Piyasa Bülteni | USDTRY: Tırmanan jeopolitik riskler ile 9 düzeyini aştı

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
Dün gün içerisinde nazaranceli olarak yatay bir seyir izleyen Türk mali piyasaları, gece geç saatlerde, Kabine toplantısı akabinde konuşan Sn. Cumhurbaşkanı’nın açıklamalarına paralel elektronik süreçlerde yeni bir satış dalgası ile karşı karşıya kaldı.

Erdoğan, Kabine toplantısı daha sonrası yaptığı açıklamada, “Suriye’den ülkemize yönelik terör akınlarının kaynağı mahiyetindeki kimi yerler konusunda artık tahammülümüz kalmamıştır. Buralardan kaynaklanan tehditleri, oralarda faal olan güçlerle birlikte ya da kendi imkanlarımızla bertaraf etmekte kararlıyız. Polislerimize yönelik son hücum ve topraklarımızı maksat alan tacizler artık bardağı taşırmıştır. En kısa müddette bu meselelerin tahlili için gereken adımları atacağız” dedi.

Açıklamayı, hudut ötesi operasyon olarak okuyoruz. Kuvvetle beklenen, piyasa da bizimle paralel okumuş olmalı ki, tırmanan jeopolitik risklere paralel USDTRY kuru 9,02 düzeyine varan bir yükseliş kaydederken, (1/2 usdtry + 1/2 eur/try)’den oluşan Türk Lirası sepet kur 9,72 düzeyine yükselerek TL’yi tüm vakit içinderın en bedelsiz düzeyine itti.

Dün gün içerisinde açıklanan Türkiye cephesinde açıklanan değerli makro ekonomik bilgilere de bakarak yurtdışı piyasalara geçeceğiz. TCMB Ağustos ayı ödemeler istikrarı sayılarını deklare etti. Buna göre, uzun bir ortadan daha sonra cari süreçler istikrarı 0,5 milyar dolar fazla verirken, yılın birinci 8 ayında cari süreçler istikrarı 14 milyar dolar açık vermiş oldu (2020 tıpkı devir açık 26 milyar dolar idi).

Cari süreçler istikrarının alt kalemlerinde turizm gelirlerindeki canlanma değerli bir yer tutarken, kaynağı bilinmeyen yahut sınıflandırılamayan para hareketlerini içeren net yanılgı ve noksan kalemi Ağustos ayında 4,5 milyar dolar fazla vermiş. Bu sonuçla yılın birinci sekiz ayında net yanılgı ve noksan kalemi 13,5 milyar dolar oldu. Bu sayının geçen sene tam karşıt istikamette eksi 8,8 milyar dolar idi. Bu kadar büyük bir farka niye olan ve nereden geldiği bilinmeyen bir para!

TCMB Lideri Kavcıoğlu, dün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na gerçekleştirdiği sunumda, üstte da değindiğim üzere cari fazlanın altını çizerek enflasyonunun süreksiz faktörlerden yükseldiğina atıfta bulundu. Dahası, Türk Lirası’nın son haftalarda yaşadığı kıymet kaybının faiz indirimi ile alakalı olmadığını da söylemiş oldu!

Biz buna pek de katılmak istemiyoruz. Gelişmekte olan ülke para üniteleri liginde yaz aylarının adeta yıldızı olan ve zirveye yerleşen TL, 1 Eylül tarihinde çekirdek enflasyondaki güzelleşmeye atıfta bulunup faiz indirimi sinyali verilmesi akabinde gelişmekte olan ülke paraları içinde açık orta en çok bedel kaybeden para ünitesi olara ligin sonuna indi!

Kavcıoğlu, sunumunda, TCMB rezervlerinin yılı rekor seviyede bitireceğini de belirtti. Kavcıoğlu’nun brüt rezervlere atıfta bulunduğunu düşünüyoruz keza swap yükümlülükler düşülünce TCMB’nin net rezervler hala kabaca 37 milyar dolar ekside! Çok da uzatmadan, Kavcıoğlu’nun dünkü açıklamalarını pek de tatminkar bulmadığımızın üzere, 21 Ekim tarihinde düzenlenecek olağan TCMB PPK toplantısı öncesinde faiz indirim sinyali olarak okuduk!

Bilhassa, FED’in gevşek para siyasetinden çıkmak için vakit kolladığı, İngiltere Merkez Bankası üyelerinin enflasyon vurgusuna paralel birinci atak yapacak Merkez Bankası olacağını beklediğimiz bir ortamda, TCMB ‘tersine’ gitmeye devam ederse, güç krizinin yaşandığı/yaşanacağı bu sonbahar/kış aylarında, net güç ithalatçısı olan Türkiye’yi sert bir kışın bekleyebileceğini düşünüyoruz!

İngiltere Merkez Bankası’nın yeni baş ekonomisti Huw Pill (geçen ay başekonomist Andy Haldane’in yerini alan), önemli arz kıtlıkları ve artan hanehalkı güç faturaları niçiniyle yüksek enflasyon oranlarının beklenenden daha uzun sürebileceği konusunda uyardı. EUR/USD paritesi son 3 haftadır 1,1550 düzeyinin etrafında dar bir bantta daha da aşağılara gitmek için itici bir haber bekler görünümü sergilerken, doların piyasa kuru olan DXY düzgünce 94 düzeyinin üzerine yerleşmiş bir imaj sergiliyor.

Emsal bir biçimde, doların piyasa faizi olan ve risksiz getiri olarak görülen 10 yıllık tahvil faiz oranlarının ise %1,62 ile son 4 ayın doruğuna yerleştiğini ve son 4 haftada neredeyse 50baz puan arttığına şahit oluyoruz! şüphesiz, faiz getirisi olmayan altının en büyük rakibi olan 10 yıllık tahvillerin kıymet kazanması, altın ve gümüş üzere değerli madenlerin haftalardır dar bir bantta sıkışmasına niye oluyor. Hala daha değerli madenler cephesinde ikna olmadığımız için kenarda bekliyoruz. Altının yatay seyrine karşın, USDTRY kurunun rekor kırması ile, Türk insanı için değerli bir gösterge olan gram altın 510 TL ile son 4 ayın tepesine yükseldi.

Hazır güç meblağlarından kelam etmişem, yurtdışı piyasalara geçelim. Daha evvel bültenlerimizde, pandemi niçiniyle gaz üreticilerinin yeteri kadar stok yapamadıklarını, tedarik zincirinde yaşanan darboğaz niçiniyle, arz krizi yaşanması kararı doğalgaz meblağlarının son 7 yılın tepesine yükseldiğini paylaşmıştık.

Brent cinsi petrolün varil fiyatı dün 84 doları aşarak son 3 yılın yeni doruğuna yükselirken, WTI tipi petrol ise 81 dolar ile 7 yılın tepesinde süreç görmeye devam ediyor. Güç cephesinde yaşanan artışa karşı OPEC üzerinde üretim artışına gidilmesi için baskının da arttığını görüyoruz. Pastanın üzerine koymak için çilek (doğalgaz) bulamazsan yerine kiraz (petrol) koy. Buna iktisat kitaplarında substitution effect – ikame tesiri – deniyor).

ABD borsaları dün geceyi kırmızılara bürünerek tamamladı. Yeni gün başlangıcında Asya piyasalarında havanın topyekün kırmızılara büründüğünü ve %1 civarında düşüşlerin hakim olduğunu görüyoruz. ABD borsalarının vadeli süreçleri de %0,5 düşüşle Asya’ya eşlik ediyor. Yeni günün pek de şirin başlamadığını not etmemiz gerekiyor.

Makro cephede içeride TÜİK bugün sanayi üretimi, perakende satışlar ve ciro bilgilerini açıklayacak. Dışarıda ise Almanya ZEW endeksi takip edilebilir. IMF ise güz varsayımlarını açıklayacak.

iktisatbank.com
 
Üst