CatWalk
New member
Yükseköğretim Heyeti (YÖK), 12 Eylül 1980 askeri darbesi daha sonrası Ulusal Güvenlik Kurulu (MGK) tarafınca hazırlanarak 6 Kasım 1981’de yayımlanan 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile kuruldu. Türkiye’deki tüm yükseköğretim kurumlarını çatısı altında toplayan YÖK, bugün sayısı 207’i bulan yükseköğretim kurumu, 8 milyonun üzerinde öğrenci, 180 binin üstündeki öğretim elemanı ile çok geniş bir kesim için çalışmalar yapıyor ve uyum bakılırsavi yürütüyor.
YÖK’e bugüne kadar sırasıyla Prof. Dr. İhsan Doğramacı, Prof. Dr. Mehmet Sağlam, Prof. Dr. Kemal Gürüz, Prof. Dr. Erdoğan Teziç, Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan, Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya ve Prof. Dr. Yekta Saraç başkanlık etti. Yükseköğretim Şurasına, 30 Temmuz 2021’de atanan Prof. Dr. Erol Özvar başkanlık yapıyor.
2003’te 27 bin 426 olan araştırma bakılırsavlisi sayısı 2021’de 51 bin 548’e, 12 bin 621 olan hekim öğretim üyesi sayısı 41 bin 508’e, 5 bin 401 olan doçent sayısı 17 bin 778’e, 10 bin 187 olan profesör sayısı 30 bin 562’ye yükseldi. Türkiye’de vazife yapan yabancı asıllı öğretim elemanı sayısı da 3 bin 306’ya ulaştı.
Yükseköğretimde, nicel değişimlerin yanı sıra üniversitelerde kalite odaklı yapısal dönüşümler ile ilgili çalışmalar sürüyor. Bu kapsamda, Yükseköğretimde Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma, YÖK 100/2000 Doktora Burs Projesi, Gaye Odaklı Milletlerarasılaşma, Yükseköğretimde Dijital Dönüşüm Projesi, Açık Bilim ve Açık Erişim Projesi, Geleceğin Meslekleri Projesi, YÖK-Gelecek Projesi, YÖK-Anadolu Projesi, YÖK Sanal Laboratuvar Projesi yürütülüyor.
ÖNCELİK SALGIN DEVAM EDERKEN ÜNİVERSİTELERİ YÜZ YÜZE EĞİTİME AÇMAK OLDU
Prof. Dr. Erol Özvar’ın misyona gelmesinin akabinde deklare ettiğı “YÖK’ün geleceğe dair yeni vizyonu” ile dikkatler, yükseköğretim sisteminde yeni devirde hayata geçirilecek yapısal değişikliklere çevrildi.
Yeni YÖK Lideri’nin önceliği, COVID-19 salgını niçiniyle üniversitelerde yaklaşık 1,5 yıl boyunca orta verilen yüz yüze eğitimin bir daha başlatılması oldu. Özvar, üniversite rektörleri ile birinci sefer bir ortaya geldiği görüşmede, 2021-2022 eğitim ve öğretim yılında üniversitelerde örgün eğitimin yüz yüze başlatılacağını açıklayarak bu husustaki kararlılığı ortaya koydu.
Salgın devam ederken verilen yüz yüze eğitim sonucu, üniversitelerde eğitim alan öğrencilerin bir kısmının yurtlarda kalması, yemekhane, kütüphane üzere ortak alanların kullanılması üzere niçinlerle güç bir sureci birlikteinde getirdiğinden YÖK bu mevzuda, salgının seyrine nazaran harmanlanmış eğitim modellerini kullanabilmeleri konusunda üniversitelere yetki verdi.
Üniversitelerde salgın sürecinde sağlıklı yerleşke uygulamaları konusunda YÖK, TSE ve Sıhhat Bakanlığınca geçen yıl hazırlanan rehber güncellendi ve yeni duruma uyarlandı. YÖK’ün çerçeve kararlarını içeren iki rehberde, Kovid-19 önlemlerinin yanı sıra eğitim öğretim süreçlerine ait ayrıntılara yer verildi. Bu kapsamda, üniversitelerde, derslerin yüzde 40’ı yahut rastgele bir dersin yüzde 40’ının uzaktan eğitim yoluyla yapılabilmesi kararlaştırıldı.
AŞILANMA DAVETİ SONUCUNDA ÇOK YÜKSEK ORANLARA ULAŞILDI
YÖK Lideri Özvar, farklı mecralardan üniversitelerdeki öğretim elemanlarına, idari çalışana ve öğrencilere aşı olmaları konusunda da davette bulundu. YÖK’ün son datalarına nazaran, Kovid-19’a karşı aşı olan ve korunması olan öğrencilerin oranı yüzde 79,21, akademik işçi oranı yüzde 93,27, idari çalışanın oranı ise yüzde 90,70’e ulaştı.
BÜYÜK DATA HAZIRLIKLARI
YÖK Başkanlığı, yeni devirle birlikte “büyük veri” teriminin altını çizecek adımlar atacak. Türkiye’de sayıları 207’ye ulaşan üniversitelerde üretilen akademik çalışmalar, bilimsel yayınlar, projeler, derslerin büyük bilgi olarak ulaşılabilir hale gelmesi için yeni teknikler devreye alınacak.
ÜNİVERSİTELERDE AKADEMİK PERFORMANSA DAYALI İDARE ANLAYIŞI
YÖK’ün yeni vizyonunda, yükseköğretimdeki en kıymetli gündem unsuru olarak üniversitelerde “bilimsel üretkenliği” öne çıkaran çalışmalar gösteriliyor.
Üniversite idarelerinin akademik performansı temel alan bir idaresi benimsemesinin değerine vurgu yapılan yeni vizyona göre, öğretim elemanlarının bilimsel üretimi yakından izlenecek ve üniversite içi idare siyasetleri oluşturulacak, atama, yükseltme, proje destekleme ve teşvik düzenekleri bu üretkenlik aslına göre yapılacak.
Üniversitelerde bilimsel üretkenliğin yanı sıra misal manaya gelecek akademik performansın izlenmesi de öncelikli mevzuların başında geliyor. Vizyonda yer alan bu taraftaki sözler, akademik performansa dayalı üniversite idaresinin hayata geçirilmesi yolunda yeni çalışmaların yapılacağı istikametinde işaretler barındırıyor.
Yeni vizyona göre, üniversitelerin ülkedeki istihdama sağlayacağı katkı, YÖK’ün üniversiteleri çeşitli biçimlerde değerlendirdiği çalışmalarında bir parametre olarak gösterilecek. Yeni periyotta, yükseköğretim kurumlarının istihdam konusunu özel bir odak haline getirmeleri bekleniyor. bu biçimdece Türkiye’de iş gücü piyasası ve üniversitelerin kendi mezunlarının istihdamlarını izleyen bir idare anlayışının hızlandırılması hedefleniyor.
Bunun yanında 11. Kalkınma Planı kapsamındaki hareket planları içinde yer alan ve ulusal teknoloji atılımı için gereksinim duyulan iş gücü profilinin belirlenmesi, bu muhtaçlığa dönük yükseköğretim programlarında güncelleme yapılması ile ilgili başlatılan süreçler çeşitlendirilerek devam ettirilecek.
ÜNİVERSİTE-SANAYİ İŞ BİRLİĞİNDE YENİ MODELLER
YÖK’ün yeni devrinde, üniversite-sanayi iş birliği modellerinin geliştirilmesi de başka bir husus başlığı olarak pahalandırılacak. Bu kapsamda, üniversitelerin birtakım kısımlarının endüstrinin belli yerlerinde konumlandırıldığı yeni modeller gündeme getirilecek.
Şuranın gelecek vizyonunda yer verdiği bir öbür mevzu başlığı ise üniversiteler içinde devlet ve vakıf üniversitesi ayrımının ortadan kaldırılması olarak belirtiliyor. Özvar, Ulusal Eğitim Bakanlığının 2022 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde yeni devirde vakıf üniversitelerini de araştırma üniversitesi konsepti içerisinde değerlendireceklerini deklare etti.
MEMLEKETLER ARASI ÖĞRENCİ VE ÖĞRETİM ELEMANI SAYISINDA ÇITA YÜKSELECEK
Yükseköğretim Şurası, uluslararasılaşmayı bir stratejik amaç olarak benimseyerek bu hususta üniversiteleri teşvik edici çalışmalar yürütüyor. Üniversitelerdeki memleketler arası öğrenci sayısı son senelerda kıymetli ölçüde arttı. Yükseköğretim sistemindeki milletlerarası öğrenci sayısı 182 farklı ülkeden 240 bine ulaştı. Bu sayı ile Türkiye, dünyada en epey memleketler arası öğrenci kabul eden birinci 10 ülkeden biri oldu. YÖK, yeni devirde yükseköğretimde milletlerarasılaşma çıtasını üst taşıyacak. Öğrenci ve öğretim elemanı hareketliliğine üçüncü bir mevzu daha eklenecek ve milletlerarası saygınlığı olan öğretim elemanları Türk üniversitelerinde istihdam edilmek üzere ülkeye davet edilecek.
TÜRK ÜNİVERSİTELERİ, MİLLETLERARASI BİLİM AKADEMİLERİ İLE YENİ İŞ BİRLİKLERİ YAPACAK
Ayrıyeten, Türk üniversitelerinin, saygın milletlerarası bilim akademileri ve kurumlarıyla daha yakından etkileşime girmesi ve yeni iş birlikleri için hazırlıklar devam ediyor. Bilim insanlarının daha nitelikli yayın yapabilmeleri ve üretkenliklerini arttırabilmeleri için memleketler arası saygınlığı olan yabancı meslektaşlarıyla birlikte çalışmalarını sağlayacak imkan ve altyapının güçlendirileceği çalışmalar yürütülecek.
Yeni devirde ayrıyeten bilim diplomasisinin Türkiye’nin memleketler arası siyasetinde daha faal ve kıymetli roller oynaması için faaliyetlere devam edilecek. Bunların yanında Türk üniversiteleri, farklı kurumların deklare ettiğı sıralamalara nitelikli üretim ve yayın yoluyla girmeleri için teşvik edilecek.
Yeni periyotta üniversiteler ile fazlaca daha yakın bağlantı ve iş birliği ile yükseköğretim hayatına katkı verme tarafında çalışmalar yürütülmesi de hedefleniyor.
YÖK’e bugüne kadar sırasıyla Prof. Dr. İhsan Doğramacı, Prof. Dr. Mehmet Sağlam, Prof. Dr. Kemal Gürüz, Prof. Dr. Erdoğan Teziç, Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan, Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya ve Prof. Dr. Yekta Saraç başkanlık etti. Yükseköğretim Şurasına, 30 Temmuz 2021’de atanan Prof. Dr. Erol Özvar başkanlık yapıyor.
2003’te 27 bin 426 olan araştırma bakılırsavlisi sayısı 2021’de 51 bin 548’e, 12 bin 621 olan hekim öğretim üyesi sayısı 41 bin 508’e, 5 bin 401 olan doçent sayısı 17 bin 778’e, 10 bin 187 olan profesör sayısı 30 bin 562’ye yükseldi. Türkiye’de vazife yapan yabancı asıllı öğretim elemanı sayısı da 3 bin 306’ya ulaştı.
Yükseköğretimde, nicel değişimlerin yanı sıra üniversitelerde kalite odaklı yapısal dönüşümler ile ilgili çalışmalar sürüyor. Bu kapsamda, Yükseköğretimde Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma, YÖK 100/2000 Doktora Burs Projesi, Gaye Odaklı Milletlerarasılaşma, Yükseköğretimde Dijital Dönüşüm Projesi, Açık Bilim ve Açık Erişim Projesi, Geleceğin Meslekleri Projesi, YÖK-Gelecek Projesi, YÖK-Anadolu Projesi, YÖK Sanal Laboratuvar Projesi yürütülüyor.
ÖNCELİK SALGIN DEVAM EDERKEN ÜNİVERSİTELERİ YÜZ YÜZE EĞİTİME AÇMAK OLDU
Prof. Dr. Erol Özvar’ın misyona gelmesinin akabinde deklare ettiğı “YÖK’ün geleceğe dair yeni vizyonu” ile dikkatler, yükseköğretim sisteminde yeni devirde hayata geçirilecek yapısal değişikliklere çevrildi.
Yeni YÖK Lideri’nin önceliği, COVID-19 salgını niçiniyle üniversitelerde yaklaşık 1,5 yıl boyunca orta verilen yüz yüze eğitimin bir daha başlatılması oldu. Özvar, üniversite rektörleri ile birinci sefer bir ortaya geldiği görüşmede, 2021-2022 eğitim ve öğretim yılında üniversitelerde örgün eğitimin yüz yüze başlatılacağını açıklayarak bu husustaki kararlılığı ortaya koydu.
Salgın devam ederken verilen yüz yüze eğitim sonucu, üniversitelerde eğitim alan öğrencilerin bir kısmının yurtlarda kalması, yemekhane, kütüphane üzere ortak alanların kullanılması üzere niçinlerle güç bir sureci birlikteinde getirdiğinden YÖK bu mevzuda, salgının seyrine nazaran harmanlanmış eğitim modellerini kullanabilmeleri konusunda üniversitelere yetki verdi.
Üniversitelerde salgın sürecinde sağlıklı yerleşke uygulamaları konusunda YÖK, TSE ve Sıhhat Bakanlığınca geçen yıl hazırlanan rehber güncellendi ve yeni duruma uyarlandı. YÖK’ün çerçeve kararlarını içeren iki rehberde, Kovid-19 önlemlerinin yanı sıra eğitim öğretim süreçlerine ait ayrıntılara yer verildi. Bu kapsamda, üniversitelerde, derslerin yüzde 40’ı yahut rastgele bir dersin yüzde 40’ının uzaktan eğitim yoluyla yapılabilmesi kararlaştırıldı.
AŞILANMA DAVETİ SONUCUNDA ÇOK YÜKSEK ORANLARA ULAŞILDI
YÖK Lideri Özvar, farklı mecralardan üniversitelerdeki öğretim elemanlarına, idari çalışana ve öğrencilere aşı olmaları konusunda da davette bulundu. YÖK’ün son datalarına nazaran, Kovid-19’a karşı aşı olan ve korunması olan öğrencilerin oranı yüzde 79,21, akademik işçi oranı yüzde 93,27, idari çalışanın oranı ise yüzde 90,70’e ulaştı.
BÜYÜK DATA HAZIRLIKLARI
YÖK Başkanlığı, yeni devirle birlikte “büyük veri” teriminin altını çizecek adımlar atacak. Türkiye’de sayıları 207’ye ulaşan üniversitelerde üretilen akademik çalışmalar, bilimsel yayınlar, projeler, derslerin büyük bilgi olarak ulaşılabilir hale gelmesi için yeni teknikler devreye alınacak.
ÜNİVERSİTELERDE AKADEMİK PERFORMANSA DAYALI İDARE ANLAYIŞI
YÖK’ün yeni vizyonunda, yükseköğretimdeki en kıymetli gündem unsuru olarak üniversitelerde “bilimsel üretkenliği” öne çıkaran çalışmalar gösteriliyor.
Üniversite idarelerinin akademik performansı temel alan bir idaresi benimsemesinin değerine vurgu yapılan yeni vizyona göre, öğretim elemanlarının bilimsel üretimi yakından izlenecek ve üniversite içi idare siyasetleri oluşturulacak, atama, yükseltme, proje destekleme ve teşvik düzenekleri bu üretkenlik aslına göre yapılacak.
Üniversitelerde bilimsel üretkenliğin yanı sıra misal manaya gelecek akademik performansın izlenmesi de öncelikli mevzuların başında geliyor. Vizyonda yer alan bu taraftaki sözler, akademik performansa dayalı üniversite idaresinin hayata geçirilmesi yolunda yeni çalışmaların yapılacağı istikametinde işaretler barındırıyor.
Yeni vizyona göre, üniversitelerin ülkedeki istihdama sağlayacağı katkı, YÖK’ün üniversiteleri çeşitli biçimlerde değerlendirdiği çalışmalarında bir parametre olarak gösterilecek. Yeni periyotta, yükseköğretim kurumlarının istihdam konusunu özel bir odak haline getirmeleri bekleniyor. bu biçimdece Türkiye’de iş gücü piyasası ve üniversitelerin kendi mezunlarının istihdamlarını izleyen bir idare anlayışının hızlandırılması hedefleniyor.
Bunun yanında 11. Kalkınma Planı kapsamındaki hareket planları içinde yer alan ve ulusal teknoloji atılımı için gereksinim duyulan iş gücü profilinin belirlenmesi, bu muhtaçlığa dönük yükseköğretim programlarında güncelleme yapılması ile ilgili başlatılan süreçler çeşitlendirilerek devam ettirilecek.
ÜNİVERSİTE-SANAYİ İŞ BİRLİĞİNDE YENİ MODELLER
YÖK’ün yeni devrinde, üniversite-sanayi iş birliği modellerinin geliştirilmesi de başka bir husus başlığı olarak pahalandırılacak. Bu kapsamda, üniversitelerin birtakım kısımlarının endüstrinin belli yerlerinde konumlandırıldığı yeni modeller gündeme getirilecek.
Şuranın gelecek vizyonunda yer verdiği bir öbür mevzu başlığı ise üniversiteler içinde devlet ve vakıf üniversitesi ayrımının ortadan kaldırılması olarak belirtiliyor. Özvar, Ulusal Eğitim Bakanlığının 2022 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde yeni devirde vakıf üniversitelerini de araştırma üniversitesi konsepti içerisinde değerlendireceklerini deklare etti.
MEMLEKETLER ARASI ÖĞRENCİ VE ÖĞRETİM ELEMANI SAYISINDA ÇITA YÜKSELECEK
Yükseköğretim Şurası, uluslararasılaşmayı bir stratejik amaç olarak benimseyerek bu hususta üniversiteleri teşvik edici çalışmalar yürütüyor. Üniversitelerdeki memleketler arası öğrenci sayısı son senelerda kıymetli ölçüde arttı. Yükseköğretim sistemindeki milletlerarası öğrenci sayısı 182 farklı ülkeden 240 bine ulaştı. Bu sayı ile Türkiye, dünyada en epey memleketler arası öğrenci kabul eden birinci 10 ülkeden biri oldu. YÖK, yeni devirde yükseköğretimde milletlerarasılaşma çıtasını üst taşıyacak. Öğrenci ve öğretim elemanı hareketliliğine üçüncü bir mevzu daha eklenecek ve milletlerarası saygınlığı olan öğretim elemanları Türk üniversitelerinde istihdam edilmek üzere ülkeye davet edilecek.
TÜRK ÜNİVERSİTELERİ, MİLLETLERARASI BİLİM AKADEMİLERİ İLE YENİ İŞ BİRLİKLERİ YAPACAK
Ayrıyeten, Türk üniversitelerinin, saygın milletlerarası bilim akademileri ve kurumlarıyla daha yakından etkileşime girmesi ve yeni iş birlikleri için hazırlıklar devam ediyor. Bilim insanlarının daha nitelikli yayın yapabilmeleri ve üretkenliklerini arttırabilmeleri için memleketler arası saygınlığı olan yabancı meslektaşlarıyla birlikte çalışmalarını sağlayacak imkan ve altyapının güçlendirileceği çalışmalar yürütülecek.
Yeni devirde ayrıyeten bilim diplomasisinin Türkiye’nin memleketler arası siyasetinde daha faal ve kıymetli roller oynaması için faaliyetlere devam edilecek. Bunların yanında Türk üniversiteleri, farklı kurumların deklare ettiğı sıralamalara nitelikli üretim ve yayın yoluyla girmeleri için teşvik edilecek.
Yeni periyotta üniversiteler ile fazlaca daha yakın bağlantı ve iş birliği ile yükseköğretim hayatına katkı verme tarafında çalışmalar yürütülmesi de hedefleniyor.