Prof Dr Esfender Korkmaz: İhmal edilen 3 büyük RİSK

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
Ekonomik krizin getirdiği risklerin bir kısmı tartışılmıyor, bir kısmı da yanlış tartışılıyor. Enflasyonu daima pahalılık ve yoksulluk çizgisinde tartışıyoruz. Gerçekte ise istikrar sorunu tüketici kadar üreticiyi de zora soktu.

Cari Açığın Finansmanında Kara Para Riski

Merkez Bankası Ocak-Ağustos ödemeler bilançosuna nazaran 8 ayda cari açık 39,7 milyar dolar oldu. Tıpkı bilançoda nereden geldiği bilinmeyen 28,3 milyar dolar net kusur ve noksan var. Yani cari açığın yüzde 71.3’ü bu net kusur ve noksan kalemi ile finanse edilmiş. Bu duruma oh ne yeterli mi dememiz gerekiyor?

Net kusur ve noksan kalemi, ölçüm yanılgıları ve tablodaki bilgilerin eksik yahut fazla derlenmesinden kaynaklanır. Fakat bu kusur hiç bir vakit açığın yüzde 71’i kadar olamaz. bu biçimde bu para nereden geldi? İstikrar için tesiri ne olur? sorularını sormak gerekir.

Uluslararası Mali Aksiyon nazaranv Gücü (FATF), geçen sene Türkiye’yi ‘kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla uğraşta ‘yeterince gayret göstermeyen’ ülkelerin bulunduğu “gri liste” ye aldı.

Bu iki olayı yan yana koyarsak, Net yanılgı ve noksanın bu kadar büyük olmasında kara paranın tesiri olacağı her insanın aklına takılacaktır.

Cari açık Kara para ile finanse ediliyorsa, sürdürülemez… Dahası itimat sorunu oluşur. Yabancı sermaye gelmez, yerli sermaye çıkar.

Söz gelimi Milletlerarası Para Fonu’nun (IMF) mayıs ayında yayınladığı bir rapora bakılırsa; FATF tarafınca gri listeye alınan ülkelere sıcak para girişinde Ulusal gelirin yüzde 3’üne denk gelen ölçüde azalma meydana gelebiliyor.

Şirket ve Bankaların Fiktif Karlarından Vergi Alınıyor

Türkiye de vergi yol kanunu 298 unsuru enflasyon düzeltmesini içeriyor. Ne var ki; bu husus 7352 sayılı kanunla askıya alındı. Ayrıyeten kimi idari kararlarla enflasyon muhasebesi uygulanmıyor. Bu niçinle şirketler gerçek gelirleri üzerinden değil, enflasyon tarafınca şişirilmiş fiktif gelirleri üzerinden vergi veriyorlar. Ayrıyeten şirketler tıpkı sermayelerini cari kıymete nazaran düzeltirlerse bir daha kar etmiş üzere vergi ödüyorlar.

Bu kurallar altında bankaların ve şirketlerin enflasyon üstünde ve artı enflasyon vergisi kadar kar etmeleri gerekir. Dahası ithal girdi kullanan bir şirket, depodaki malını kullanırken kur artışı sebebi ile tıpkı malımı yerine koyamam diye üretici fiyatlarını daha epey artırıyor. Bu problemler enflasyonda kısır döngü yaratıyor.

Özel dal ve bankalar karlarını yüksek tutmasalar batarlar. Kusur işletmelerde değil, siyasi iktidardadır. Siyasi iktidarın enflasyon muhasebesi kanunu çıkarması gerekiyor. Çıkarmıyor … Zira iktidar da popülizmi ve bütçe açıklarını enflasyon vergisi ile finanse ediyor.

Bankaların ve özel bölümün dış borç maliyeti arttı

Merkez Bankasına nazaran Bankalar bir yıl ortasında 55 milyar dolar, özel bölüm ise 62,3 milyar dolar ödeyecek. TL pahası yüzde 46 oranında daha düşük kıymettedir. Buna niye siyasi iktidarın tek haneli faiz sloganıdır. Hükümetin yanlışlarını bankalar ve özel bölüm çekiyor. TL paha kaybettikçe dış borçların TL cinsinden maliyeti artıyor ve iflas riski oluşuyor.

Dahası; Tasarruflarını döviz cinsinden tutan, işletmeler bozdurdukları vakit kur farkına vergi ödüyorlar.

Dün bir gazete, ‘’Büyük şirketler enflasyonu fırsat bildiler. Karlarını katladılar, çok karlar için ekstra vergi alınabilir ‘’ biçiminde haber ve yorum vardı. Şayet enflasyon muhasebesi olsaydı bunların dediği yanlışsız olurdu. Lakin Türkçede kullanılan sözler itibariyle geri ve ancak mana itibariyle ileri bir kelam var; ‘’bekara karı boşamak kolay gelir.’’

Bankaları sıkıntı günler bekliyor: Bu sistem bu biçimde yürümez! | Atilla Yeşilada

Güldem Atabay: Şiddetli kış başladı: Global maliyet baskıları bir daha artışta, ekonomiler resesyon devrine girdi

Banka genel müdürleri kaygılarını Bakan Nebati’ye aktardı: Sistematik risk yarattınız
 
Üst