TCMB bilgilerine bakılırsa, Bayram öncesi 4 günde tüketici kredileri haftalık %0.5 artışla TL880 milyarı aştı. QNB Finansbank Araştırma notuna nazaran, toplam kredi kartı harcamaları 16 Temmuz haftasında 36.9 milyar TL ile evvelki haftaya nazaran %6.0 artarak tarihi yüksek düzeyine çıktı.
Temmuz’da ekonomiyi tüketici kurtardı. Öte yanda, ticari krediler büsbütün dondu. İktisat açısından, ticari krediler canlanmadan toparlanmanın sürmesi epeyce güç. Hane halkının ise daha fazla kredi taşımaya mali gücü olmayabilir.
Bayram’dan evvelki günlerde toplam krediler TL 3.886 milyardan TL3.881 milyara geriledi. Gerilemede TL’nin kıymet karı değerli rol oynadı, zira ticari kredilerin bir bölümü FX cinsinden. Kredi trendi hakkında daha gerçekçi bilgi veren 13-haftalık hareketli ortalama kredi artışı ise yıllık olarak yalnızca %7.8. Enflasyonun %18’i aşması beklenen bir iktisatta, bu oran gerçek olarak kredi stoğunun daraldığını gösterir.
Tüketici kredileri Bayram öncesi tatil ve alışveriş niçiniyle canlanma gösterse de, andığımız kritere nazaran yıllık yalnızca %10 ivmeyle artıyor.
Ek olarak, QNB Finansbank’a bakılırsa, tüketici artık kredi kartlarına yüklendi. Yani kredi vadesi daralıyor:
“Toplam kredi kartı harcamaları 16 Temmuz haftasında 36.9 milyar TL ile evvelki haftaya bakılırsa %6.0 artmış ve tarihi yüksek düzeyine çıkmıştır. Trend göstergesi olarak takip ettiğimiz 4 haftalık ortalama harcama ise 34.7 milyar TL ile evvelki haftaya bakılırsa %3.5 artmış ve bir daha rekor yüksek düzeyine ulaşmıştır. 4 haftalık ortalama harcamadaki yıllık artış da %63.1 ile pek yüksek bir düzeyde bulunmaktadır. Bu artışta, geçen sene pandemi tesiri daha kuvvetli hissedildiği için havayolu harcamalarında %262, konaklamada %244, seyahat acentelerindeki %157, otomobil kiralamadaki %135 üzere devasa yükseklikte artışlar tesirli olmuştur. Sonuç olarak, iç talebin pek kuvvetli bir eğilim sergilediği izlenirken, bunun enflasyon, cari istikrar ve büyüme üstündeki yansımaları önümüzdeki devirde yakından takip edilecektir”.
Tüketimdeki süratli artışın cari açık ve enflasyon olumsuz yansımaları haricinde , iktisadın kalıcı bir büyüme trendine girmesi için önkoşul olan ticari kredilerde durağanlık belirginleşti. 13-haftalık hareketli ortalama kredi artışı suratı yalnızca %3.8. Yani, kurumlar faal halde kredi stoklarını daraltıyorlar.
Temmuz ayında tüm ekonomik göstergelerin fazlaca yeterli performans gösterdiği kesin. Lakin, bu performansın Ağustos ve ötesine taşınması güç. Zira, üretici yatırım yaparak ya da üretimini artırarak istihdam yaratmayabilir. Bunu SAMEKS Temmuz bileşik PMI’dan gorebiliriz:
“Önceki aya göre 4,9 puan azalarak 40,0 düzeyine gerileyen yeni siparişler alt endeksi, Temmuz ayında sanayi bölümü genelinde gözlenen daralmada belirleyici olmuştur. Kelam konusu 40,0 puanlık bu düzey, yeni siparişler alt endeksi için son 15 ayın (Nisan 2020’den beri) en düşük kıymetine işaret etmektedir.
Yeni siparişlerdeki azalmaya bağlı olarak evvelki aya bakılırsa 6,2 puan azalarak 56,9 düzeyine gerileyen girdi alımları, bu vakitte ivme kaybına işaret eden bir öbür alt endeks olmuştur”.
Fakat, not edelim, Temmuz’da Sameks’e göre hem sanayi birebir vakitte hizmetlerde istihdam arttı. Bu artış kalıcı olmayabilir, zira sipariş yok.
Çağdaş ekonomilerde büyüme finansman gerektiriyor. Finansman cephesi canlanmadıkça, büyümenin kalıcı ve sürdürülebilir olduğu garantide değil.
Eylül’de okula hazırlık alışverişi daha sonrası, gerek hane halkı, gerekse şirketlerin tüketim ve yatırım yerine borç ödemeye odaklanması korkutucu bir mümkünlük.
FÖŞ anlattı: Her Yanımızdan Borç Fışkırıyor!
Sameks bileşik PMI: Temmuz’da iktisadın yüzü güldü
Haziran’da dış açık $2,853 milyar oldu
Temmuz’da ekonomiyi tüketici kurtardı. Öte yanda, ticari krediler büsbütün dondu. İktisat açısından, ticari krediler canlanmadan toparlanmanın sürmesi epeyce güç. Hane halkının ise daha fazla kredi taşımaya mali gücü olmayabilir.
Bayram’dan evvelki günlerde toplam krediler TL 3.886 milyardan TL3.881 milyara geriledi. Gerilemede TL’nin kıymet karı değerli rol oynadı, zira ticari kredilerin bir bölümü FX cinsinden. Kredi trendi hakkında daha gerçekçi bilgi veren 13-haftalık hareketli ortalama kredi artışı ise yıllık olarak yalnızca %7.8. Enflasyonun %18’i aşması beklenen bir iktisatta, bu oran gerçek olarak kredi stoğunun daraldığını gösterir.
Tüketici kredileri Bayram öncesi tatil ve alışveriş niçiniyle canlanma gösterse de, andığımız kritere nazaran yıllık yalnızca %10 ivmeyle artıyor.
Ek olarak, QNB Finansbank’a bakılırsa, tüketici artık kredi kartlarına yüklendi. Yani kredi vadesi daralıyor:
“Toplam kredi kartı harcamaları 16 Temmuz haftasında 36.9 milyar TL ile evvelki haftaya bakılırsa %6.0 artmış ve tarihi yüksek düzeyine çıkmıştır. Trend göstergesi olarak takip ettiğimiz 4 haftalık ortalama harcama ise 34.7 milyar TL ile evvelki haftaya bakılırsa %3.5 artmış ve bir daha rekor yüksek düzeyine ulaşmıştır. 4 haftalık ortalama harcamadaki yıllık artış da %63.1 ile pek yüksek bir düzeyde bulunmaktadır. Bu artışta, geçen sene pandemi tesiri daha kuvvetli hissedildiği için havayolu harcamalarında %262, konaklamada %244, seyahat acentelerindeki %157, otomobil kiralamadaki %135 üzere devasa yükseklikte artışlar tesirli olmuştur. Sonuç olarak, iç talebin pek kuvvetli bir eğilim sergilediği izlenirken, bunun enflasyon, cari istikrar ve büyüme üstündeki yansımaları önümüzdeki devirde yakından takip edilecektir”.
Tüketimdeki süratli artışın cari açık ve enflasyon olumsuz yansımaları haricinde , iktisadın kalıcı bir büyüme trendine girmesi için önkoşul olan ticari kredilerde durağanlık belirginleşti. 13-haftalık hareketli ortalama kredi artışı suratı yalnızca %3.8. Yani, kurumlar faal halde kredi stoklarını daraltıyorlar.
Temmuz ayında tüm ekonomik göstergelerin fazlaca yeterli performans gösterdiği kesin. Lakin, bu performansın Ağustos ve ötesine taşınması güç. Zira, üretici yatırım yaparak ya da üretimini artırarak istihdam yaratmayabilir. Bunu SAMEKS Temmuz bileşik PMI’dan gorebiliriz:
“Önceki aya göre 4,9 puan azalarak 40,0 düzeyine gerileyen yeni siparişler alt endeksi, Temmuz ayında sanayi bölümü genelinde gözlenen daralmada belirleyici olmuştur. Kelam konusu 40,0 puanlık bu düzey, yeni siparişler alt endeksi için son 15 ayın (Nisan 2020’den beri) en düşük kıymetine işaret etmektedir.
Yeni siparişlerdeki azalmaya bağlı olarak evvelki aya bakılırsa 6,2 puan azalarak 56,9 düzeyine gerileyen girdi alımları, bu vakitte ivme kaybına işaret eden bir öbür alt endeks olmuştur”.
Fakat, not edelim, Temmuz’da Sameks’e göre hem sanayi birebir vakitte hizmetlerde istihdam arttı. Bu artış kalıcı olmayabilir, zira sipariş yok.
Çağdaş ekonomilerde büyüme finansman gerektiriyor. Finansman cephesi canlanmadıkça, büyümenin kalıcı ve sürdürülebilir olduğu garantide değil.
Eylül’de okula hazırlık alışverişi daha sonrası, gerek hane halkı, gerekse şirketlerin tüketim ve yatırım yerine borç ödemeye odaklanması korkutucu bir mümkünlük.
FÖŞ anlattı: Her Yanımızdan Borç Fışkırıyor!
Sameks bileşik PMI: Temmuz’da iktisadın yüzü güldü
Haziran’da dış açık $2,853 milyar oldu