Türk mali piyasaları Cuma günü adeta denetimden çıktı. USDTRY kurunun 17 düzeyini aşması akabinde sahneye 5. kez çıkan TCMB, yüklü döviz satımı ile haftanın 16,48 düzeyinden tamamlanmasına niye oldu. Birebir şeyler yazmaktan biz, okumaktan ise siz adeta usandınız. Faiz artırımı haricinde yüksek ateşi söndürecek diğer bir opsiyon maalesef kısa vadede bulunmuyor. Unutmamak gerekir ki, yalnızca faiz artırımı da tek başına hastayı gelinen noktada rehabilite etmeye yetmeyecektir!
Ayrıyeten, kurun enflasyona geçişkenliğinin (her %10 yükseliş, mütakip aylarda %3-5 ortası enflasyona katkı sağlıyor) önümüzdeki aylarda önemli biçimde artacağı ve yıllık manada %30 seviyesinin de aşılacağı düşünülürse, TCMB’den beklenen ‘antibiyotik’ tedavisinin de dozu her geçen gün artıyor. TL’nin gerçek negatif getirisinin %14 faiz, %30 enflasyon ile nerelere kadar açılabileceğini varın siz hesaplayın!
Kurun ne kadar yükselebileceği ait fikir yürütmek isteyenlerin, 1994 Çiller devrini hatırlamalarını yahut Arjantin Pezosu grafiğine bakmalarını önerebiliriz. Cuma günü TCMB’nin kim bilir ne kadar milyar dolar heba ettiğini şimdilik bilmesek de (toplamda 5 müdahalede 6 milyar doları aşkın bir sayıdan söylem ediliyor) kısa vadeli etkisinin haricinde, döviz almak isteyenlere ucuz döviz satmaktan diğer bir işe yaramayacağını hatırlatmak gerekiyor!
Uzun bir müddetdir, TL’nin kıymet kaybına dolar bazında ucuzladı diyerek göğüs geren Borsa İstanbul, Cuma günü gününün birinci saatlerinde %5 üste gitmesi arkasında zirveden %14 düştü! Tüm devre kesicilerin 2 defa çalıştığına şahit olduk. niçinine ait bir fazlaca husus toplumsal medyada konuşulsa da (hafta sonu riski almak istemeyen yatırımcıların satışa geçmesi, spot ile vadeli piyasada açılan arbitraj farkı, algoritmaların tetiklenmesi…) uzun bir müddetdir kuvvetli bir yükseliş kaydeden borsa cephesinde teknik göstergelerin de çok alıma işaret ettiğini göz gerisi etmemek gerekiyor!
TOBB Lideri Hisarcıklıoğlu’nun Cuma günü Twitter hesabında yaptığı açıklama da “Piyasalarda yaşanan çalkantı ve döviz kurlarının geldiği düzey pek fazlaca firmamızı endişelendiriyor ve olumsuz etkiliyor. Piyasaların acilen istikrara kavuşmasını sağlayacak acil tedbirler alınmasını ve öngörülebilirliğin temin edilmesini bekliyoruz” gündemden adeta düşmedi.
Pazar günü ise Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın TÜSİAD’a verdiği sert yanıt da eklenince “Ey TÜSİAD ve yavruları, size sesleniyorum. Tek bakılırsaviniz var, yatırım, üretim, istihdam, büyüme. Siz bunda ne yapıyorsunuz onu ortaya koyun. Kalkıp da hükümete saldırmanın değişik versiyonlarını aramayın, bizimle gayret edemezsiniz” USDTRY kuru, haftanın birinci süreçlerinde (Asya piyasalarında) bir daha yükselişle başlayarak 16,80 düzeyine, TCMB müdahale düzeylerine geri geldi.
Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir kere daha faize karşı olduğunu, faizin zengini daha varlıklı, yoksulu daha yoksul yaptığını, eninde sonunda enflasyonu nazaranve geldiklerinde nasıl düşürüp faizi de 4 puana düşürdülerse, bir daha yapacaklarını söyleyerek “faiz sebep enflasyon neticedir” tarafında genel iktisat teorisinin tersine olan tezini savunarak “benden faiz indiriminden diğer birşey beklemeyin” dedi.
Yumurta – tavuk olayını bir kenara bırakırsak, insanların etinden tırnağından artırarak biriktirdiği değerli birikimlerini, paranın fiyatı şayet faiz ise ve şu anda faiz enflasyona karşı nazaranvini yerine getiremiyorsa, alternatif yatırım araçlarına (konut, mesken, arsa…) hatta itimat veren diğer prestijli paralara yöneltme isteğini de yadırgamamak gerekiyor. Sonuç itibariyle, parayı para yapan insandır. Kâfi ki, gelecekte hayatında olacağına inansın! Paranın 3 temel işlevi olduğunu da unutmamak gerekiyor: Değer ölçüsüdür, hesap ünitesidir ve mübadele aracıdır. Türk Lirası kıymet ölçüsü olma özelliğini süratle yitirmeye başladı! Bu epey büyük bir risk!
Hafta sonundan kalan son haber ise, Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’nin TL’deki erimeye karşı banka genel müdürleri ile bir ortaya geldiğini görüyoruz. görüşmede faiz artırımı haricinde kalan hususlar ele alınırken, sermaye hareketlerine sınırlamalarının da kelam konusu olmadığı görüşü ön plana çıktı. İmkansız üçlemeyi sonuna kadar zorlamaya devam edeceklerini anlıyoruz.
Yurtdışı piyasalarda ise Omicron korkusu bir daha artmaya başladı: Hollanda bir daha kapanma sonucu aldı. Noel ve Yeni Yıl tatilleri öncesinde daha fazla COVID-19 kısıtlaması uygulanma mümkünlüğü birkaç Avrupa ülkesinde de belirdiğini görüyoruz. İngiltere’de de hadiselerin süratle yayılması daha sonrasında, tedbirlerin gecikmeyeceğini de düşünmeye başladık.
Bir tarafta FED’in şahinleşen tonu, öteki tarafta global manada artan enflasyon korkuları, yetmezmiş üzere yeni bir COVID-19 dalgasına ait telaşlarla birleşerek, süreç hacminin Noel tatili niçiniyle daralmaya başlayacağı bir ortamda, risk iştahının da azalmasına niye olabilir.
Lider Joe Biden’ın 1,75 trilyon dolarlık iç yatırım teşvik paketini Senato’dan geçirme umutlarının bir anda zayıfladığını görüyoruz. Kendi partisi ortasından Senatör Manchin, Pazar günü paketi desteklemeyeceğini söyleyerek global mali piyasalarda mevcut olan satıcılı havanın daha da tırmanmasına niye oldu.
ABD borsaları haftanın son süreç gününü düşüşle tamamlaması akabinde yeni haftanın birinci süreç gününde Asya piyasalarında da hakim rengin koyu kırmızı olduğunu görüyoruz. Gösterge endeks Tokyo borsası %2,1 düşüşle başı çekerken, ABD borsalarının da vadeli süreçlerinde %1 civarında düşüşler görülüyor.
Risk iştahının azalması ile inançlı limanın vazgeçilmez adresi olan ABD 10 yıllık tahvil faizleri, yeni haftanın birinci süreç gününde alımların eşliğinde %1,36 düzeyine varan bir gerileme kaydetti. Faiz ile zıt korelasyona sahip altının ons fiyatını ise minik adımlarla da olsun tehlike bölgesinden uzaklaşarak 1,800 doların çabucak üzerime yerleştiğini görüyoruz. Altın konusunda taban dalga diyecek kadar şu anda ileri gitmek istemesek de, takviye düzeylerinden gelen reaksiyon hareketi yüzümüzü güldürüyor.
Benzeri bir biçimde, Cuma gününü, “diren gümüş” diyerek sesimizi adeta duyan ve değerli bir takviye düzeyi olan 22 doların çabucak üzerinde haftayı tamamlayan gümüşün, sert bir düşüşle karşılaşmaması isminde, bu haftayı da 22,10 doların üzerinde tutunarak tamamlaması gerekiyor. Petrol fiyatları bu sabah Omicron tasası ile istikametini aşağıya çevirdiğini ve %3’e varan bir düşüş kaydettiğini not edelim.
Yurt ortasında ve yurt haricinde yeni hafta maalesef pek de optimist bir tablo ile başlamıyor. Asya’da pay senedi endekslerinin koyu kırmızı renginin Avrupa senasına da sirayet edeceğini düşünüyoruz. Borsa İstanbul bankacılık (XBANK) cephesinde, teknik bir bakış açısı ile 1,695 endeks düzeyinin altında büyük çaplı bir düşüşe tanıklık edebiliriz. İçeride ise TL’nin erimesinin tüm hızıyla devam etmesine -hafta sonu gelişmelerinden daha sonra- yüksek ihtimal verdiğimizin altını maalesef çizmek gerekiyor.
iktisatbank.com
Ayrıyeten, kurun enflasyona geçişkenliğinin (her %10 yükseliş, mütakip aylarda %3-5 ortası enflasyona katkı sağlıyor) önümüzdeki aylarda önemli biçimde artacağı ve yıllık manada %30 seviyesinin de aşılacağı düşünülürse, TCMB’den beklenen ‘antibiyotik’ tedavisinin de dozu her geçen gün artıyor. TL’nin gerçek negatif getirisinin %14 faiz, %30 enflasyon ile nerelere kadar açılabileceğini varın siz hesaplayın!
Kurun ne kadar yükselebileceği ait fikir yürütmek isteyenlerin, 1994 Çiller devrini hatırlamalarını yahut Arjantin Pezosu grafiğine bakmalarını önerebiliriz. Cuma günü TCMB’nin kim bilir ne kadar milyar dolar heba ettiğini şimdilik bilmesek de (toplamda 5 müdahalede 6 milyar doları aşkın bir sayıdan söylem ediliyor) kısa vadeli etkisinin haricinde, döviz almak isteyenlere ucuz döviz satmaktan diğer bir işe yaramayacağını hatırlatmak gerekiyor!
Uzun bir müddetdir, TL’nin kıymet kaybına dolar bazında ucuzladı diyerek göğüs geren Borsa İstanbul, Cuma günü gününün birinci saatlerinde %5 üste gitmesi arkasında zirveden %14 düştü! Tüm devre kesicilerin 2 defa çalıştığına şahit olduk. niçinine ait bir fazlaca husus toplumsal medyada konuşulsa da (hafta sonu riski almak istemeyen yatırımcıların satışa geçmesi, spot ile vadeli piyasada açılan arbitraj farkı, algoritmaların tetiklenmesi…) uzun bir müddetdir kuvvetli bir yükseliş kaydeden borsa cephesinde teknik göstergelerin de çok alıma işaret ettiğini göz gerisi etmemek gerekiyor!
TOBB Lideri Hisarcıklıoğlu’nun Cuma günü Twitter hesabında yaptığı açıklama da “Piyasalarda yaşanan çalkantı ve döviz kurlarının geldiği düzey pek fazlaca firmamızı endişelendiriyor ve olumsuz etkiliyor. Piyasaların acilen istikrara kavuşmasını sağlayacak acil tedbirler alınmasını ve öngörülebilirliğin temin edilmesini bekliyoruz” gündemden adeta düşmedi.
Pazar günü ise Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın TÜSİAD’a verdiği sert yanıt da eklenince “Ey TÜSİAD ve yavruları, size sesleniyorum. Tek bakılırsaviniz var, yatırım, üretim, istihdam, büyüme. Siz bunda ne yapıyorsunuz onu ortaya koyun. Kalkıp da hükümete saldırmanın değişik versiyonlarını aramayın, bizimle gayret edemezsiniz” USDTRY kuru, haftanın birinci süreçlerinde (Asya piyasalarında) bir daha yükselişle başlayarak 16,80 düzeyine, TCMB müdahale düzeylerine geri geldi.
Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir kere daha faize karşı olduğunu, faizin zengini daha varlıklı, yoksulu daha yoksul yaptığını, eninde sonunda enflasyonu nazaranve geldiklerinde nasıl düşürüp faizi de 4 puana düşürdülerse, bir daha yapacaklarını söyleyerek “faiz sebep enflasyon neticedir” tarafında genel iktisat teorisinin tersine olan tezini savunarak “benden faiz indiriminden diğer birşey beklemeyin” dedi.
Yumurta – tavuk olayını bir kenara bırakırsak, insanların etinden tırnağından artırarak biriktirdiği değerli birikimlerini, paranın fiyatı şayet faiz ise ve şu anda faiz enflasyona karşı nazaranvini yerine getiremiyorsa, alternatif yatırım araçlarına (konut, mesken, arsa…) hatta itimat veren diğer prestijli paralara yöneltme isteğini de yadırgamamak gerekiyor. Sonuç itibariyle, parayı para yapan insandır. Kâfi ki, gelecekte hayatında olacağına inansın! Paranın 3 temel işlevi olduğunu da unutmamak gerekiyor: Değer ölçüsüdür, hesap ünitesidir ve mübadele aracıdır. Türk Lirası kıymet ölçüsü olma özelliğini süratle yitirmeye başladı! Bu epey büyük bir risk!
Hafta sonundan kalan son haber ise, Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’nin TL’deki erimeye karşı banka genel müdürleri ile bir ortaya geldiğini görüyoruz. görüşmede faiz artırımı haricinde kalan hususlar ele alınırken, sermaye hareketlerine sınırlamalarının da kelam konusu olmadığı görüşü ön plana çıktı. İmkansız üçlemeyi sonuna kadar zorlamaya devam edeceklerini anlıyoruz.
Yurtdışı piyasalarda ise Omicron korkusu bir daha artmaya başladı: Hollanda bir daha kapanma sonucu aldı. Noel ve Yeni Yıl tatilleri öncesinde daha fazla COVID-19 kısıtlaması uygulanma mümkünlüğü birkaç Avrupa ülkesinde de belirdiğini görüyoruz. İngiltere’de de hadiselerin süratle yayılması daha sonrasında, tedbirlerin gecikmeyeceğini de düşünmeye başladık.
Bir tarafta FED’in şahinleşen tonu, öteki tarafta global manada artan enflasyon korkuları, yetmezmiş üzere yeni bir COVID-19 dalgasına ait telaşlarla birleşerek, süreç hacminin Noel tatili niçiniyle daralmaya başlayacağı bir ortamda, risk iştahının da azalmasına niye olabilir.
Lider Joe Biden’ın 1,75 trilyon dolarlık iç yatırım teşvik paketini Senato’dan geçirme umutlarının bir anda zayıfladığını görüyoruz. Kendi partisi ortasından Senatör Manchin, Pazar günü paketi desteklemeyeceğini söyleyerek global mali piyasalarda mevcut olan satıcılı havanın daha da tırmanmasına niye oldu.
ABD borsaları haftanın son süreç gününü düşüşle tamamlaması akabinde yeni haftanın birinci süreç gününde Asya piyasalarında da hakim rengin koyu kırmızı olduğunu görüyoruz. Gösterge endeks Tokyo borsası %2,1 düşüşle başı çekerken, ABD borsalarının da vadeli süreçlerinde %1 civarında düşüşler görülüyor.
Risk iştahının azalması ile inançlı limanın vazgeçilmez adresi olan ABD 10 yıllık tahvil faizleri, yeni haftanın birinci süreç gününde alımların eşliğinde %1,36 düzeyine varan bir gerileme kaydetti. Faiz ile zıt korelasyona sahip altının ons fiyatını ise minik adımlarla da olsun tehlike bölgesinden uzaklaşarak 1,800 doların çabucak üzerime yerleştiğini görüyoruz. Altın konusunda taban dalga diyecek kadar şu anda ileri gitmek istemesek de, takviye düzeylerinden gelen reaksiyon hareketi yüzümüzü güldürüyor.
Benzeri bir biçimde, Cuma gününü, “diren gümüş” diyerek sesimizi adeta duyan ve değerli bir takviye düzeyi olan 22 doların çabucak üzerinde haftayı tamamlayan gümüşün, sert bir düşüşle karşılaşmaması isminde, bu haftayı da 22,10 doların üzerinde tutunarak tamamlaması gerekiyor. Petrol fiyatları bu sabah Omicron tasası ile istikametini aşağıya çevirdiğini ve %3’e varan bir düşüş kaydettiğini not edelim.
Yurt ortasında ve yurt haricinde yeni hafta maalesef pek de optimist bir tablo ile başlamıyor. Asya’da pay senedi endekslerinin koyu kırmızı renginin Avrupa senasına da sirayet edeceğini düşünüyoruz. Borsa İstanbul bankacılık (XBANK) cephesinde, teknik bir bakış açısı ile 1,695 endeks düzeyinin altında büyük çaplı bir düşüşe tanıklık edebiliriz. İçeride ise TL’nin erimesinin tüm hızıyla devam etmesine -hafta sonu gelişmelerinden daha sonra- yüksek ihtimal verdiğimizin altını maalesef çizmek gerekiyor.
iktisatbank.com