Dün Türk mali piyasaları güne büyük bir dalgalanma ile başladı. Pazartesi gecesi geç vakitlerde, ruhsal 14 düzeyinde eşleşen USDTRY kotasyonları akabinde, dün sabah erken saatlerde 13 düzeyinin tabanlarına kadar kurun gerilediğini gördük. Kısa bir süre zarfında kaydedilen bu kadar büyük bir dalgalanmanın iktisatta kimseye yarar sağlamadığı üzere, likiditenin kaybolması ve fiyat adımlarının uzaması, piyasa düzeneğini da işlevsiz kılıyor.
Dalga uzunluğunun artması akabinde dün sabah saatlerinde, TCMB’den gelen resmi açıklama ile döviz kurlarında görülen sıhhatsiz fiyat oluşumları niçiniyle piyasaya satım istikametinde direkt müdahale edildiği belirtildi. TCMB en son piyasaya Ocak 2014’de direkt müdahale etmiş ve açıklanan sayılara bakılırsa 3,15 milyar dolarlık satış yapmıştı.
TCMB’nin rezerv kompozisyonu ve bunun da niteliğinin 2014 yılına bakılırsa nazaran zayıfladığını itiraf etmek gerekiyor. Bilançosunda taşıdığı emanet dövizler (swap) yani bankalara olan açık konumu niçiniyle hareket alanının daha hudutlu olacağını düşünüyoruz. Gerçekten, müdahale akabinde Reuters TCMB’nin olmayan parayı harcadığına yer vererek swap konusuna (eksi olan net döviz rezervlerine) atıfta bulunduğunu görüyoruz.
bir daha de, TCMB’nin ben buradayım diyerek kurun 14 düzeyini test ettiği bir günde kırmızı çizgisinin yahut acı eşiğinin nerede olduğunu gösterdiğini de not düşmek gerekiyor. Hatırlamak gerekirse, 2014 yılında yapılan 3,15 milyar dolarlık müdahale akabinde, devrin TCMB Lideri Fazilet Başçı ‘doların belini bükememiş” müdahaleyi takip eden birkaç günlük vakit diliminde USDTRY kuru 2,39 düzeyine kadar yükselince, tahminen hatırlarsınız, bir gece yarısı sonucu ile TCMB PPK, faiz oranlarını sert bir biçimde atırırak döviz piyasasındaki tansiyonu gidermişti (bakınız grafik).
Lakin, şu anda üstteki paragraftaki bir epey satırın altını bir daha çizebilecek durumda olsak da, ortadaki tek fark, TCMB’nin envanterinde ‘savaş’ vaktinde kullanılacak yegane silah olan faizin, TL’nin muhafaza kalkanını güçlendirmek için değil, aksine zayıflatmak ismine kullanılacağının yeni ekonomik modelin ilan edilmesiyle (zayıf TL, kuvvetli üretim, cari fazla, artan istihdam …) anlamış olduk. Bunun da bugünlerde şimdi her platformda Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafınca net bir biçimde lisana getirilmesi, TCMB müdahalesinin de ne kadar başarılı olacağını sorgulatıyor.
Bu minvalde, dün TCMB’nin piyasaya ‘girmesi’ akabinde 12,50 düzeylerine kadar gerileyen USDTRY kuru, Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın AK Parti Meclis Küme toplantısında faizlerle ilgili görüşlerini tekrar etmesiyle, döviz kurunda yaşanan gün içi aşağı istikametli hareketin büsbütün geri alındığına da şahit olduk.
Piyasa kulislerine göre, TCMB’nin gün ortasında ara orta müdahale etmeye devam etti. Müdahalenin boyutunu sayılarla anda konuşamasak da (TCMB tarafınca çabucak sonrasında açıklanacak), vadeli süreçler borsasında (VIOP) Aralık kontratlarında 13,074 kur seviyesinden 340bin kontrat (yani 340milyon dolar) sattığını görüyoruz. Not etmek gerekir ki, VIOP’da işlemler nakdi bir uzlaşı ile yapılıyor.
TCMB’nin, Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kelamları ile sönük kalan müdahalesi akabinde gözler bugün TCMB’nin yerli ve yabancı yatırımcılar ile yapacağı toplantılarda olacak. Alternatif piyasalarda ise, borsa cephesinde döviz bazında pek ucuzlayan şirketlere olan talebin tesiri ile BIST100 yükselmeye dün de devam ederken, yabancı nezdinde Türkiye’nin risklerini gösteren 5 yıl vadeli CDS risk primi 500 baz puanın üzerine yükselerek son 1 yılın tepesine oturduğunu görüyoruz. CDS priminin geldiği düzey, Türk mali piyasalarına yönelik algının ne kadar bozuk olduğunu bizlere anlatıyor.
Dün yaşananlar aslında şöyle de özetleyebileceğimizi düşünüyorum: Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz başlığı ile ilgili duruşu hiç değişmedi. Burada hiç bir tereddüt yok. Lakin, TL’nin denetimsiz bedel kaybının da kimseye yarar sağlamadığı fazlaca net. Bu bakış açısıyla, Sn. Cumhurbaşkanı’nı kurun yükselmesine engellemek, yavaşlatmak yahut denetim altına alabilmek ismine da ikna edildiğini düşünüyoruz. Bu noktada, en azından, Berat Albayrak periyodunda yapılan üstü kapalı müdahale yerine TCMB’nin bir fiil devreye girmesini de epey daha gerçek bulduğumuzu itiraf etmek isteriz.
Son bir cümle ile Türkiye cephesini kapatalım. İktisat derslerinde okuduğumuz ve imkansız üçleme teorisi ile Nobel Ödüllü alan Mundell-Fleming Modeline bakılırsa, sermaye hareketlerini hür olduğu bir iktisatta, tıpkı anda hem faiz birebir vakitte döviz kuru denetim edilemez. Daha sıradan bir anlatımla, şayet döviz kurları piyasada belirleniyorsa (serbest) ve sermaye hareketleri de hür ise, faiz oranları denetim edilebilir. Bu teoriye gore, hem faiz tıpkı vakitte kuru denetim etmek isterseniz, ortaya öteki meseleler çıkabilir! TCMB’nin bir an evvel negatif gerçek getirili para siyaseti duruşunu terk ederek zararın neresinden dönülürse kardır demesi gerektiğini savunuyoruz. Keza, Kasım ve Aralık enflasyon sayılarının, ortasında bulunduğumuz ekosistemde TCMB’yi çok zorlayacağını düşünüyoruz!
niye mi? Çabucak bağlayalım. Dün İstanbul Ticaret Odası (İTO) datalarına bakılırsa İstanbul’da perakende fiyatlar Kasım ayında bundan evvelki aya göre %4,71, toptan fiyatlar ise %6,77 artış kaydetti. Bu sonuçlarla bir arada, yıllık enflasyon da sırasıyla %24 ve %34 düzeylerini aşarak son 18 yılın tepesine yükselmiş oldu. İTO ile resmi TÜİK bilgileri içinde korelasyonun yüksek olduğu düşünülürse, Cuma günü gelecek olan enflasyon sayılarının da %3 olan aylık beklentiyi aşabileceğini düşünüyoruz.
Yeni günün sabahına Resmi Gazete ile başlıyoruz. Cumhurbaşkanlığı Atama sonucu ile bakılırsavden affını isteyen Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın yerine yardımcısı Nureddin Nebati’nin atandığını not edelim. Bu istikamette bir beklenti aslına bakarsanız günlerdir konuşuluyordu.
Yurtdışı cephede ise, yeni varyant Omicron tasası hissedilmeye devam edilirken, varyantın her geçen gün yeni bir ülkede görülmesi de risk iştahını azaltıyor. Virüs tasası bir tarafta, artık enflasyona ‘geçicidir’ telaffuzunu “emekli” eden FED’in para siyaseti duruşunu sertleştireceği beklentisi de piyasaların üzerinde baskı kuruyor.
Petrol meblağları, virsün ABD’de rapora edilmesi arından bu sabah da ruhsal 70 dolar düzeyinin altında kalmaya devam ederken, altın ve gümüş hala daha türbülanstan çıkamadıklarını görüyoruz. Altın ve gümüş ETF’lerinden epey yavaşça de olsa üst taraflı kıpırdanma görsek de, gümüşün altın karşısında son 1 yılın en zayıf noktasında olduğunu not etmemiz gerekiyor. Altın gümüş rasyosunun da 80 düzeylerinde kritk bir eşikte olduğunu görüyoruz. Gümüş cephesinde, 21,30 – 22,30 dolar bandında kademeli uzun konum deneyeceğiz (bakınız grafik).
ABD borsaları geceyi %1-2 içinde düşüşle tamamladı. Bu sabah Asya piyasalarında karışık bir tablo hakim. Gözler bugün TCMB toplantılarında, Cuma günü ise içeride enflasyonu, dışarıda ise ABD istihdam raporunu takip edeceğiz.
iktisatbank.com
Dalga uzunluğunun artması akabinde dün sabah saatlerinde, TCMB’den gelen resmi açıklama ile döviz kurlarında görülen sıhhatsiz fiyat oluşumları niçiniyle piyasaya satım istikametinde direkt müdahale edildiği belirtildi. TCMB en son piyasaya Ocak 2014’de direkt müdahale etmiş ve açıklanan sayılara bakılırsa 3,15 milyar dolarlık satış yapmıştı.
TCMB’nin rezerv kompozisyonu ve bunun da niteliğinin 2014 yılına bakılırsa nazaran zayıfladığını itiraf etmek gerekiyor. Bilançosunda taşıdığı emanet dövizler (swap) yani bankalara olan açık konumu niçiniyle hareket alanının daha hudutlu olacağını düşünüyoruz. Gerçekten, müdahale akabinde Reuters TCMB’nin olmayan parayı harcadığına yer vererek swap konusuna (eksi olan net döviz rezervlerine) atıfta bulunduğunu görüyoruz.
bir daha de, TCMB’nin ben buradayım diyerek kurun 14 düzeyini test ettiği bir günde kırmızı çizgisinin yahut acı eşiğinin nerede olduğunu gösterdiğini de not düşmek gerekiyor. Hatırlamak gerekirse, 2014 yılında yapılan 3,15 milyar dolarlık müdahale akabinde, devrin TCMB Lideri Fazilet Başçı ‘doların belini bükememiş” müdahaleyi takip eden birkaç günlük vakit diliminde USDTRY kuru 2,39 düzeyine kadar yükselince, tahminen hatırlarsınız, bir gece yarısı sonucu ile TCMB PPK, faiz oranlarını sert bir biçimde atırırak döviz piyasasındaki tansiyonu gidermişti (bakınız grafik).
Lakin, şu anda üstteki paragraftaki bir epey satırın altını bir daha çizebilecek durumda olsak da, ortadaki tek fark, TCMB’nin envanterinde ‘savaş’ vaktinde kullanılacak yegane silah olan faizin, TL’nin muhafaza kalkanını güçlendirmek için değil, aksine zayıflatmak ismine kullanılacağının yeni ekonomik modelin ilan edilmesiyle (zayıf TL, kuvvetli üretim, cari fazla, artan istihdam …) anlamış olduk. Bunun da bugünlerde şimdi her platformda Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafınca net bir biçimde lisana getirilmesi, TCMB müdahalesinin de ne kadar başarılı olacağını sorgulatıyor.
Bu minvalde, dün TCMB’nin piyasaya ‘girmesi’ akabinde 12,50 düzeylerine kadar gerileyen USDTRY kuru, Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın AK Parti Meclis Küme toplantısında faizlerle ilgili görüşlerini tekrar etmesiyle, döviz kurunda yaşanan gün içi aşağı istikametli hareketin büsbütün geri alındığına da şahit olduk.
Piyasa kulislerine göre, TCMB’nin gün ortasında ara orta müdahale etmeye devam etti. Müdahalenin boyutunu sayılarla anda konuşamasak da (TCMB tarafınca çabucak sonrasında açıklanacak), vadeli süreçler borsasında (VIOP) Aralık kontratlarında 13,074 kur seviyesinden 340bin kontrat (yani 340milyon dolar) sattığını görüyoruz. Not etmek gerekir ki, VIOP’da işlemler nakdi bir uzlaşı ile yapılıyor.
TCMB’nin, Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kelamları ile sönük kalan müdahalesi akabinde gözler bugün TCMB’nin yerli ve yabancı yatırımcılar ile yapacağı toplantılarda olacak. Alternatif piyasalarda ise, borsa cephesinde döviz bazında pek ucuzlayan şirketlere olan talebin tesiri ile BIST100 yükselmeye dün de devam ederken, yabancı nezdinde Türkiye’nin risklerini gösteren 5 yıl vadeli CDS risk primi 500 baz puanın üzerine yükselerek son 1 yılın tepesine oturduğunu görüyoruz. CDS priminin geldiği düzey, Türk mali piyasalarına yönelik algının ne kadar bozuk olduğunu bizlere anlatıyor.
Dün yaşananlar aslında şöyle de özetleyebileceğimizi düşünüyorum: Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz başlığı ile ilgili duruşu hiç değişmedi. Burada hiç bir tereddüt yok. Lakin, TL’nin denetimsiz bedel kaybının da kimseye yarar sağlamadığı fazlaca net. Bu bakış açısıyla, Sn. Cumhurbaşkanı’nı kurun yükselmesine engellemek, yavaşlatmak yahut denetim altına alabilmek ismine da ikna edildiğini düşünüyoruz. Bu noktada, en azından, Berat Albayrak periyodunda yapılan üstü kapalı müdahale yerine TCMB’nin bir fiil devreye girmesini de epey daha gerçek bulduğumuzu itiraf etmek isteriz.
Son bir cümle ile Türkiye cephesini kapatalım. İktisat derslerinde okuduğumuz ve imkansız üçleme teorisi ile Nobel Ödüllü alan Mundell-Fleming Modeline bakılırsa, sermaye hareketlerini hür olduğu bir iktisatta, tıpkı anda hem faiz birebir vakitte döviz kuru denetim edilemez. Daha sıradan bir anlatımla, şayet döviz kurları piyasada belirleniyorsa (serbest) ve sermaye hareketleri de hür ise, faiz oranları denetim edilebilir. Bu teoriye gore, hem faiz tıpkı vakitte kuru denetim etmek isterseniz, ortaya öteki meseleler çıkabilir! TCMB’nin bir an evvel negatif gerçek getirili para siyaseti duruşunu terk ederek zararın neresinden dönülürse kardır demesi gerektiğini savunuyoruz. Keza, Kasım ve Aralık enflasyon sayılarının, ortasında bulunduğumuz ekosistemde TCMB’yi çok zorlayacağını düşünüyoruz!
niye mi? Çabucak bağlayalım. Dün İstanbul Ticaret Odası (İTO) datalarına bakılırsa İstanbul’da perakende fiyatlar Kasım ayında bundan evvelki aya göre %4,71, toptan fiyatlar ise %6,77 artış kaydetti. Bu sonuçlarla bir arada, yıllık enflasyon da sırasıyla %24 ve %34 düzeylerini aşarak son 18 yılın tepesine yükselmiş oldu. İTO ile resmi TÜİK bilgileri içinde korelasyonun yüksek olduğu düşünülürse, Cuma günü gelecek olan enflasyon sayılarının da %3 olan aylık beklentiyi aşabileceğini düşünüyoruz.
Yeni günün sabahına Resmi Gazete ile başlıyoruz. Cumhurbaşkanlığı Atama sonucu ile bakılırsavden affını isteyen Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın yerine yardımcısı Nureddin Nebati’nin atandığını not edelim. Bu istikamette bir beklenti aslına bakarsanız günlerdir konuşuluyordu.
Yurtdışı cephede ise, yeni varyant Omicron tasası hissedilmeye devam edilirken, varyantın her geçen gün yeni bir ülkede görülmesi de risk iştahını azaltıyor. Virüs tasası bir tarafta, artık enflasyona ‘geçicidir’ telaffuzunu “emekli” eden FED’in para siyaseti duruşunu sertleştireceği beklentisi de piyasaların üzerinde baskı kuruyor.
Petrol meblağları, virsün ABD’de rapora edilmesi arından bu sabah da ruhsal 70 dolar düzeyinin altında kalmaya devam ederken, altın ve gümüş hala daha türbülanstan çıkamadıklarını görüyoruz. Altın ve gümüş ETF’lerinden epey yavaşça de olsa üst taraflı kıpırdanma görsek de, gümüşün altın karşısında son 1 yılın en zayıf noktasında olduğunu not etmemiz gerekiyor. Altın gümüş rasyosunun da 80 düzeylerinde kritk bir eşikte olduğunu görüyoruz. Gümüş cephesinde, 21,30 – 22,30 dolar bandında kademeli uzun konum deneyeceğiz (bakınız grafik).
ABD borsaları geceyi %1-2 içinde düşüşle tamamladı. Bu sabah Asya piyasalarında karışık bir tablo hakim. Gözler bugün TCMB toplantılarında, Cuma günü ise içeride enflasyonu, dışarıda ise ABD istihdam raporunu takip edeceğiz.
iktisatbank.com