Kasım’da merkezi hükümet bütçesi 32 milyar TL fazla verdi
2020’nin Kasım ayında 13,4 milyar TL fazla veren merkezi bütçe, 2021’in birebir ayında 32,0 milyar TL fazla verirken, geçen yılki 22,9 milyar TL’lik faiz dışı fazla da 47,3 milyar TL fazlaya yükseldi. Vergi gelirlerinin nominal bazda yıllık %53, gerçek bazda da %26 arttığı görülüyor, ki bunda 16,5 milyar TL’ye ulaşan vergi yapılandırma gelirlerinin de bir ölçüde hissesi var. Öte yandan, vergi-dışı gelirlerin de yıllık gerçek %48 artışla 18,9 milyar $’a ulaştığı görülüyor.
Kasım itibariyle, bütçe açığı/GSYH oranı %1,3 düzeyinde
Ocak-Kasım devri ele alındığında, geçen yılki 132,1 milyar TL’lik bütçe açığına karşılık bu sene yalnızca 46,5 milyar TL’lik bütçe açığı var. Tıpkı devirde, geçen yılki 3,0 milyar TL’lik faiz-dışı açığa karşılık, bu sene 125,4 milyar TL’lik faiz-dışı fazla elde edilmiş durumda.
12-aylık birikimli olarak bakıldığında ise, bütçe açığının 87 milyar TL’ye (GSYH’nin kabaca %1,3’ü) ulaştığı, 90 milyar TL de faiz-dışı fazla verildiği görülüyor. Lakin IMF hesaplamasına göre, bir sefere mahsus gelirler dışlandığında, faiz-dışı fazla kabaca 19 milyar TL açığa dönüşüyor.
Vergi yapılandırma gelirleri ÖTV’deki kayıpları telafi ediyor
Son aylarda ÖTV gelir büyümesinde kıymetli bir bozulma olduğu görülüyor. Şöyle ki, ÖTV gelirleri Kasım’da yıllık gerçek %30, Temmuz-Kasım devrinde de %31 gerileme olduğu görülüyor. Bunun sebebi de geçen seniçin kalan baz tesiri (kredi teşviklerinin akabinde araba ve güçlü mal satışlarındaki süratli artışlar) ve de eşel taşınabilir sistemi niçiniyle akaryakıttan alınan ÖTV gelirlerindeki gerileme olarak öne çıkıyor. Hatta vergiden karşılamada limitin dolması niçiniyle, akaryakıttan alınan ÖTV gelirinin Kasım’da sıfıra yaklaştığı görülüyor. birebir vakitte, Temmuz daha sonrasında vergide bir daha yapılandırma gelirlerinin 53 milyar TL’ye ulaşmasıyla, bu kaybın telafi edildiğini söyleyebiliriz.
2021 sonu bütçe açığı/GSYH oranı %3,5’lik gayeye karşılık %2,0’nin altında kalabilir
Kamu kuruluşlarının Aralık’ta kalan bütçe ödeneklerini kullanımı niçiniyle, Aralık ayları yüksek bütçe açıklarına sahne olmakta. Bu yılın Aralık ayında da, bütçe açığının 80 milyar TL civarında gerçekleşebileceğini düşünüyoruz (Aralık 2020’de 41 milyar TL). Bu açığa rağmen, 2021 yıl sonu bütçe açığının 230 milyar TL (GSYH’nin %3,5’i) gayeye karşılık, 130 milyar TL civarında, yani GSYH’nin %2,0’sinin altında kalabileceği anlaşılıyor. tıpkı vakitte, GSYH büyümesindeki önemli yavaşlama, faizlerdeki yükselişin akabinde faiz harcamalarında görülecek kayda kıymet artış ve hükümetin büyüme yaratmak ismine genişleyici mali siyaset uygulayabileceği beklentilerimize bağlı olarak, bütçe açığı/GSYH oranının 2022 yılında %3,5-4,0’e yanlışsız yükselebileceğini düşünüyoruz.
Serkan Gönençler, Ekonomist, Gedik Yatırım
FÖŞ’ten 2022 Kehanetleri: Türkiye İktisadı ve Piyasaların Seyri
Kerem Alkin: 2022’de öne çıkacak 5 risk
Türkiye kendi krizinde lakin gözden kaçmasın: AB’den Rusya’ya Ukrayna yaptırımı hazırlığı
2020’nin Kasım ayında 13,4 milyar TL fazla veren merkezi bütçe, 2021’in birebir ayında 32,0 milyar TL fazla verirken, geçen yılki 22,9 milyar TL’lik faiz dışı fazla da 47,3 milyar TL fazlaya yükseldi. Vergi gelirlerinin nominal bazda yıllık %53, gerçek bazda da %26 arttığı görülüyor, ki bunda 16,5 milyar TL’ye ulaşan vergi yapılandırma gelirlerinin de bir ölçüde hissesi var. Öte yandan, vergi-dışı gelirlerin de yıllık gerçek %48 artışla 18,9 milyar $’a ulaştığı görülüyor.
Kasım itibariyle, bütçe açığı/GSYH oranı %1,3 düzeyinde
Ocak-Kasım devri ele alındığında, geçen yılki 132,1 milyar TL’lik bütçe açığına karşılık bu sene yalnızca 46,5 milyar TL’lik bütçe açığı var. Tıpkı devirde, geçen yılki 3,0 milyar TL’lik faiz-dışı açığa karşılık, bu sene 125,4 milyar TL’lik faiz-dışı fazla elde edilmiş durumda.
12-aylık birikimli olarak bakıldığında ise, bütçe açığının 87 milyar TL’ye (GSYH’nin kabaca %1,3’ü) ulaştığı, 90 milyar TL de faiz-dışı fazla verildiği görülüyor. Lakin IMF hesaplamasına göre, bir sefere mahsus gelirler dışlandığında, faiz-dışı fazla kabaca 19 milyar TL açığa dönüşüyor.
Vergi yapılandırma gelirleri ÖTV’deki kayıpları telafi ediyor
Son aylarda ÖTV gelir büyümesinde kıymetli bir bozulma olduğu görülüyor. Şöyle ki, ÖTV gelirleri Kasım’da yıllık gerçek %30, Temmuz-Kasım devrinde de %31 gerileme olduğu görülüyor. Bunun sebebi de geçen seniçin kalan baz tesiri (kredi teşviklerinin akabinde araba ve güçlü mal satışlarındaki süratli artışlar) ve de eşel taşınabilir sistemi niçiniyle akaryakıttan alınan ÖTV gelirlerindeki gerileme olarak öne çıkıyor. Hatta vergiden karşılamada limitin dolması niçiniyle, akaryakıttan alınan ÖTV gelirinin Kasım’da sıfıra yaklaştığı görülüyor. birebir vakitte, Temmuz daha sonrasında vergide bir daha yapılandırma gelirlerinin 53 milyar TL’ye ulaşmasıyla, bu kaybın telafi edildiğini söyleyebiliriz.
2021 sonu bütçe açığı/GSYH oranı %3,5’lik gayeye karşılık %2,0’nin altında kalabilir
Kamu kuruluşlarının Aralık’ta kalan bütçe ödeneklerini kullanımı niçiniyle, Aralık ayları yüksek bütçe açıklarına sahne olmakta. Bu yılın Aralık ayında da, bütçe açığının 80 milyar TL civarında gerçekleşebileceğini düşünüyoruz (Aralık 2020’de 41 milyar TL). Bu açığa rağmen, 2021 yıl sonu bütçe açığının 230 milyar TL (GSYH’nin %3,5’i) gayeye karşılık, 130 milyar TL civarında, yani GSYH’nin %2,0’sinin altında kalabileceği anlaşılıyor. tıpkı vakitte, GSYH büyümesindeki önemli yavaşlama, faizlerdeki yükselişin akabinde faiz harcamalarında görülecek kayda kıymet artış ve hükümetin büyüme yaratmak ismine genişleyici mali siyaset uygulayabileceği beklentilerimize bağlı olarak, bütçe açığı/GSYH oranının 2022 yılında %3,5-4,0’e yanlışsız yükselebileceğini düşünüyoruz.
Serkan Gönençler, Ekonomist, Gedik Yatırım
FÖŞ’ten 2022 Kehanetleri: Türkiye İktisadı ve Piyasaların Seyri
Kerem Alkin: 2022’de öne çıkacak 5 risk
Türkiye kendi krizinde lakin gözden kaçmasın: AB’den Rusya’ya Ukrayna yaptırımı hazırlığı