BooM
New member
Burak GEMALMAZ-Konuk Muharrir
Kanunlaştırılma süreci büyük bir kampanya ile yürütülen 22/04/2022 tarih ve 7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu, 26/04/2022 tarih ve 31821 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanunda Türk sporunu yöneten iki Tahkim Konseyi hakkında da yeni düzenlemeler bulunuyor. Bunların birincisi Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü (Gençlik ve Spor Bakanlığı) bünyesindeki ve futbol haricinde kalan kollardan kaynaklanan yönetimsel ve disiplin uyuşmazlıklarının son olarak çözüldüğü Tahkim Kurulu’yken başkası futboldaki yönetimsel ve disiplin uyuşmazlıkları hakkında sonuncu sonucu veren Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Tahkim Şurası.
Yeni kanun ihlaller yaratacak
7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu, genel öne sürülen nedeninde, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin TFF Tahkim Şurası hakkında verdiği 28 Ocak 2020 tarihindeki ‘Ali İstek ve Diğerleri’ davasında anılan Tahkim Konseyi’nin bağımsız ve tarafsız yargı yeri olmadığı için verdiği ihlal sonucunın yerine getirilmesi gayesiyle kelam konusu değişikliklerin yapıldığını açıklıyor. Fakat, Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu’nun Tahkim Konseyleri’ne ait düzenlemeleri, bu tezinin bilakis, Tahkim Heyetleri’nin yapısını ve işleyişini ulusal üstü standartlara taşımadığı üzere, spor idaresinde süregiden ihlaller yaratacak nitelikte. Bilhassa TFF Tahkim Şurası bakımından yapılan değişikliklere yakından bakalım:
AİHM: Şuralar üzerinde çok nüfuz var
AİHM ne demişti? Tahkim Heyeti (ve zımnen öteki hukuk kurulları) liderin önerisi üzerine idare heyeti tarafınca atanmaktadır ve bu mevzuda lider ve idare konseyinin mutlak bir takdiri vardır. İdare şurası da genel konseye hükümran olan kulüp yüklü yapıdadır. Genel şurada futbolcu, antrenör, hakem üzere futbolun öbür paydaşları zayıf biçimde temsil edildiğinden bu paydaşların temsilcileri TFF İdare Heyeti’nde pek yer almamakta yahut hudutlu biçimde yer almaktadır. ötürüsıyla başta Tahkim Konseyi olmak üzere hukuk heyetleri üzerinde idare şurasının çok nüfuzu bulunmaktadır.
Yeni kanun sorunu çözmedi
Yeni Spor Kanunu ne getirdi? Bütün hukuk konseyleri (Disiplin şuraları, Tahkim Heyeti, Kulüp Lisans Şurası, Etik Konseyi ve Uyuşmazlık Tahlil Kurulu) bakımından TFF Lideri’nin idare heyetine atanacak üyeleri teklif etme yetkisi kaldırılmıştır. Değişiklikle bütün heyetlerin üyelerinin direkt idare konseyi tarafınca atanması temeli getirilmiştir. halbuki, AİHM, idare şurası, hukuk heyetleri üzerinde bu kadar nüfuz sahibi olmamalı demişti. ötürüsıyla bu değişiklik, yanlışsız bir değişiklik olmayıp hukuk şuralarını TFF’nin organı olarak görme meselesinin süregittiğini göstermektedir. Ki bu sorun aslında TFF’nin başta 5894 sayılı Kanun olmak üzere, teşkilatlanmasının hücrelerine sinmiş bir anlayış sıkıntısıdır.
Heyetler bağımsız değil, idarenin uzantısı
Pekala, şuralar üstündeki idare heyetinin bu ağır nüfuzunu dengeleyecek teminatlar konsey üyelerine tanınmakta mıdır? Şayet bu biçimde, bağımsızlık ve tarafsızlık kuvvetli biçimde sağlanmaktaysa, tahminen heyetlerin üyelerini idare şurasının belirlenmesine tahammül edilebilir.
bir daha AİHM ne demişti, ona bakalım: Hayır, konseyler üstündeki idare konseyinin bu ağır nüfuzunu dengeleyecek garantiler, şura üyelerine tanınmamıştır. Bilakis, konsey üyeliği için sabit bir süre belirlenmediği üzere, konseylerin nazaranv mühletleri lider ve idare şurasının nazaranv müddetiyle hudutlu tutulmuştur. Şuraların idare heyetinin bir uzantısı niteliğinde görüldüğünün açık bir ispatı olarak yorumlamıştı AİHM bu durumu.
Yeni kanun AİHM’i manipüle ediyor
Bu noktada yeni Spor Kanunu ne getirdi? Ona da bakalım: Kanunda hukuk heyetlerin bakılırsav müddetlerinin idare konseyinin bakılırsav müddetinden bağımsız olarak 4 yıl olarak sabitlendiği görülüyor. Birinci bakışta AİHM’in şuralar için sabit müddet belirlenmemiş bulunmasına dair eleştirisi karşılanmış üzere gözüküyor. Fakat olağan olarak, gerçek durum o denli değil. Kanun, ne yazık ki AİHM’i manipüle etmeye çalışıyor. Konseylerin bakılırsav müddetlerinin 4 yıl olarak belirlenmesi, bu konseyleri bir daha idare şurasına göbekten bağlıyor. Çünkü idare şurasının olağan nazaranv mühleti de 4 yıl! Hal bu biçimde olunca, idare heyetiyle bakılırsave gelen/yönetim heyeti tarafınca atanan heyetler, bir daha idare heyetinin olağan vazife müddetiyle hudutlu biçimde misyon yapacak. ötürüsıyla yürürlükten kaldırılan unsurun yerine tıpkı maksadı karşılayan bir husus yazılması, bir başka deyişle idare konseyi ve hukuk heyetleri içindeki mukadderat birliğinin devam ettirilmesi, AİHM tarafınca benimsenen standartlarla bağdaşmıyor. Gerçekten Kanunun 55. Hususuyla 5894 sayılı TFF Kanunu’na eklenen Süreksiz Husus 2, bu durumu net biçimde ispatlıyor. Buna göre yeni sistemin yürürlüğe girdiği tarihte nazaranvde bulunan heyetlerin üyelerinin bakılırsav müddeti için, “Bu konseylerin bakılırsave başlama tarihinden itibaren ‘dört yıl sonunda’ sona erecek” diyor. Yani TFF’nin mevcut, bu şuraların üyelerini atayan idare şurasının misyon mühleti sona erince!
Tahkime karşı yargı yolu açılmalıydı
Konseylerin vazife müddetinin 4 yıl olarak belirlenmesinin (yani idare heyetinin bakılırsav müddetiyle en azından lafzen özdeşlememiş olmasının) tek olumlu tarafı, az durumlarda gerçekleşebilecek idare heyeti istifalarından etkilenmeyecek olmaları. İçerisinde bulunduğumuz süreç, pratikte bunun ne kadar ender görüldüğünü hatırlatmaya kafidir.
halbuki ne yapılmalıydı? AİHM’in mevzuya ait standartlarının karşılanması için sadece üye seçimlerinin idare şurasına bırakılması kâfi bir değişiklik olmayacaktır.
1-TFF Tahkim Konseyi üzere mecburî tahkim modellerinin kelam konusu olduğu hallerde adil yargılanma hakkına ait AİHM standartlarıyla büsbütün uyumlu hale getirilebilmesi, Tahkim Kurulu’nun TFF dışına çıkarılmasıyla yahut (eğer Şura TFF dışına çıkarılmayacaksa) Tahkim Şurası’nın bütün kararlarına karşı yargı yolunun açılmasıyla gerçekleştirilebilir. Bağımsızlık ve tarafsızlığı sağlayabilmenin temel şartı budur.
Üye seçiminde futbolcu da olmalı
2-Başka en değerli şart, şayet Tahkim Heyeti TFF dışına çıkartılmayacaksa, üyelerinin belirlenmesinde futbolun öbür paydaşlarının (futbolcular, antrenörler, hakemler gibi) eşit yahut eşite yakın oranda temsil edilmesi gerekliliğidir. Bunun için ise üyelerin idare şurası tarafınca atanması adabından büsbütün vazgeçilmesi gerekmektedir. Çünkü AİHM, TFF Genel Kurulu’nun yapısından ötürü idare şurasının eşit dağılımla teşkil etmediğini açıkça saptamıştır.
Konseylerin nazaranv mühleti 6 yıl olmalıydı
3-Ayrıyeten başta Tahkim Konseyi olmak üzere, hukuk heyetleri üyelerinin bakılırsav mühletleri, kesinlikle idare heyetinin bakılırsav müddetinden farklı bir süre (mesela 6 yıl) olarak belirlenmeliydi. bu biçimdelikle, hukuk konseyleri üyelerinin idare şurasının elemanı üzere algılanmasının önüne geçileceği üzere üyelere idare heyeti karşısında garanti getirilmiş olunurdu. Üstelik, idarelerin futbol siyaseti tercihlerinden bağımsız olarak kararlarda hukuksal istikrar ve tutarlılığın sağlanması da mümkün olabilirdi.
Üyelerin yemin etmesi olumlu adım
7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu’nun TFF Tahkim Heyeti hakkında getirdiği, görünüşte olumlu bir iki düzenlemesi var:
1-Tahkim Konseyi üyelerinin vazifeye yemin ederek başlamalarına dair düzenleme AİHM’in gördüğü eksikliklerden bir tanesiydi, giderilmiş oldu.
2-Hukuk konseyleri üyelerine kimsenin buyruk ve talimat veremeyeceğinin karar altına alınması ile üyelerin bağımsızlık ve tarafsızlıklarını etkileyen konuları bildirme yükümlülüğü de retorik seviyede de olsa olumlu sayılmalı. Ki bunlar da AİHM’in açıkça işaret ettiği eksikliklerdi.
3-Ayrıyeten bu olumlu değişikliklerin 5894 sayılı Kanun’a işlenmeleri ve yasal garanti altına alınmaları da isabetli. Çünkü bu şuraların bir kısmı yargısal yahut en azından yarı yargısal faaliyette bulunan yapılar. Yargısal faaliyette bulunan konseylerin üyelerinin bağımsızlık ve tarafsızlık teminatları, TFF’nin bir iç mevzuatı niteliğindeki statüyle gerçek manada teminata kavuşturulamazdı.
Yapılan değişiklikler makyajdan ibaret
Ancak, bütün bu olumlu değişiklikler ne yazık ki özünde makyaj niteliğindedir. Çünkü bir defa bu teminatların pratikte işlemesi için usuli garantiler denilen garanti kararları getirilmeli ve burada sayılan kurallara/ilkelere karşıtlığın hangi tüzel yaptırım yahut sonuçla karşılaşacağı düzenlenmeliydi. Dış müdahalelere karşı tesirli teminatların yasal düzeyde getirilmemesi, değişikliklerin yalnızca retorik düzeyde kaldığını, yapısal bir güzelleştirme yapılmadığını göstermektedir. Hakikaten heyet üyelerinin bağımsızlık ve tarafsızlığından kuşku duyulduğu haller için niye yasal düzeyde bir itiraz sistemi oluşturulmadığını anlamak mümkün değil. Emsal biçimde, üyelerin kararlarından ötürü türel ve cezai yaptırıma tabi tutulmayacak olması yahut bağımsızlık ve tarafsızlığın tehlikeye düşmesi halinde evraktan çekilme hakkının açıkça tanınmaması (buna ait düzenleme birinci derece şuraları için getirilmiş fakat Tahkim Konseyi için yok) da üstteki olumlu üzere görülen değişiklerin birer makyajdan ibaret olduğunu kanısını güçlendiriyor.
AİHM ikna olmaz, bu kanunu da değiştirecekler
Pekala bundan daha sonra neler olacak? Üstte çizilen tablonun yeni ihlal kararlarına yol açacağını kestirmek mümkün. AİHM’in yapılan bu palyatif değişiklilerle tatmin olması, 28 Ocak 2020 tarihindeki ‘Ali İstek ve Diğerleri’ sonucunda yaptığı saptamalar dikkate alındığında pek mümkün görünmüyor. Üstelik AİHM’in TFF Tahkim Konseyi’nin kararları hakkında farklı haklar bakımından verdiği öteki ihlal kararları da bulunuyor. Yani TFF sisteminde yapılacak diğer değişiklikler de bulunmaktaydı. Kanun koyucu bütün bunları da ihmal etmiş görünüyor. Bakanlığın bu kanuna tahsis ettiği özel internet sayfasında ise, yapılan bir çalıştayda tabir edilen görüşlerden ve mukayeseli hukuka dair örneklerden öteki manalı bir gereç bulunmadığı üzere bu spesifik hususa ait açıklama da yok (https://sporkanunu.gsb.gov.tr/index.html).
Bütün ihtarlara karşın önden hazırlığını yapmayan, hakları ihlal eden düzenleme ve uygulamaları bir mahkeme sonucu çıkana kadar inatla sürdüren bir sistemde yeni ihlal kararları daha sonrası artık yapılan bu düzenlemelerin de değişmek zorunda kalacağını iddia etmek epeyce güç değil.
*Burak Gemalmaz, Prof. Dr. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi
Kanunlaştırılma süreci büyük bir kampanya ile yürütülen 22/04/2022 tarih ve 7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu, 26/04/2022 tarih ve 31821 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanunda Türk sporunu yöneten iki Tahkim Konseyi hakkında da yeni düzenlemeler bulunuyor. Bunların birincisi Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü (Gençlik ve Spor Bakanlığı) bünyesindeki ve futbol haricinde kalan kollardan kaynaklanan yönetimsel ve disiplin uyuşmazlıklarının son olarak çözüldüğü Tahkim Kurulu’yken başkası futboldaki yönetimsel ve disiplin uyuşmazlıkları hakkında sonuncu sonucu veren Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Tahkim Şurası.
Yeni kanun ihlaller yaratacak
7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu, genel öne sürülen nedeninde, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin TFF Tahkim Şurası hakkında verdiği 28 Ocak 2020 tarihindeki ‘Ali İstek ve Diğerleri’ davasında anılan Tahkim Konseyi’nin bağımsız ve tarafsız yargı yeri olmadığı için verdiği ihlal sonucunın yerine getirilmesi gayesiyle kelam konusu değişikliklerin yapıldığını açıklıyor. Fakat, Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu’nun Tahkim Konseyleri’ne ait düzenlemeleri, bu tezinin bilakis, Tahkim Heyetleri’nin yapısını ve işleyişini ulusal üstü standartlara taşımadığı üzere, spor idaresinde süregiden ihlaller yaratacak nitelikte. Bilhassa TFF Tahkim Şurası bakımından yapılan değişikliklere yakından bakalım:
AİHM: Şuralar üzerinde çok nüfuz var
AİHM ne demişti? Tahkim Heyeti (ve zımnen öteki hukuk kurulları) liderin önerisi üzerine idare heyeti tarafınca atanmaktadır ve bu mevzuda lider ve idare konseyinin mutlak bir takdiri vardır. İdare şurası da genel konseye hükümran olan kulüp yüklü yapıdadır. Genel şurada futbolcu, antrenör, hakem üzere futbolun öbür paydaşları zayıf biçimde temsil edildiğinden bu paydaşların temsilcileri TFF İdare Heyeti’nde pek yer almamakta yahut hudutlu biçimde yer almaktadır. ötürüsıyla başta Tahkim Konseyi olmak üzere hukuk heyetleri üzerinde idare şurasının çok nüfuzu bulunmaktadır.
Yeni kanun sorunu çözmedi
Yeni Spor Kanunu ne getirdi? Bütün hukuk konseyleri (Disiplin şuraları, Tahkim Heyeti, Kulüp Lisans Şurası, Etik Konseyi ve Uyuşmazlık Tahlil Kurulu) bakımından TFF Lideri’nin idare heyetine atanacak üyeleri teklif etme yetkisi kaldırılmıştır. Değişiklikle bütün heyetlerin üyelerinin direkt idare konseyi tarafınca atanması temeli getirilmiştir. halbuki, AİHM, idare şurası, hukuk heyetleri üzerinde bu kadar nüfuz sahibi olmamalı demişti. ötürüsıyla bu değişiklik, yanlışsız bir değişiklik olmayıp hukuk şuralarını TFF’nin organı olarak görme meselesinin süregittiğini göstermektedir. Ki bu sorun aslında TFF’nin başta 5894 sayılı Kanun olmak üzere, teşkilatlanmasının hücrelerine sinmiş bir anlayış sıkıntısıdır.
Heyetler bağımsız değil, idarenin uzantısı
Pekala, şuralar üstündeki idare heyetinin bu ağır nüfuzunu dengeleyecek teminatlar konsey üyelerine tanınmakta mıdır? Şayet bu biçimde, bağımsızlık ve tarafsızlık kuvvetli biçimde sağlanmaktaysa, tahminen heyetlerin üyelerini idare şurasının belirlenmesine tahammül edilebilir.
bir daha AİHM ne demişti, ona bakalım: Hayır, konseyler üstündeki idare konseyinin bu ağır nüfuzunu dengeleyecek garantiler, şura üyelerine tanınmamıştır. Bilakis, konsey üyeliği için sabit bir süre belirlenmediği üzere, konseylerin nazaranv mühletleri lider ve idare şurasının nazaranv müddetiyle hudutlu tutulmuştur. Şuraların idare heyetinin bir uzantısı niteliğinde görüldüğünün açık bir ispatı olarak yorumlamıştı AİHM bu durumu.
Yeni kanun AİHM’i manipüle ediyor
Bu noktada yeni Spor Kanunu ne getirdi? Ona da bakalım: Kanunda hukuk heyetlerin bakılırsav müddetlerinin idare konseyinin bakılırsav müddetinden bağımsız olarak 4 yıl olarak sabitlendiği görülüyor. Birinci bakışta AİHM’in şuralar için sabit müddet belirlenmemiş bulunmasına dair eleştirisi karşılanmış üzere gözüküyor. Fakat olağan olarak, gerçek durum o denli değil. Kanun, ne yazık ki AİHM’i manipüle etmeye çalışıyor. Konseylerin bakılırsav müddetlerinin 4 yıl olarak belirlenmesi, bu konseyleri bir daha idare şurasına göbekten bağlıyor. Çünkü idare şurasının olağan nazaranv mühleti de 4 yıl! Hal bu biçimde olunca, idare heyetiyle bakılırsave gelen/yönetim heyeti tarafınca atanan heyetler, bir daha idare heyetinin olağan vazife müddetiyle hudutlu biçimde misyon yapacak. ötürüsıyla yürürlükten kaldırılan unsurun yerine tıpkı maksadı karşılayan bir husus yazılması, bir başka deyişle idare konseyi ve hukuk heyetleri içindeki mukadderat birliğinin devam ettirilmesi, AİHM tarafınca benimsenen standartlarla bağdaşmıyor. Gerçekten Kanunun 55. Hususuyla 5894 sayılı TFF Kanunu’na eklenen Süreksiz Husus 2, bu durumu net biçimde ispatlıyor. Buna göre yeni sistemin yürürlüğe girdiği tarihte nazaranvde bulunan heyetlerin üyelerinin bakılırsav müddeti için, “Bu konseylerin bakılırsave başlama tarihinden itibaren ‘dört yıl sonunda’ sona erecek” diyor. Yani TFF’nin mevcut, bu şuraların üyelerini atayan idare şurasının misyon mühleti sona erince!
Tahkime karşı yargı yolu açılmalıydı
Konseylerin vazife müddetinin 4 yıl olarak belirlenmesinin (yani idare heyetinin bakılırsav müddetiyle en azından lafzen özdeşlememiş olmasının) tek olumlu tarafı, az durumlarda gerçekleşebilecek idare heyeti istifalarından etkilenmeyecek olmaları. İçerisinde bulunduğumuz süreç, pratikte bunun ne kadar ender görüldüğünü hatırlatmaya kafidir.
halbuki ne yapılmalıydı? AİHM’in mevzuya ait standartlarının karşılanması için sadece üye seçimlerinin idare şurasına bırakılması kâfi bir değişiklik olmayacaktır.
1-TFF Tahkim Konseyi üzere mecburî tahkim modellerinin kelam konusu olduğu hallerde adil yargılanma hakkına ait AİHM standartlarıyla büsbütün uyumlu hale getirilebilmesi, Tahkim Kurulu’nun TFF dışına çıkarılmasıyla yahut (eğer Şura TFF dışına çıkarılmayacaksa) Tahkim Şurası’nın bütün kararlarına karşı yargı yolunun açılmasıyla gerçekleştirilebilir. Bağımsızlık ve tarafsızlığı sağlayabilmenin temel şartı budur.
Üye seçiminde futbolcu da olmalı
2-Başka en değerli şart, şayet Tahkim Heyeti TFF dışına çıkartılmayacaksa, üyelerinin belirlenmesinde futbolun öbür paydaşlarının (futbolcular, antrenörler, hakemler gibi) eşit yahut eşite yakın oranda temsil edilmesi gerekliliğidir. Bunun için ise üyelerin idare şurası tarafınca atanması adabından büsbütün vazgeçilmesi gerekmektedir. Çünkü AİHM, TFF Genel Kurulu’nun yapısından ötürü idare şurasının eşit dağılımla teşkil etmediğini açıkça saptamıştır.
Konseylerin nazaranv mühleti 6 yıl olmalıydı
3-Ayrıyeten başta Tahkim Konseyi olmak üzere, hukuk heyetleri üyelerinin bakılırsav mühletleri, kesinlikle idare heyetinin bakılırsav müddetinden farklı bir süre (mesela 6 yıl) olarak belirlenmeliydi. bu biçimdelikle, hukuk konseyleri üyelerinin idare şurasının elemanı üzere algılanmasının önüne geçileceği üzere üyelere idare heyeti karşısında garanti getirilmiş olunurdu. Üstelik, idarelerin futbol siyaseti tercihlerinden bağımsız olarak kararlarda hukuksal istikrar ve tutarlılığın sağlanması da mümkün olabilirdi.
Üyelerin yemin etmesi olumlu adım
7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu’nun TFF Tahkim Heyeti hakkında getirdiği, görünüşte olumlu bir iki düzenlemesi var:
1-Tahkim Konseyi üyelerinin vazifeye yemin ederek başlamalarına dair düzenleme AİHM’in gördüğü eksikliklerden bir tanesiydi, giderilmiş oldu.
2-Hukuk konseyleri üyelerine kimsenin buyruk ve talimat veremeyeceğinin karar altına alınması ile üyelerin bağımsızlık ve tarafsızlıklarını etkileyen konuları bildirme yükümlülüğü de retorik seviyede de olsa olumlu sayılmalı. Ki bunlar da AİHM’in açıkça işaret ettiği eksikliklerdi.
3-Ayrıyeten bu olumlu değişikliklerin 5894 sayılı Kanun’a işlenmeleri ve yasal garanti altına alınmaları da isabetli. Çünkü bu şuraların bir kısmı yargısal yahut en azından yarı yargısal faaliyette bulunan yapılar. Yargısal faaliyette bulunan konseylerin üyelerinin bağımsızlık ve tarafsızlık teminatları, TFF’nin bir iç mevzuatı niteliğindeki statüyle gerçek manada teminata kavuşturulamazdı.
Yapılan değişiklikler makyajdan ibaret
Ancak, bütün bu olumlu değişiklikler ne yazık ki özünde makyaj niteliğindedir. Çünkü bir defa bu teminatların pratikte işlemesi için usuli garantiler denilen garanti kararları getirilmeli ve burada sayılan kurallara/ilkelere karşıtlığın hangi tüzel yaptırım yahut sonuçla karşılaşacağı düzenlenmeliydi. Dış müdahalelere karşı tesirli teminatların yasal düzeyde getirilmemesi, değişikliklerin yalnızca retorik düzeyde kaldığını, yapısal bir güzelleştirme yapılmadığını göstermektedir. Hakikaten heyet üyelerinin bağımsızlık ve tarafsızlığından kuşku duyulduğu haller için niye yasal düzeyde bir itiraz sistemi oluşturulmadığını anlamak mümkün değil. Emsal biçimde, üyelerin kararlarından ötürü türel ve cezai yaptırıma tabi tutulmayacak olması yahut bağımsızlık ve tarafsızlığın tehlikeye düşmesi halinde evraktan çekilme hakkının açıkça tanınmaması (buna ait düzenleme birinci derece şuraları için getirilmiş fakat Tahkim Konseyi için yok) da üstteki olumlu üzere görülen değişiklerin birer makyajdan ibaret olduğunu kanısını güçlendiriyor.
AİHM ikna olmaz, bu kanunu da değiştirecekler
Pekala bundan daha sonra neler olacak? Üstte çizilen tablonun yeni ihlal kararlarına yol açacağını kestirmek mümkün. AİHM’in yapılan bu palyatif değişiklilerle tatmin olması, 28 Ocak 2020 tarihindeki ‘Ali İstek ve Diğerleri’ sonucunda yaptığı saptamalar dikkate alındığında pek mümkün görünmüyor. Üstelik AİHM’in TFF Tahkim Konseyi’nin kararları hakkında farklı haklar bakımından verdiği öteki ihlal kararları da bulunuyor. Yani TFF sisteminde yapılacak diğer değişiklikler de bulunmaktaydı. Kanun koyucu bütün bunları da ihmal etmiş görünüyor. Bakanlığın bu kanuna tahsis ettiği özel internet sayfasında ise, yapılan bir çalıştayda tabir edilen görüşlerden ve mukayeseli hukuka dair örneklerden öteki manalı bir gereç bulunmadığı üzere bu spesifik hususa ait açıklama da yok (https://sporkanunu.gsb.gov.tr/index.html).
Bütün ihtarlara karşın önden hazırlığını yapmayan, hakları ihlal eden düzenleme ve uygulamaları bir mahkeme sonucu çıkana kadar inatla sürdüren bir sistemde yeni ihlal kararları daha sonrası artık yapılan bu düzenlemelerin de değişmek zorunda kalacağını iddia etmek epeyce güç değil.
*Burak Gemalmaz, Prof. Dr. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi