Piyasa Bülteni: Tüm yollar kuvvetli dolara çıkıyor…

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
FED faiz oranını yükseltmeye devam etse de, ABD iktisadının (faiz artırımına rağmen) hala daha bakılırsaceli kuvvetli datalar üretebildiğini not etmek gerekiyor. Doların yılın geri kalan kısmında da kuvvetli seyrini muhafazasına büyük bir ihtimal tanıyoruz. 2023 ve daha sonrası için ise görüşümüz daha farklı bir noktada.

Hatırlanacağı üzere, son açıklanan istihdam raporuna göre, her ne kadar işsizlik oranı bir ölçü yükseliş kaydetmiş olsa da, tarım dışı kesimde istihdam yaratmaya devam eden ABD iktisadı, FED’in faiz oranlarını emsal ülkelere nazaran daha süratli yükseltmesine imkân tanıyarak enflasyonla mücadelesine de yardımcı oluyor. Bu da hâliyle, doların piyasa kuru olan sepet bazında DXY’yi son 20 yılın doruğuna taşıdı. 2022’de yaklaşık olarak %15 yükselen dolar endeksi bu sabah 110,6 düzeyine dayandı. Teknik mânâda 109,2 düzeyinde bulunan kritik direnç düzeyinin de aşılması, yükseliş tarafında isteği fazlaca açık bir biçimde ortaya koyuyor.

Mevcut trendi aksine döndürecek yegâne öge, FED’in enflasyondan daha epey ekonomik büyümeye odaklanması ile olabileceğini düşünüyoruz. Lâkin, mevcut durumda, enflasyona karşı topyekün savaş açan FED’in duruşunun fazlaca farklı bir noktada olması, kısa vadede ‘acı’ çekileceğinin oldukca açık bir biçimde kominikasyonunun da yapılması ve olağan olarak inançlı liman statüsü, 2022 yılında doları desteklemeye devam edeceğini düşünüyoruz.

Doların kuvvetli seyri karşısında EUR bu sabah 0,98’li düzeylere kadar gerileyerek son 20 yılın, GBP ise uzun bir müddetdir lisana getirdiğimiz üzere 1,1450 düzeyine kadar gerileyerek neredeyse son 35 yılın (pandemi periyodunda 1,1410 test edilmişti), JPY ise 144 düzeyine zayıflayarak son 24 yılın en berbat performansının sergiliyor. Çok açık bir biçimde söylemek gerekirse, dolar rüzgârı çabucak hemen bitmedi!

Avrupa’nın ortak para ünitesi EUR, 2022 yılında %13 bedel kaybetti. Rus gazının olmadığı kuvvetli, soğuk, kıymetli ve endüstride çarkların dönmeme ihtimaline karşı beliren sakinlik ihtimali ve buna paralel güç meblağlarında görülen fahiş artışların da yardımı ile coşan enflasyona karşı Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) da faiz silahını çekmesi, aslına bakarsanız pandeminin yaralarını yeni sarmaya çalışan Avrupa’da işleri daha da çıkılmaz bir noktaya hakikat sürükleyebileceğinden kaygı ediyoruz.

Yarın, ECB’den beklenen 75 baz puanlık faiz artışının, mevcut durumda yaralı olan EUR’ya oldukça fazla bir takviye veremeyeceğini düşünüyoruz. 50 baz puanlık bir artış tercih edilirse, ECB’nin enflasyona karşı çaba konusunda gereğince kararlı görülmeyeceğini de not düşmek gerekiyor. ECB’nin para siyasetini normaleşitirmesinde hayli geç kalmış olmasının bugünlerde âdeta cezasını çektiğini söylemek gerekiyor. Yarın kritik bir kıymete sahip görüşmede, ECB Lideri Lagarde’ın bağlantısının fazlaca daha değerli olacağını düşünüyoruz. ECB’nin enflasyonu düşük düzeye indirmek için “ne gerekiyorsa yapacağına – whatever it takes” üslubunda kuvvetli bir açılıma muhtaçlığı olduğunu düşünüyoruz. Aksi takdirde, aşağı taraflı seyir daha da ivme kazanabilir.

Rusya’nın Avrupa’ya gaz akışını kesmesinin akabinde, Avrupa TTF gaz meblağları Cuma günü gerilemiş olduğu 200 Eur/MWs düzeyinden hafta başında %35 artışla 284 Eur/MWs düzeyine kadar yükselmesi akabinde bu sabah 238 Eur düzeyinden süreç görüyor. AB bakanlarının bu haftaki düzenlenece toplantısı en az ECB toplantısı kadar önemle takip edilecek.

OPEC+ hafta başı düzenlenen toplantısında sürpriz bir biçimde günlük 100 bin varil arz kesintisine gitmesi daha sonrasında, dün de bültenimizde belirttiğimiz üzere, petrole yönelik görüşümüzü değiştirmeye başlıyoruz. Haber kalabalığından kurtularak, bir adım geriye çekilip mevzuya pak bir baş ile yaklaştığımızda, ekonomik aktivitenin Çin önderliğinde düşeceği beklentisi ile talebin de gerileyeceğini, petrolün imdadına OPEC+’nın bir noktada yetersiz kalacağını öngörüyoruz. Teknik mânâda, Brent cephesinde, 92 dolar altında haftalık kapanışlarda azami dikkatli olunması gerektiğinin altını çizmek isteriz. Pandemi periyodunda petrolün talep yetersizliği niçiniyle nerelere kadar düştüğünü bir sefer daha hatırlamaya çalışın!

Dönelim biraz da Türk mali piyasalarında. Resmî gazetede açıklanan Orta Vadeli Programı, ortasında bulunduğumuz türbülans niçiniyle epey da enine uzunluğuna inceleme fırsatı bulamadık. Açıklanan dataların piyasa yansımasının da eskisi kadar ‘kuvvetli’ olmadığının altını çizmek gerekiyor. OVP’nin arasında en kıymetli satır ortası yılın son 5 ayı için planlanan yaklaşık 430 milyar TL’lik bütçe açığı maksadı olarak ön plana çıktı. Yılın birinci 7 ayında bütçe açığı yalnızca 30 milyar TL olduğu düşünülürse, OVP’nin işaret ettiği sayı, yılın geri kalanında bütçe açığının rekor kıracağını gösteriyor.

Bu bağlamda, Hazine ve Maliye Bakanı Nebati yeni bir KGF paketi hazırlandığını belirtti. çabucak hemen paketin bilgileri hakkında bilgi sahibi değiliz. Lâkin, OVP’nin işaret ettiği üzere, seçim tarihi artık yaklaştıkça, seçim iktisadı kapsamında kamu kaynaklı dayanakların daha da artacağını düşünüyoruz. bilgileri gördükten daha sonra mevzu hakkında daha fazla yorum yapacağız.

Bu minvalde, Hazine’nin borçlanma gereksinimini da artacağını düşünüyoruz. Dün 10 yıl vadeli gösterge TL tahvil %11,76 bileşik düzeyine kadar geriledi. Mart ayında %28 düzeylerinde olduğunu hatırlatalım. Misal bir biçimde, 5 yıl vadeli TL tahvilin de %12,19 düzeyinden günü tamamladığının altını çizelim. Her ikisi de, son periyotta bankalara getirilen tahvil alım yükümlülüğü niçiniyle sert bir biçimde gerileyerek TCMB’nin %13 olan siyaset faizinin de altına sarktı. Bir dipnot düşmekte yarar görüyoruz ki, 20 Eylül 2033 vadeli 11 yıllık gösterge Türkiye USD cinsi tahvil ise %10,58 düzeyinde süreç görüyor. TL cinsi tahvil faizlerinde yaşanan gerilemeyi ekonomik olarak izah etmekte zorluk yaşıyoruz.

USDTRY kurunun 18,20’li düzeylerde sakin bir seyir izlediği günlerde, TL tahvil cephesinde yaşanan bahar havası, Borsa İstanbul cephesinde de hissediliyor. Hatta yaşanan bayram havası, global mali piyasaların güç krizi niçiniyle olumsuz bir tablo sergilediği devirde gerçekleşiyor. Dün de bültenimizde belirttiğimiz üzere, borsa cephesinde yükseliş inanılmaz bir ivme kazandı. BİST100 (XU100) endeksi dün günü %1 ; Bankacılık (XBANK) endeksi ise %7,4 yükselişle tamamladı. Bir adım geri çekilirsek, son 7 haftada bankacılık endeksinde yaşanan yükseliş %117! Bankaların ucuz olduğunu, kârlı olduğunu hatta dolar bazında endeksin epeyce ucuz olduğunu göz gerisi etmesek de (ucuzluk tek başına bir öykü yaratmaya yetmiyor), global pay senedi endekslerinin olumsuz bir seyir izlediği ortamda soluksuz yükselişi cevaplamakta zorluk çekiyoruz. Görünen o ki, ekonomik realite ile açıklamak güç olsa da, üst istikametli hareket bir müddet daha devam edecek.

Küresel mali piyasaların son periyotlarda kaydettiği seyir aşağı üst tıpkı tema üzerinde şekilleniyor. Dünyada baş gösteren güç krizi ve birlikteinde artan stagflasyonist korkular belirleyici olmayı sürdürüyor. Dün ABD borsaları geceyi bir daha düşüşle tamamladı. Haziran ayında üst taraflı bir ivme yakalayan en büyük 500 şirketin süreç gördüğü S&P500 endeksinde 40 günde kaydedilen %19 yükselişin %10’u son 2 haftada geri verildi.

Çin’in ihracat büyümesi Ağustos ayında, artan enflasyonun denizaşırı talebi sekteye uğratması ve yeni COVID kısıtlamaları ve sıcak hava dalgalarının üretimi kesintiye uğratması ve iktisat için aşağı istikametli riskleri canlandırması niçiniyle zayıfladı. İhracat odaklı Japonya iktisadı, YEN’in dolar karşısında 144 düzeyine zayıflamasına karşın, yavaşlama telaşlarının ihracatçı artışını gölgede bırakmasıyla Tokyo borsası %1,2 düştü. Yeni gün başlangıcında Asya piyasalarında ve ABD borsalarının vadeli süreçlerinde hâkim rengin kırmızı olduğunu görüyoruz. Olumsuz havaya binaen altının ons fiyatı bir kere daha kritik bir takviye düzeyi olan 1,685 doların kıyısına kadar gerilerken, gümüşse 18 doların altına sarktı. Risk aşağı istikametli göründüğünden, değerli metallerde var olan uzun durumlarımızı bugün gözden geçireceğiz.

Dünyada risk iştahı zayıf seyrederken, mali piyasaların gündeminde bugün içeride hazine nakit istikrarı, dışarıda ise Almanya Q3 öncü büyüme bilgileri, sanayi üretimi takip edilebilir.

iktisatbank.com
 
Üst