonu olan Etiyopya’da yüzde 186. Enflasyonu yüzde 11’in üzerinde olan Gana, Nijerya Pakistan, Brezilya, Arjantin üzere ülkelerde de sanayi elektrik meblağları, mesken elektrik fiyatlarına bakılırsa daha yüksek. Yıllık tüketici enflasyonu yüzde 61 olan Türkiye’de ise üreticiler, başka yüksek enflasyonlu ülkelerde olduğu üzere meskenlere kıyasla yüzde 157 daha yüksek fiyatlı elektrik kullanıyor.

Enflasyonun düşük olduğu ülkelerde durum tam zıddı

Tıpkı araştırma enflasyon listesinin en altındaki düşük enflasyonlu ülkeler için yapıldığında ise sanayi elektrik meblağlarının değerli ölçüde düşük olduğu görülüyor. Enflasyon oranının yüzde 1 olduğu Japonya, enflasyon oranının yüzde 3 olduğu Endonezya ve enflasyon oranının yüzde 4 olduğu İsrail’de sanayi elektrik meblağları meskenlerdeki elektrik fiyatlarından yüzde 23 daha düşük. Enflasyon oranının yüzde 3 olduğu Filipinler’de sanayi elektrik meblağları meskenlerden yüzde 30 daha düşük durumda. Enflasyon oranları yüzde 4 olan Avustralya’da sanayi elektrik tutarları evlerden yüzde 16, Güney Kore’de yüzde 27 oranında daha düşük. Enflasyon oranının yüzde 4 olduğu Norveç’te de sanayi elektrik meblağları konutlardan yüzde 30 daha düşük durumda. Enflasyon oranının yüzde 4 olduğu İsveç ile enflasyon oranlarının yüzde 5 olduğu Fransa, Finlandiya, Danimarka, Tayland, Portekiz üzere ülkelerde de birebir durum kelam konusu. Bu ülkelerdeki sanayi elektrik fiyatları da konutlardan daha aşağılarda.

Yüksek iş yeri elektrik meblağları enflasyonu uçuruyor

Enflasyon ve üretici elektrik meblağları içinden ilişkiyi pahalandıran encazip.com’un kurucusu Çağada Kırım, şunları söylüyor:

“Enflasyon liginin üst sıralarındaki ülkelere baktığımızda kültürel ve politik özelliklerinin birbirinden çok farklı olduğunu fakat ortak noktalarının yüksek üretici elektrik meblağları olduğunu görüyoruz. bununla birlikte bu ülkelerdeki refah düzeyinin de bakılırsace düşük olduğunu söylemek mümkün. Enflasyon liginin en altındaki düşük enflasyon oranına sahip olan ülkelerde ise ortak nokta düşük üretici elektrik fiyatları. Tabi öteki taraftan bu ülkelerin kuvvetli üretimleri ve yüksek refah düzeyleri olduğunu söyleyebiliriz. Ülkemizde ise 2018 yılına kadar üretici elektrik fiyatları öteki tüm abone kümelerinin altındayken daha sonrasında bunun aksine döndüğünü, çabucak akabinde da enflasyonun yükselişe geçtiğini görüyoruz. Evlerde ucuz elektrik kullanmak şüphesiz değerli lakin daha kıymetli olan faturalar yüksek de olsa bunu basitçe ödeyebilecek alım gücüne sahip olmak. Aslında meskenlerdeki elektrik meblağlarını yüksek tutmayı vatandaşa balık vermeye, sanayi elektrik fiyatlarını düşük tutmayı ise vatandaşa olta vermeye benzetebiliriz. Oltaya sahip olan vatandaş bir değil birden çok balık fiyat. Düşük sanayi, tarım ve iş yeri elektrik meblağları tüm mamüllerin fiyatının düşmesini sağlar. Konutlarda kullanılan elektrik fiyatı yüksek olsa dahi tüketicinin alım gücü fazlaca daha yüksek olur. Enflasyonu düşürmek için atılması gereken en değerli adımların başında tüm dayanakların konut dışı abone kümelerine verilmesi gelir. Datalar bize bunu açıkça gösteriyor.”
 
Üst