Orta vadede IMF öngörüleri
IMF, yalnızca Türkiye değil, tüm ülkeler için 2026’ya uzanan öngörüler yapıyor. Bunlar, Ekim 2021’de yenilenmiştir.
Türkiye için 2021-2026 öngörüleri, makro-ekonomik bir model çerçevesinde Türkiye uzmanlarınca yapılmış olmalıdır. Değerlilerini aktaralım.
Gerçek büyüme: IMF’ye bakılırsa Türkiye iktisadı 2021’de yüzde 9 oranında büyüyecektir. 2022-2026 periyodunda ise değişmeyen, yüzde 3,3’lük bir büyüme temposu öngörülüyor. Cumhuriyet devrinin ve son kırk yılın büyüme eğilimlerinin açık-ara altında…
Olgun bir iktisattan kelam etmiyoruz. Çok büyük emek rezervleri barındıran; toplumsal bir buhrandan da geçmekte olan Türkiye’deyiz. bu biçimdesine sakinleşen bir gelecek kabul edilebilir mi?
Dolarlı GSYH hesabı: 2022 daha sonrasında GSYH’nın dolarlı büyüme temposu, istisnasız her yıl yüzde 12 civarında seyredecek; gerçek (sabit TL’li) büyüme oranını aşacaktır. Farklılaşmanın kaynağında “ucuzlayan dolar var iseyımı” var. IMF’nin GSYH hesaplarında öngörülen ortalama enflasyon (“deflatör”) bu vakitte yüzde 12’dir. Dolar fiyatındaki ortalama artışlar ise yüzde 3 civarındadır.
Bu “makas” nasıl ve neden oluşabilir? Tek bir açıklama geçerlidir: 2022-2026 devrinde net yabancı sermaye girişleri yüksek tempolu seyredecek; TL dolara karşı pahalanacak; dolarlı GSYH bu niçinle de artacaktır. IMF’nin bu örtülü senaryosu, iktisat siyasetlerinin “neoliberal kurallara tümüyle döneceği” manasına gelir.
Dolar hesabı ile süratli büyüme, Türkiye iktisadının dış kırılganlıkları, milletlerarası yükü bakımından olumludur, kıymetlidir. Lakin o kadar… Çünkü, Türkiye halkının gönencinin, hayat şartlarının ölçülmesi sabit fiyatlı GSYH ile başlar; dolarla değil…
İşsizlik: IMF’ye nazaran 2021’de yüzde 12,2 olan (dar tanımlı) işsizlik oranı, daha sonraki senelerda yüzde 10,5-11 ortasına yerleşecektir. Yüzde 3,3’lük büyüme ile AKP öncesinin tek haneli işsizlik oranlarına dönülemeyeceğini IMF de tespit etmiş oluyor.
İstikrar göstergeleri: Tüketici enflasyonu %12,5-15,4 içinde seyredecektir. İşçi örgütlerinin zayıfladığı bir ortamda gelir dağılımını sermaye lehine dönüştüren ana sistem süregelecektir.
Cari süreç açığı da kalıcıdır: Ulusal gelirin yüzde 2’si civarında seyredecektir.
***
IMF, 2021 daha sonrasında Türkiye iktisat siyasetlerinde, Commerzbank’ın beklentisi doğrultusunda “güvenilirliği geri getiren yeni bir rejime” geçileceğini düşünüyor. Dış kaynak girişleri yardımıyla TL’nin pahalanması, dolarlı GSYH’nın şişmesi diğer türlü açıklanamaz.
Ne var ki, gerçek büyüme oranını yüzde 3,3 eşiğinde tıkayan IMF öngörüleri dahi gösteriyor ki, Saray idaresinin Türkiye’yi sürüklediği istikrarsızlık ve toplumsal buhran, neoliberal reçetelere teslimiyet ile aşılamayacaktır.
Bedelsiz, savunmasız ve kırılgan TL! | Güldem Atabay
Elvan: Kuru yükseltme siyasetimiz yok
Sanayi üretimi yıllık %8,9 arttı
IMF, yalnızca Türkiye değil, tüm ülkeler için 2026’ya uzanan öngörüler yapıyor. Bunlar, Ekim 2021’de yenilenmiştir.
Türkiye için 2021-2026 öngörüleri, makro-ekonomik bir model çerçevesinde Türkiye uzmanlarınca yapılmış olmalıdır. Değerlilerini aktaralım.
Gerçek büyüme: IMF’ye bakılırsa Türkiye iktisadı 2021’de yüzde 9 oranında büyüyecektir. 2022-2026 periyodunda ise değişmeyen, yüzde 3,3’lük bir büyüme temposu öngörülüyor. Cumhuriyet devrinin ve son kırk yılın büyüme eğilimlerinin açık-ara altında…
Olgun bir iktisattan kelam etmiyoruz. Çok büyük emek rezervleri barındıran; toplumsal bir buhrandan da geçmekte olan Türkiye’deyiz. bu biçimdesine sakinleşen bir gelecek kabul edilebilir mi?
Dolarlı GSYH hesabı: 2022 daha sonrasında GSYH’nın dolarlı büyüme temposu, istisnasız her yıl yüzde 12 civarında seyredecek; gerçek (sabit TL’li) büyüme oranını aşacaktır. Farklılaşmanın kaynağında “ucuzlayan dolar var iseyımı” var. IMF’nin GSYH hesaplarında öngörülen ortalama enflasyon (“deflatör”) bu vakitte yüzde 12’dir. Dolar fiyatındaki ortalama artışlar ise yüzde 3 civarındadır.
Bu “makas” nasıl ve neden oluşabilir? Tek bir açıklama geçerlidir: 2022-2026 devrinde net yabancı sermaye girişleri yüksek tempolu seyredecek; TL dolara karşı pahalanacak; dolarlı GSYH bu niçinle de artacaktır. IMF’nin bu örtülü senaryosu, iktisat siyasetlerinin “neoliberal kurallara tümüyle döneceği” manasına gelir.
Dolar hesabı ile süratli büyüme, Türkiye iktisadının dış kırılganlıkları, milletlerarası yükü bakımından olumludur, kıymetlidir. Lakin o kadar… Çünkü, Türkiye halkının gönencinin, hayat şartlarının ölçülmesi sabit fiyatlı GSYH ile başlar; dolarla değil…
İşsizlik: IMF’ye nazaran 2021’de yüzde 12,2 olan (dar tanımlı) işsizlik oranı, daha sonraki senelerda yüzde 10,5-11 ortasına yerleşecektir. Yüzde 3,3’lük büyüme ile AKP öncesinin tek haneli işsizlik oranlarına dönülemeyeceğini IMF de tespit etmiş oluyor.
İstikrar göstergeleri: Tüketici enflasyonu %12,5-15,4 içinde seyredecektir. İşçi örgütlerinin zayıfladığı bir ortamda gelir dağılımını sermaye lehine dönüştüren ana sistem süregelecektir.
Cari süreç açığı da kalıcıdır: Ulusal gelirin yüzde 2’si civarında seyredecektir.
***
IMF, 2021 daha sonrasında Türkiye iktisat siyasetlerinde, Commerzbank’ın beklentisi doğrultusunda “güvenilirliği geri getiren yeni bir rejime” geçileceğini düşünüyor. Dış kaynak girişleri yardımıyla TL’nin pahalanması, dolarlı GSYH’nın şişmesi diğer türlü açıklanamaz.
Ne var ki, gerçek büyüme oranını yüzde 3,3 eşiğinde tıkayan IMF öngörüleri dahi gösteriyor ki, Saray idaresinin Türkiye’yi sürüklediği istikrarsızlık ve toplumsal buhran, neoliberal reçetelere teslimiyet ile aşılamayacaktır.
Bedelsiz, savunmasız ve kırılgan TL! | Güldem Atabay
Elvan: Kuru yükseltme siyasetimiz yok
Sanayi üretimi yıllık %8,9 arttı