ABD’de 1990’lardan bu yana görülen en süratli tüketici fiyat artışı, Fed’in varlık alımlarını daha süratli sonlandırma riskini artırıyor. Piyasalar ise bundan hoşlanmayacak.
Fed, 2013 “öfke nöbetinin” (taper tantrum) yenidenlanmasını önlemek için o kadar epeyce çabaladı ki – ve bunu yaparken o kadar başarılı oldu ki – artık bu gayretleri büyük bir biçimde geri tepebilir.
Merkez bankasının 120 milyar dolarlık aylık tahvil alımlarını sekiz ay sürecek bir süratte sıfırlayacağını açıklamasından yalnızca bir hafta daha sonra, Çalışma Bakanlığı dataları ABD tüketici fiyat endeksinin Ekim ayında bir yıl öncesine nazaran %6,2 oranında artarak 1990’dan bu yana en süratli yıllık tempo olduğunu gösterdi. Yalnızca Eylül ayından itibaren %0,9’luk bir artışla son dört ayın en dik yükselişini gösterdi. Bu ortada oynak besin ve güç fiyatlarını hariç tutan çekirdek enflasyon %4,6’ya fırladı. Fed Lideri Powell geçen haftaki basın toplantısında “şu anda sahip olduğumuz enflasyon düzeyinin fiyat istikrarıyla hiç de dengeli olmadığını” kabul etti. Pekala, bu son okuma hakkında ne sıkıntısı?
Aslında, onun yahut öteki Fed yetkililerinin sahiden söyleyebileceği pek bir şey yok, lakin bu enflasyon düzeyinin nihayetinde süreksiz olacağını ve gelecek yılın ortalarında kaybolacağını beklediklerini söylemek haricinde. Nitekim de San Francisco Fed Lideri Mary Daly, TÜFE raporundan daha sonra faiz oranlarını yükseltme hesaplamasını değiştirmenin “erken” olduğunu söylemiş oldu. Merkez Bankası’nın enflasyon baskısının sönme vakit çizelgesinin varlık alımlarını kısma seyriyle eksiksiz bir biçimde uyumlu olması tesadüf değil.
Bloomberg Opinion köşe muharriri Conor Sen’in Twitter’da belirttiği üzere sorun, Fed ve Biden idaresinin bu yıl enflasyon iddialarını büsbütün yanlış vermiş olmaları. Fiyat artışı beklenenden daha uzun sürdü. Ve en kıymetlisi, artık enflasyonun yükselmesinin sebebi olarak bariz bir daha açılma tuhaflıklarına işaret edemiyorlar. “Enflasyon Uzmanı” olarak da bilinen Michael Ashton, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Asıl korkutucu olan şey, büyük bir karşıtlık arıyor olmam. Ve hakikaten bulamıyorum” dedi. Bloomberg Economics, manşet TÜFE’nin muhtemelen ocak ayından evvel tepe yapmayacağını düşünüyor.
Tipik olarak, işgücü piyasasının biroldukca ölçeğe göre sıkı olduğu bir ortamda bu cins yaygın enflasyon kaygısı, bir siyaset karşılığı gerektirir. Lakin Fed ne yapacak? Powell, merkez bankasının tahvil alımlarını sürdürürken faizleri artırmayacağını açıkça belirtti. Tahvil alımlarını sıfırlama ve faiz artışı içinde irtibat kurulmaması gerektiğini, zira ikincisinin daha sıkı bir test gerektirdiğini ekledi.
Fed’in şu anda yapabileceği tek değişiklik varlık alımlarının azaltılmasını hızlandırmak. Fakat, bu biçimde bir hareketin insanları rahatsız edeceğine inanmak için gereğince niye var, potansiyel olarak – – taper tantrum yaratabilir.
bu biçimde bir değişimin piyasalara vereceği bildirisi düşünün. birinci vakit içinderda, merkez bankasının tahvil alımı azaltımı ile faiz artışlarının büsbütün farklı olduğu istikametindeki tavrını baltalayacaktır. Tahvil alım programını sıfırlama planlarını hızlandırmanın açık tesiri, Fed’in fiyat baskılarını gidermek için faiz oranlarını süratle yükseltebileceği bir yere varması gerektiği olacaktır. İkincisi, Powell ve meslektaşlarının enflasyonun süreksiz olduğu konusunda yanıldıkları ve bunu denetim altına alma yetenekleri konusunda kuşku uyandırdıkları örtülü bir kabul olacaktır. Bu da gelecek senelera ait beklentileri daha da üst çekebilir.
ABD tahvil piyasasının ön ucu şimdiden “öfke nöbeti” geçiriyor. İki yıllık faiz, Covid-19 krizinin en makus periyodundaki dalgalanmalar hariç tutulduğunda TÜFE raporundan daha sonra 2019’dan bu yana en büyük bir günlük hareket olan yaklaşık 9 baz puan daha yükseldi. Beş yıllık faiz daha da yükselerek 10 baz puan atladı ve 30 yıl ile içindeki farkı Mart 2020’den bu yana en düşük düzey olan yalnızca 68 baz puana düşürdü. Yaklaşan bir yavaşlamanın klasik işareti olarak getiri eğrisi aykırıya dönmedilk evvel hala gidilecek yollar olsa da tahvil yatırımcıları, büyümeyi boğsa bile enflasyon baskısını durdurmak için politikayı agresif bir biçimde sıkılaştırması gereken bir Fed’de fiyatlama yapmaya başlıyor üzere görünmeye başladı.
Fed’in siyasete karşı bağışıklığının pek olmadığına inananlar için, bir yıl daha sonraki değerli orta seçimler öncesinde şahin bir değişim pek muhtemel görünmüyor. Lakin enflasyonun yükselmesinin Lider Biden ve başka Demokratlar için daha da problemli olması da tıpkı derecede mümkün. Çarşamba günü yaptığı açıklamada Biden, enflasyonu bilakis çevirmenin birinci öncelik olduğunu ve “bununla uğraş etmek için gerekli adımları atmasını” bağımsız bir Fed’e bağlı olduğunu söylemiş oldu. Öte yandan Batı Virginia’dan Demokrat Senatör Joe Manchin, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Amerikalılar enflasyon vergisinin gerçek olduğunu biliyor ve DC artık Amerikalıların her gün hissettiği ekonomik acıyı görmezden gelemez” dedi.
Fed yetkilileri, gelecek ayki Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısından daha sonra güncellenecek olan beklenen faiz artışlarına ait “nokta grafiğini” kullanarak bu telaşları gidermeye çalışabilirler. Şu anda, siyaset yapıcılar faiz oranlarını yükseltmek yahut 2022’de değişmeden bırakmak içinde bölünmüş durumdalar. En son bilgilerden daha sonra, ortanca neredeyse mutlaka bir oran artışını yansıtmaya geçecektir. İki artış da olabilir.
En mümkün sonuç, Fed’in duruşunu değiştirmeden yeni siyaset çerçevesine sıkı sıkıya bağlı kalması ve tedarik zinciri darboğazlarının rahatlamasıyla 2022 haziran ayına kadar enflasyonun düşeceği ve gelecek yılın ikinci yarısında faiz oranlarını kademeli olarak yükseltmeye başlayabileceğini umması. Ancak Çarşamba günkü TÜFE bilgileri, Washington’daki sıcaklığın bu kadar uzun müddet rotada kalamayacak kadar yüksek olma riskini artırıyor ve Fed’e 2022’nin başlarında bir noktada tahvil alımlarını sıfırlamayı hızlandırmaktan öbür fazlaca az seçenek bırakıyor.
Bu durumda, Taper Tantrum 2.0’a dikkat edin.
Bloomberg Opinion / Brian Chappatta
Fed, 2013 “öfke nöbetinin” (taper tantrum) yenidenlanmasını önlemek için o kadar epeyce çabaladı ki – ve bunu yaparken o kadar başarılı oldu ki – artık bu gayretleri büyük bir biçimde geri tepebilir.
Merkez bankasının 120 milyar dolarlık aylık tahvil alımlarını sekiz ay sürecek bir süratte sıfırlayacağını açıklamasından yalnızca bir hafta daha sonra, Çalışma Bakanlığı dataları ABD tüketici fiyat endeksinin Ekim ayında bir yıl öncesine nazaran %6,2 oranında artarak 1990’dan bu yana en süratli yıllık tempo olduğunu gösterdi. Yalnızca Eylül ayından itibaren %0,9’luk bir artışla son dört ayın en dik yükselişini gösterdi. Bu ortada oynak besin ve güç fiyatlarını hariç tutan çekirdek enflasyon %4,6’ya fırladı. Fed Lideri Powell geçen haftaki basın toplantısında “şu anda sahip olduğumuz enflasyon düzeyinin fiyat istikrarıyla hiç de dengeli olmadığını” kabul etti. Pekala, bu son okuma hakkında ne sıkıntısı?
Aslında, onun yahut öteki Fed yetkililerinin sahiden söyleyebileceği pek bir şey yok, lakin bu enflasyon düzeyinin nihayetinde süreksiz olacağını ve gelecek yılın ortalarında kaybolacağını beklediklerini söylemek haricinde. Nitekim de San Francisco Fed Lideri Mary Daly, TÜFE raporundan daha sonra faiz oranlarını yükseltme hesaplamasını değiştirmenin “erken” olduğunu söylemiş oldu. Merkez Bankası’nın enflasyon baskısının sönme vakit çizelgesinin varlık alımlarını kısma seyriyle eksiksiz bir biçimde uyumlu olması tesadüf değil.
Bloomberg Opinion köşe muharriri Conor Sen’in Twitter’da belirttiği üzere sorun, Fed ve Biden idaresinin bu yıl enflasyon iddialarını büsbütün yanlış vermiş olmaları. Fiyat artışı beklenenden daha uzun sürdü. Ve en kıymetlisi, artık enflasyonun yükselmesinin sebebi olarak bariz bir daha açılma tuhaflıklarına işaret edemiyorlar. “Enflasyon Uzmanı” olarak da bilinen Michael Ashton, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Asıl korkutucu olan şey, büyük bir karşıtlık arıyor olmam. Ve hakikaten bulamıyorum” dedi. Bloomberg Economics, manşet TÜFE’nin muhtemelen ocak ayından evvel tepe yapmayacağını düşünüyor.
Tipik olarak, işgücü piyasasının biroldukca ölçeğe göre sıkı olduğu bir ortamda bu cins yaygın enflasyon kaygısı, bir siyaset karşılığı gerektirir. Lakin Fed ne yapacak? Powell, merkez bankasının tahvil alımlarını sürdürürken faizleri artırmayacağını açıkça belirtti. Tahvil alımlarını sıfırlama ve faiz artışı içinde irtibat kurulmaması gerektiğini, zira ikincisinin daha sıkı bir test gerektirdiğini ekledi.
Fed’in şu anda yapabileceği tek değişiklik varlık alımlarının azaltılmasını hızlandırmak. Fakat, bu biçimde bir hareketin insanları rahatsız edeceğine inanmak için gereğince niye var, potansiyel olarak – – taper tantrum yaratabilir.
bu biçimde bir değişimin piyasalara vereceği bildirisi düşünün. birinci vakit içinderda, merkez bankasının tahvil alımı azaltımı ile faiz artışlarının büsbütün farklı olduğu istikametindeki tavrını baltalayacaktır. Tahvil alım programını sıfırlama planlarını hızlandırmanın açık tesiri, Fed’in fiyat baskılarını gidermek için faiz oranlarını süratle yükseltebileceği bir yere varması gerektiği olacaktır. İkincisi, Powell ve meslektaşlarının enflasyonun süreksiz olduğu konusunda yanıldıkları ve bunu denetim altına alma yetenekleri konusunda kuşku uyandırdıkları örtülü bir kabul olacaktır. Bu da gelecek senelera ait beklentileri daha da üst çekebilir.
ABD tahvil piyasasının ön ucu şimdiden “öfke nöbeti” geçiriyor. İki yıllık faiz, Covid-19 krizinin en makus periyodundaki dalgalanmalar hariç tutulduğunda TÜFE raporundan daha sonra 2019’dan bu yana en büyük bir günlük hareket olan yaklaşık 9 baz puan daha yükseldi. Beş yıllık faiz daha da yükselerek 10 baz puan atladı ve 30 yıl ile içindeki farkı Mart 2020’den bu yana en düşük düzey olan yalnızca 68 baz puana düşürdü. Yaklaşan bir yavaşlamanın klasik işareti olarak getiri eğrisi aykırıya dönmedilk evvel hala gidilecek yollar olsa da tahvil yatırımcıları, büyümeyi boğsa bile enflasyon baskısını durdurmak için politikayı agresif bir biçimde sıkılaştırması gereken bir Fed’de fiyatlama yapmaya başlıyor üzere görünmeye başladı.
Fed’in siyasete karşı bağışıklığının pek olmadığına inananlar için, bir yıl daha sonraki değerli orta seçimler öncesinde şahin bir değişim pek muhtemel görünmüyor. Lakin enflasyonun yükselmesinin Lider Biden ve başka Demokratlar için daha da problemli olması da tıpkı derecede mümkün. Çarşamba günü yaptığı açıklamada Biden, enflasyonu bilakis çevirmenin birinci öncelik olduğunu ve “bununla uğraş etmek için gerekli adımları atmasını” bağımsız bir Fed’e bağlı olduğunu söylemiş oldu. Öte yandan Batı Virginia’dan Demokrat Senatör Joe Manchin, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Amerikalılar enflasyon vergisinin gerçek olduğunu biliyor ve DC artık Amerikalıların her gün hissettiği ekonomik acıyı görmezden gelemez” dedi.
Fed yetkilileri, gelecek ayki Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısından daha sonra güncellenecek olan beklenen faiz artışlarına ait “nokta grafiğini” kullanarak bu telaşları gidermeye çalışabilirler. Şu anda, siyaset yapıcılar faiz oranlarını yükseltmek yahut 2022’de değişmeden bırakmak içinde bölünmüş durumdalar. En son bilgilerden daha sonra, ortanca neredeyse mutlaka bir oran artışını yansıtmaya geçecektir. İki artış da olabilir.
En mümkün sonuç, Fed’in duruşunu değiştirmeden yeni siyaset çerçevesine sıkı sıkıya bağlı kalması ve tedarik zinciri darboğazlarının rahatlamasıyla 2022 haziran ayına kadar enflasyonun düşeceği ve gelecek yılın ikinci yarısında faiz oranlarını kademeli olarak yükseltmeye başlayabileceğini umması. Ancak Çarşamba günkü TÜFE bilgileri, Washington’daki sıcaklığın bu kadar uzun müddet rotada kalamayacak kadar yüksek olma riskini artırıyor ve Fed’e 2022’nin başlarında bir noktada tahvil alımlarını sıfırlamayı hızlandırmaktan öbür fazlaca az seçenek bırakıyor.
Bu durumda, Taper Tantrum 2.0’a dikkat edin.
Bloomberg Opinion / Brian Chappatta