Yeni ekonomik modele geçiş sürecinde hem personel tıpkı vakitte patron bölümünün desteklenmesi kural. Taban fiyatta manalı bir artış yapılırken işletmelerin sıkıntı durumda kalmaması için fiyat dayanak paketi üzere bir model devreye alınabilir.
BEŞ BİN TL DE OLUR AMA!
Birtakım iş insanları “Asgari fiyat değil 4, 5 bin TL bile olabilir” diyorlar lakin vergi ve prim yüklerinin hafifçeletilmesi kaidesiyle. Her ne kadar şu devirde döviz geliri olan firmalar taban fiyatta yapılacak düzeltmeyi kaldırabilecek finansal güce sahip olsalar da ek vergi ve prim yükleri rekabet dezavantajı getirebilir tasası var. Bunun yanında yerli üretim olmadığı için girdileri ithalata bağımlı olan yahut yapılan iş prestijiyle döviz kuru artışından direkt etkilenen kesimler için farklı bir formülün devreye alınması koşul. Bilhassa esnaf kısmının yahut küçük şirketlerin minimum fiyat artışı yüzünden personel çıkarmamaları için istihdamı müdafaa kredisi verilebilir. İş insanları ile sohbetlerimizde tıpkı pandemi devrinde kısa çalışma ödeneği verilmesi üzere yeni ekonomik modele geçiş sürecinde istikrarlar oturana kadar istihdam kaybı olmaması, işletmelerin fiyat artışları yüzünden sıkıntı duruma düşmemeleri için kamunun direkt kaynak transferi ile devreye girmesinin faydalı olacağı fikri öne çıktı.
ASKERLERE TAYIN GEREK
Örneğin bugün bir esnaf lokantasının mutfak masrafından, genel masraflarına kadar her kalemi zamlanmış durumda. Üstüne bir de taban fiyat artışı binecek. Lakin o esnaf lokantası üç garson çalıştırıyorsa bunu ikiye hatta teğe düşürmek zorunda kalabilir. Zira genel masraflar süratle artarken müşteri sayısı tıpkı oranda artmadığı üzere fiyat artışlarını direkt menülere yansıtmak da, var olan müşteri elini ayağını çekmesin diye, kolay olmuyor. Bu manada taban fiyatın muhatabı olan esnaf kısmının talepleri de fiyat tespit komitesinde kesinlikle dikkate alınmalı. Burada ekonomik kurtuluş savaşının askerleri olan emekçi ve patron bölümü birebir oranda gözetilmeli. Kamuda kaynak var. Türkiye, eski bakan Temiz Türker’in de bir sohbetimizde tabir ettiği üzere çabucak hemen para basma yetkisini kullanmadı. Pandemide İşsizlik Fonu devreye alındı.
TEKRAR FONA BAŞVURULABİLİR
Şu biçimde kurun arttığı ortamda ek nakdî genişleme eza yaratacaktır. Bu yüzden yapılması gereken bir daha İşsizlik Fonu’nu devreye almak olabilir. Madem ki Cumhurbaşkanı’nın söz ettiği zerre 2023’te iktisattaki türbülans bitecek, bu biçimde minimum fiyat artışını kaldıramayacak esnaf ve şirketlere başvurmaları halinde iki yıllık çalışan maaşlarının 2021 yılı net minimum fiyat meblağı kadar kısmı bir yıl ödemesiz ve uygun faizle kredi olarak verilsin. Şirket bu parayı 2023 başından itibaren 36 ay taksitle devlete geri ödesin. İşsizlik Fonu’ndan harcanacak bu para da bu biçimdece yerine konmuş olur. Bunun yanında daha evvel de bu köşede kaleme aldığımız üzere minimum fiyat ve buna yakınsayan fiyatlarda kayda paha bir düzeltme için artışın getireceği ek vergi ve prim yükünün yüzde 40 yahut yüzde 50’lik kısmı alınmasın. Devlet de bu biçimdece yalnızca ek vergi alacağından vazgeçmiş olur.
BÜYÜK İSTİFA NE ANLATIYOR?
Aksi biçimde milyonlarca yurttaşın beklediği ve çabucak her gün bizlere de bildirilerle “Asgari fiyat ne olacak?” sorularının geldiği şu ortamda, basına yansıyan “asgari geçim fiyatları” üzerinden yapılan pazarlık alanda karşılık bulmayacak ve toplumsal rahatsızlığın daha da artmasına niye olacaktır. Artan döviz kurları yüzünden marketler etiket değiştirmeye yetişemezden minimum fiyat artışının halkı tatmin etmeyecek seviyede kalması toplumsal reaksiyonların yanında eli ekmek tutan nüfusun işgücü dışına çıkmasına niye olabilir. Amerika’da pandemi devrinde başlayan ve öteki gelişmiş ülkelerde gözlenen “büyük istifa hareketini” bizlere bir ekip iletiler veriyor. Bugün sanayicilerimiz “çalıştıracak işçi bulamıyoruz” serzenişinde bulunuyorlar. Bunun kıymetli bir sebebi de işletmelerin verimsiz olması yüzünden çalışanlara refah ortasında yaşayabilecekleri bir fiyatın sağlanamamasıdır.
Gerçek iktisatta minimum fiyat ‘şoku’ büyükşehirler haricinde kayıt dışılığı artırabilir- Güldem Atabay/Seyfettin Gürsel
FÖŞ’ten 2022 Kehanetleri Dizisi: Türkiye’nin hali pür melali
Veysi Dündar: ERDOĞAN BUNU niye YAPTI?
BEŞ BİN TL DE OLUR AMA!
Birtakım iş insanları “Asgari fiyat değil 4, 5 bin TL bile olabilir” diyorlar lakin vergi ve prim yüklerinin hafifçeletilmesi kaidesiyle. Her ne kadar şu devirde döviz geliri olan firmalar taban fiyatta yapılacak düzeltmeyi kaldırabilecek finansal güce sahip olsalar da ek vergi ve prim yükleri rekabet dezavantajı getirebilir tasası var. Bunun yanında yerli üretim olmadığı için girdileri ithalata bağımlı olan yahut yapılan iş prestijiyle döviz kuru artışından direkt etkilenen kesimler için farklı bir formülün devreye alınması koşul. Bilhassa esnaf kısmının yahut küçük şirketlerin minimum fiyat artışı yüzünden personel çıkarmamaları için istihdamı müdafaa kredisi verilebilir. İş insanları ile sohbetlerimizde tıpkı pandemi devrinde kısa çalışma ödeneği verilmesi üzere yeni ekonomik modele geçiş sürecinde istikrarlar oturana kadar istihdam kaybı olmaması, işletmelerin fiyat artışları yüzünden sıkıntı duruma düşmemeleri için kamunun direkt kaynak transferi ile devreye girmesinin faydalı olacağı fikri öne çıktı.
ASKERLERE TAYIN GEREK
Örneğin bugün bir esnaf lokantasının mutfak masrafından, genel masraflarına kadar her kalemi zamlanmış durumda. Üstüne bir de taban fiyat artışı binecek. Lakin o esnaf lokantası üç garson çalıştırıyorsa bunu ikiye hatta teğe düşürmek zorunda kalabilir. Zira genel masraflar süratle artarken müşteri sayısı tıpkı oranda artmadığı üzere fiyat artışlarını direkt menülere yansıtmak da, var olan müşteri elini ayağını çekmesin diye, kolay olmuyor. Bu manada taban fiyatın muhatabı olan esnaf kısmının talepleri de fiyat tespit komitesinde kesinlikle dikkate alınmalı. Burada ekonomik kurtuluş savaşının askerleri olan emekçi ve patron bölümü birebir oranda gözetilmeli. Kamuda kaynak var. Türkiye, eski bakan Temiz Türker’in de bir sohbetimizde tabir ettiği üzere çabucak hemen para basma yetkisini kullanmadı. Pandemide İşsizlik Fonu devreye alındı.
TEKRAR FONA BAŞVURULABİLİR
Şu biçimde kurun arttığı ortamda ek nakdî genişleme eza yaratacaktır. Bu yüzden yapılması gereken bir daha İşsizlik Fonu’nu devreye almak olabilir. Madem ki Cumhurbaşkanı’nın söz ettiği zerre 2023’te iktisattaki türbülans bitecek, bu biçimde minimum fiyat artışını kaldıramayacak esnaf ve şirketlere başvurmaları halinde iki yıllık çalışan maaşlarının 2021 yılı net minimum fiyat meblağı kadar kısmı bir yıl ödemesiz ve uygun faizle kredi olarak verilsin. Şirket bu parayı 2023 başından itibaren 36 ay taksitle devlete geri ödesin. İşsizlik Fonu’ndan harcanacak bu para da bu biçimdece yerine konmuş olur. Bunun yanında daha evvel de bu köşede kaleme aldığımız üzere minimum fiyat ve buna yakınsayan fiyatlarda kayda paha bir düzeltme için artışın getireceği ek vergi ve prim yükünün yüzde 40 yahut yüzde 50’lik kısmı alınmasın. Devlet de bu biçimdece yalnızca ek vergi alacağından vazgeçmiş olur.
BÜYÜK İSTİFA NE ANLATIYOR?
Aksi biçimde milyonlarca yurttaşın beklediği ve çabucak her gün bizlere de bildirilerle “Asgari fiyat ne olacak?” sorularının geldiği şu ortamda, basına yansıyan “asgari geçim fiyatları” üzerinden yapılan pazarlık alanda karşılık bulmayacak ve toplumsal rahatsızlığın daha da artmasına niye olacaktır. Artan döviz kurları yüzünden marketler etiket değiştirmeye yetişemezden minimum fiyat artışının halkı tatmin etmeyecek seviyede kalması toplumsal reaksiyonların yanında eli ekmek tutan nüfusun işgücü dışına çıkmasına niye olabilir. Amerika’da pandemi devrinde başlayan ve öteki gelişmiş ülkelerde gözlenen “büyük istifa hareketini” bizlere bir ekip iletiler veriyor. Bugün sanayicilerimiz “çalıştıracak işçi bulamıyoruz” serzenişinde bulunuyorlar. Bunun kıymetli bir sebebi de işletmelerin verimsiz olması yüzünden çalışanlara refah ortasında yaşayabilecekleri bir fiyatın sağlanamamasıdır.
Gerçek iktisatta minimum fiyat ‘şoku’ büyükşehirler haricinde kayıt dışılığı artırabilir- Güldem Atabay/Seyfettin Gürsel
FÖŞ’ten 2022 Kehanetleri Dizisi: Türkiye’nin hali pür melali
Veysi Dündar: ERDOĞAN BUNU niye YAPTI?