Piyasa Bülteni: TCMB ‘enflasyonu’ göz gerisi ederken, ‘büyümeyi’ teşvik ediyor

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
TCMB’nin dün sonuçlanan olağan Ağustos ayı Para Siyaseti Konseyi (PPK) toplantısı sürpriz nitelikte bir faiz indirimi ile sonuçlandı. Piyasa beklentisi faizlerin sabit tutulacağı tarafında olsa da, Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın düşük faiz talebi niçiniyle her toplantı öncesinde sanki bir faiz indirimi olabilir mi sorusu da zihinleri meşgul etmekteydi.

TCMB PPK siyaset faizini 100 baz puan indirerek %13 düzeyine çekti. TCMB’nin sonucu, enflasyonun dolu dizgin üst gittiği bir ortamda sürpriz olarak nitelendirilebilir. Sonuç itibariyle, kanunen bağımlı olan TCMB, kendisine verilmiş fiyat istikrarını sağlama misyonunda araç bağımsızlığına sahip. Lâkin manşetimizden anlaşılacağı üzere, TCMB’nin önceliği büyüme!

Bir bankacı olarak şunu fazlaca rahatlıkla söyleyebilirim ki, olağan kurallarda, faizin inmesi, banka bilançoları için çok olumlu bir gelişmedir. Kısa vadeli mevduatlar yeni ve daha düşük faiz oranı ile yenilenirken, uzun vadeli kredilerin faizlerinin değişmeyecek olması, açılan makastan bankaların kârlılığı artırmaktadır. Bu gözle bakıldığında, PPK sonucu öncesi Çarşamba günü bankacılık paylarında yaşanan %8 yükselişi bültenimizde ele almış, ardında ise tetkileyici faktörün ne olduğunu bilmediğimizi paylaşmıştık. Bugün artık sebebini biliyoruz!

Lâkin, banka paylarındaki yaşanan üst taraflı harekete çıplak gözle faiz oranları düşüyor ve bankaları kârı artacak formunda yanaşmanın da sıkıntı bir argüman olacağını düşünüyoruz. niçinine gelince ise (i) ülkenin risk primini artıyor olması, birlikteinde borçlanma maliyetlerini de artıracaktır (ii) PPK metninde son devirde besbelli biçimde açılan politika-kredi faizi makasının nakdî transferin aktifliğini azalttığı görüşüne yer verilerek “parasal transfer sisteminin aktifliğini destekleyecek araçlarla daha da güçlendirmeye karar vermiştir” ibaresini eklenmesi, kredi faizlerinde yükselişin bir tavan faiz ile sonlandırılma ihtimalini aklımıza getiriyor. şüphesiz, bunun da dönüp bankacılık paylarına olumlu tarafta yansımasını beklememek pek de gerçekçi durmuyor.

Karar metnin genelinde ise, bilgilerin ve sayıların lisanından çok farklı bir ton kullanıldığı dikkatimizden kaçmadı. Dış ticaret açığı rekorlar kırarken, ödemeler istikrarı ile ilgili olumlu görüşler ya da büyümede yaşanan güçlü tablo ön plana çıkarılmış. Hülâsa, TCMB’nin değerlendirmesi ile bizim kıymetlendirmemiz tam olarak örtüşmediğinden, ülkenin risk priminin bir daha artış kaydederek umulanın tersine olumsuz bir piyasa yansımasına niye olacağını ihtimaline daha hayli imkân tanıyoruz.

elbet sayıların havada uçuştuğu, yazı lisanının kimi vakit elde olmadan zorlaştığı kurumsal bültenimizi bir kenara bırakırsak, Ayşe Teyze’nin anlayabileceği biçimde, TCMB sonucunın kuru daha da üste iterek ithal mal fiyatları üzerinden enflasyonist baskıların da daha da fazla artmasına niye olabileceğinin altını çizmek gerekiyor. Elimizi her cüzdanımıza götürdüğümüzde, enflasyonun alım gücünü nasıl kemirdiğini daha da deneyim edeceğiz. Ulusal paramızın paha kaybı, ithal eser meblağlarını daha da üst ittikçe, elektrik, akaryakıt üzere temel girdi maliyetlerinin artması, tüm çıktı mamüllerinin fiyatının da artmasına niye olacaktır. Bu bağlamda, USDTRY kuru dün 18,1 düzeyine yükselerek bu yılın tepesini test ederken, sene başına göre paha kaybı neredeyse %40 düzeyine yaklaştı.

TL’nin gerçek getirisinin derinlemesine negatif olması, içeride artan dolarizasyon eğilimi, dış ticaret cephesinde ithalat sayılarını işaret ettiği üzere artan açık ve bunun fonlanması için gereken döviz, yabancı yatırımcı eksikliğinde ister istemez döviz rezervleri üzerinde daha da baskı kurarak orta-uzun vadede önemli kırılganlıklara (ödemeler istikrarı krizi gibi) niye olabileceğinden tasa ediyoruz. Aşağıda, kalabalık grafikler içinde, rezervlere ait bir epeyce sayıda rakam bakılırsacek olsanız da, swap hariç net rezervlerin uzun bir müddetdir eksi 60 milyar dolar civarında olduğunu not etmek gerekiyor.

Özetlemek gerekirse, Çin hariç tüm dünyanın el ele vererek enflasyon ile çaba ettiği bir devirde, TCMB’nin konjonktürün bilakis radikal bir biçimde aksi tarafta ilerlemesi, geçen hafta 650 baz puan düzeyine gerileyen 5 yıl vadeli CDS risk priminin dün bir daha 800 baz puan dayanmasına niye oldu. USDTRY kurunda şimdilik yükseliş 18,1 ile hudutlu kalırken, bankacılık paylarında bundan evvelki günün tersine düşüş, ana endekste ise yükseliş yaşandı.

Bültenimizin büyük bir kısmını sürpriz nitelikte TCMB sonucu kapladı. Global piyasalarda ise hava dün sakin ve temkinli tarafta kaldı. Avrupa’da dün açıklanan ve %8,9 düzeyine yükselen enflasyon (20 yılın zirvesi) niçiniyle zayıflık daha da bariz bir hâl alırken, ECB’den beklenen faiz artırımları, güç sorunu ile boğuşan Avrupa’da işleri daha da güç bir duruma bir patikaya iteceğinden, EURUSD paritesindeki düşüşün dün ivme kazanarak bir daha ruhsal ‘parite’ düzeyine hakikat yaklaştığını gördük. EUR ve Sterlin’de riskleri aşağı istikametli görmeye devam ediyoruz.

Küresel pay senetleri cephesinde ise manalı bir hareket nazaranmedik. ABD borsaları geceyi yavaşça çaplı yükselişler ile tamamlarken, bu sabah Aysa piyasalarıda yatay ve kararsız bir seyir göze çarpıyor. Japonya’nın çekirdek tüketici enflasyonu, yakıt ve hammadde fiyatlarının tesiriyle Temmuz ayında hızlanarak yedi buçuk yılın doruğuna ulaştı. FED cephesinden gelen şahin açıklamalar (San Francisco FED Lideri Mary Daly, faiz oranlarını Eylül ayında 50 yahut 75 baz puan artırmanın masada olduğunu söylemiş oldu) risk iştahını biraz da olsun zayıfladı. Vadeli piyasalarda bu sabah 50 baz puan artırıma %60; 75 baz puan artırıma ise %40 ihtimal veriliyor.

Çin’in zayıf büyümesine ek olarak (Pazartesi günü gösterge kredi oranlarını makûs durumdaki emlak kesimini ve genel ekonomiyi canlandırmak için düşürmesi bekleniyor) artan FED riski, global risk iştahını baskılıyor. Bu bağlamda talebin de düşeceği beklentisi ile altın ve gümüş adım adım gerilemeye devam ederken, 94 dolar düzeyindeki değerli takviyeden güç alan Brent petrol haftanın son iş gününde 96 dolar düzeyine toparlandı. Avrupa’da ise doğalgaz tutarlarının 225 eur/mwh ile rekor düzeylerde süreç gördüğünü not edelim.

Diplomasi cephesinde ise dün Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Lviv ziyareti kapsamında Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski ve BM Genel Sekreteri Guterres ile görüşmesi ön plana çıktı. 360 derece diplomasi devam ederken (olumlu) iki ülke ilgilerinin geliştirilmesi ve barış görüşmeleri de masaya yatırıldı.

Bugünün data kadrosu çok zayıf görünüyor. İngiltere’de perakende satışlar takip edilebilir.

iktisatbank.com
 
Üst