HDP Eş Genel Liderleri Mithat Sancar ve Pervin Buldan, Ankara’da bir otelde gerçekleşen “Adalete, Demokrasiye, Barışa Davet Deklarasyonu”nu açıklıyor.
Buldan, “Halkların Demokratik Partisi (HDP) olarak siyasi, ekonomik ve toplumsal meseleleri konuşmak ve tahliller üretmek, demokratik bir ülkeyi var etmek için aylardır ülkenin dört bir yanında, il-ilçe-köy ziyaretleri, halk toplantıları, sivil toplum örgütlerinden kanaat liderlerine, demokratik kitle örgütlerinden işçilere ve esnafa, bayanlardan gençlere her bölümden yurttaşla buluşmalar gerçekleştirdik.
Koronavirüs salgını, seller, yangınlar, kuraklık, işsizlik, pahalılık, yoksulluk, yolsuzluk, yurtsuzluk, ırkçılık, ayrımcılık, cinsiyetçilik, zorbalık ve şiddetin iç içe geçtiği oldukçalu kriz şartlarıyla boğuşan halklarımızın iktidar güçlerince bastırılan haykırışını ve tahlil tekliflerini dinledik.
Halklarımızın umutlu olduklarını, zulme boyun eğmemeye, krizi geleceği kazanmak için bir imkâna dönüştürmeye; siyasi, ekonomik ve toplumsal problemlere tahliller üretmeye ve demokrasiye giden yolu açmaya kararlı olduklarını gördük” diye konuştu.
Sancar şöyleki devam etti:
Toplumun adeta nefessiz bırakıldığı, iktisattan siyasete biroldukça alanda enkaz yaratıldığı bu günlerde, halkta oluşan genel beklentinin, acil bir demokratik değişim ve dönüşüm muhtaçlığı ve talebi çerçevesinde geliştiğini tespit ettik.
Önümüzdeki periyodun ve seçimlerin demokratik cumhuriyetin oluşması açısından, tarihimizin en kıymetli dönemeçlerinden biri olarak nitelendirildiğini gördük. Bu manada seçimlerin yeni bir başlangıç, sıkıntıların tahlili için demokratik yolların açılması imkânı olarak da değerlendirildiğini tespit ettik.
HDP’nin müzakereci bir anlayışla yeni demokratik başlangıcın anahtarı fonksiyonuna sahip olduğunun, kurucu bir siyasi aktör ve tahlil gücü rolünü üstlenmesi gerektiğinin geniş halk bölümleri tarafınca vurgulanması, sorumluluğumuzu büyütmektedir.
Buldan ise şu biçimde devam etti:
Bizler, parlamento seçimleri için ‘Demokrasi İttifakı’ şiarıyla; halklar ve barış ittifakı, bayan dayanışması ve ittifakı, ekoloji ittifakı anlayışı temelinde, toplumsal ve siyasal muhalefet, emek, bayan ve gençlik hareketleri ile en geniş beraberliği ve ortak uğraş yerini büyütme ve bu yoldaki kuvvetli yürüyüşümüzü sürdürme kararlılığındayız. Bunun haricinde rastgele bir ittifak ortasında yer alma arayışımızın olmadığını açıklıkla vurguluyoruz.
Keyfiliği ve zorbalığı kurumsallaştırıp kalıcılaştırmayı hedefleyen ve yaşadığımız fazlacalu krizin ve çözümsüzlüğün esas kaynağı olan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni ve bu sistemi besleyen yapıları değiştirmek istiyoruz. Gayemiz, bütün kuvvetleri ve kesin karar yetkisini tek adamda birleştiren bu otoriter ve tekçi sistemin yerine kuvvetli demokrasinin, çoğulcu demokratik sistemin tesis edilmesini sağlamaktır.
Sancar devam etti:
Bu bağlamda Cumhurbaşkanlığı seçiminde ilkesel buluşmaların gerçekleşmesi, HDP seçmenlerinin ülkenin geleceğinde anahtar bir role sahip olmaları niçiniyle yenidir. İster HDP’li isterse öteki bir aday olsun, isimler yerine unsurların ve hallerin tartışılmasının gerekli olduğu inancındayız. Zira demokratik dönüşüm şahıslar aracılığıyla değil, prensipler ve metotlar üzerinde müzakere ve mutabakat yoluyla gerçekleşebilir. Seçilecek Cumhurbaşkanı da rolünü ve fonksiyonunu lakin bu tabanda hakikat bir biçimde yerine getirebilir.
Unsur madde sıralandı
“Tüm bu tespitleri kapsayan geçiş süreci prensiplerini siyasi sorumluluğumuzun gereği olarak tüm siyasi aktörler ve kamuoyu ile paylaşıyoruz” denilerek şöyleki sıralandı:
1. kuvvetli demokrasi: Türkiye’nin temel gereksiniminin iştirak, müzakere ve demokratik uzlaşı temeline dayalı, üniversal temel hak ve özgürlüklerin en geniş biçimde sağlandığı kuvvetli demokrasi olduğuna inanıyoruz. Bu çerçevede geniş yetkilere sahip çoğulcu bir parlamentonun bulunduğu, kuvvetler ayrılığının tam manasıyla işlediği, istikrar ve denetleme düzeneklerinin nitekim tesirli olduğu bir demokratik parlamenter sistem öngörüyoruz.
kuvvetli demokrasi, beraberinde yerinden ve yerelden idare anlayışını gerektirir. Bu niçinle kuvvetler ayrılığının yerele yanlışsız genişletildiği, mahallî idarelere yetki ve kaynak döneminin garanti altına alındığı, lokal iştirak sistemlerinin işlediği kuvvetli bir mahallî demokrasi olmadan kuvvetli demokrasiyi inşa etmek mümkün değildir.
2. Tarafsız ve bağımsız yargı: Yargı kurumu Yürütme’nin vesayeti altındadır. Yargı eliyle siyaseti ve toplumu dizayn eden, yargıyı muhalefeti tasfiye etme aracı olarak kullanan anlayış, adaleti her manada yerle bir etmiştir. Bu niçinle tüm siyasi davaların ve mahkumiyetlerin neticeleriyla bir arada ortadan kaldırılmasını, adaletin ve toplumsal barışın tesisi açısından bir gereklilik olarak görüyoruz. Avrupa Kurulu Parlamenterler Meclisi (AKPM), Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve Avrupa İşkenceyi Tedbire ve İzleme Komitesi (CPT) olmak üzere tüm milletlerarası kurumların hak ihlalleri, hukuk dışı cezaevleri şartları, tecrit vb. ile ilgili kararlarına ve tavsiyelerine uyulmasını adaletsizliklerin tamiri açısından kıymetli bir muhtaçlık olarak kıymetlendiriyoruz.
3. Kayyım rejimi değil halk iradesi: Belediyelerden üniversitelere ve sivil toplum kuruluşlarına kadar uzanan, seçme-seçilme hakkını yok sayan, halk iradesine ve seçim adaletine ipotek koyan ve bir idare biçimi haline gelen kayyımlar rejimi anlayışına son verecek yasal düzenlemeler, bu rejimin yarattığı tahribatların giderilmesi ve kayyım mağdurlarının tüm haklarının iadesi için acildir.
4. Kürt meselesinde demokratik tahlil: Türkiye’nin çözmesi gereken en esaslı sorunu Kürt meselesidir. HDP, demokratik tahlil ve barış konusunda üzerine düşen her şeyi yapmaya, Türkiye’deki bütün toplumsal kısımların problemlerini ve dertlerini dikkate alan yapan bir rol üstlenmeye hazırdır. Cumhuriyetin demokratikleşmesi ile direkt ilişkili ve iç içe geçmiş olan bu sorunun tahlili için muhataplarla diyalog kurulması, inkâr ve bastırma siyaseti yerine demokratik ve barışçı bir tahlil için adım atılması gereklidir. Meclis, diyalog ve tahlil tabanını kurarak, demokratik müzakere biçimleriyle tüm toplum için geleceğin kazanılmasına önayak ve odak olmalıdır. Bu çerçevede, başta anadili hakkı olmak üzere tüm kozmik kimlik haklarının tanınması için gerekli düzenlemelerin yapılması büyük ehemmiyet taşımaktadır.
Savaş siyasetleri, silah ve çatışma formları yerine, diyalog ve müzakere seçeneklerinin kendini tarihi olarak dayattığı ve şimdiki olduğu aşikârdır. Bunun için Türkiye halklarının tümünün faydasını ve geleceğini düşünerek herkes özveride ve fedakârlıkta bulunarak adım atmalıdır. Problemlerimizi şiddet aracılığıyla değil; konuşarak, müzakere ederek, diyalog yoluyla çözmek temel düsturumuzdur.
5. Barışçı dış siyaset: Yurtta, bölgede ve dünyada barıştan yana, uzun vadeli işbirliğine yönelik stratejiler yeni devrin dış siyaset anlayışının temelidir. Komşularımız başta olmak üzere başka ülkelerle savaş ve çatışmaya, askeri güç gösterisine dayalı, maceracı siyasetlerden uzaklaşmak, kuvvetli ve prensipli diplomasiye, diyaloga ve her alanda yeterli ilgilere dayalı barışçıl siyasetler yürütmek, hepimizin faydasınadır.
6. Bayana özgürlük ve eşitlik: Bayanların eşit ve özgür hayat haklarının her tıp teminata kavuşturulması ve temsilde eşitliği sağlamak için eşbaşkanlık uygulamasının yaygınlaşması ve yerleşmesi vazgeçilmez adımlardır. hem de bayanlara yönelik sistematik erkek şiddetiyle ve bayan cinayetleriyle çaba edilmesi zorunluluktur. İstanbul Sözleşmesi’nin bir daha geçerli hale getirilmesi ve uygulanması, toplumsal cinsiyet eşitliği önündeki siyasal, idari, ekonomik ve kültürel tüm manilerin kaldırılması birinci acil adımlar içindedır.
7. İktisatta adalet: Ekonomik krizin yarattığı güvencesizliğe ve geleceksizliğe son verecek siyasetler temeldir. İstihdamın artırılması ve adil gelir dağılımı amacı ile, işsizlik ve yoksulluğu ortadan kaldıracak bir ‘Hakça Dağıtım Programı’ en büyük toplumsal gereksinimdir. Bütçe kaynaklarının; saraylar, savaşlar, yandaşlar için değil, halkın ekonomik teminatı için seferber edilmesi birinci adımlardır. Halkın; elektrik, doğalgaz, su, internet üzere temel muhtaçlıkları ‘Sosyal Haklar Programı’ kapsamında muhtaçlık sonuna kadar fiyatsız sağlanması; Emeklilikte Yaşa Takılanların (EYT), Kredi Yurtlar Kurumu (KYK) mağduru gençlerin, ataması yapılmayan öğretmenlerin sıkıntılarının çözülmesi acil gereksinimdir. Emeklilerin ömür şartlarının güzelleştirilmesi, çiftçilerin yanlış siyasetler kararı oluşan borçlarının silinmesi, pandemi periyodunda mağduriyetleri olağanüstü artan esnafın desteklenmesi birinci yapılması gerekenler içindedır. Bayan yoksulluğuna son verecek ve bayanların ekonomik hayatta daha faal olmasını sağlayacak siyasetler koşuldur. İşçilerin sendikal örgütlenme, toplu mukavele ve grev haklarının kozmik ölçütlerde teminat altına alınması vazgeçilmez olandır.
8. Kamu idaresinde liyakat: Kamu idaresi, iktidar blokunun inhisarında kadrolaşmanın alanı olmamalıdır. Kanun Kararında Kararnameler’le yaratılan hak gasplarının giderilmesi, kamuda işe alımda ve atamalarda her tıp ayırımcılığa son verilmesi ve yalnızca liyakatın temel alınması gereklidir.
9. Tabiata hürmet: İklim krizine karşı acil durum ilanı, çılgınca tabiat ve etraf tahribatına yol açan, rant uğruna ormanları, tarım alanlarını, akarsuları tahrip eden ve ekolojik dengeyi bozan tüm projelerin, başta Kanalİstanbul olmak üzere, durdurulması gereklidir. Başta güç, ulaşım, kentleşme ve tarım olmak üzere tüm siyasetlerde tabiat hakları odaklı yaklaşım acil zorunluluktur. Her canlının sağlıklı bir ekosistem ortasında ömür hakkının aktif maddelerle müdafaa altına alınması; orman yangınları, sel üzere ağır ekolojik tahribatın önüne geçmek için elzemdir.
10. Gençler için özgür ömür: Gençlerin ömür tercihlerine hürmet duyan bir yaklaşımla, kendilerini serbestçe tabir edebilmeleri ve özgürce yaşayabilmeleri için başta eğitim ve kültür olmak üzere ekonomik, toplumsal ve siyasal alanlarda bütün pürüzlerin kaldırılması, eğitim sistemindeki çarpıklıkların giderilmesi özgür ve teminatlı hayatın gereğidir. Gençlerin ekonomik olarak desteklenmeleri, her alanda daha fazla idareye katılmaları, yaratıcı ve ilerletici fikirlerin toplumda daha belirleyici hale gelmesine yol açacaktır.
11. Demokratik anayasa: Sivil, özgürlükçü, yeni bir anayasa, gerçek manada bir toplumsal mukavele Türkiye’de yeni bir başlangıcın ve demokratikleşmenin tacı olacaktır. Bu anayasa; farklı kültürlere, kimliklere, inançlara, anadillerine ve ömür şekillerine hürmete dayalı eşit yurttaşlığı temel almalıdır. Anayasanın hazırlanma süreci, her bölümü kapsayan, demokratik iştirak ve toplumsal müzakereye dayalı bir metotla yürütülmelidir.
Unsurları açıklayan Sancar ve Buldan konuşmalarını şu sözler ile bitirdi:
“HDP’nin bu geçiş devri prensipleri ışığında öncelikli gayesi ve vaadi, kuvvetli demokrasi, kozmik standartlarda bir adalet sistemi ve kalıcı toplumsal barıştır. Demokrasiyi ve barışı stratejik bir maksada ve programa dönüştürerek demokratik ve toplumsal bir cumhuriyete ulaşabiliriz.
HDP olarak üstte tabir ettiğimiz unsurların yaşama geçirilmesinden yana tüm toplumsal taraflarla ve siyasi aktörlerle görüşmeye ve müzakere etmeye, birlikte yürümeye, ortak çabaya ve ortak idareye hazır olduğumuzu vurguluyoruz.
Türkiye’nin aydınlık geleceğini düşünen tüm kurum, kuruluş ve partilere, tek tek yurttaşlara davetimizdir: Daima birlikte sorumluluk alalım. şahsi hesaplar, partizan faydacılık yerine ortak akıl ve birlikte inşa anlayışı temel olmalıdır. Türkiye halkları tahlil üretmeyen, ortak akıldan uzaklaşan siyasetlere ve idarelere; ayrımcılık, nefret söylemi ve toplumsal kutuplaşmaya mahkûm değildir.”
Buldan, “Halkların Demokratik Partisi (HDP) olarak siyasi, ekonomik ve toplumsal meseleleri konuşmak ve tahliller üretmek, demokratik bir ülkeyi var etmek için aylardır ülkenin dört bir yanında, il-ilçe-köy ziyaretleri, halk toplantıları, sivil toplum örgütlerinden kanaat liderlerine, demokratik kitle örgütlerinden işçilere ve esnafa, bayanlardan gençlere her bölümden yurttaşla buluşmalar gerçekleştirdik.
Koronavirüs salgını, seller, yangınlar, kuraklık, işsizlik, pahalılık, yoksulluk, yolsuzluk, yurtsuzluk, ırkçılık, ayrımcılık, cinsiyetçilik, zorbalık ve şiddetin iç içe geçtiği oldukçalu kriz şartlarıyla boğuşan halklarımızın iktidar güçlerince bastırılan haykırışını ve tahlil tekliflerini dinledik.
Halklarımızın umutlu olduklarını, zulme boyun eğmemeye, krizi geleceği kazanmak için bir imkâna dönüştürmeye; siyasi, ekonomik ve toplumsal problemlere tahliller üretmeye ve demokrasiye giden yolu açmaya kararlı olduklarını gördük” diye konuştu.
Sancar şöyleki devam etti:
Toplumun adeta nefessiz bırakıldığı, iktisattan siyasete biroldukça alanda enkaz yaratıldığı bu günlerde, halkta oluşan genel beklentinin, acil bir demokratik değişim ve dönüşüm muhtaçlığı ve talebi çerçevesinde geliştiğini tespit ettik.
Önümüzdeki periyodun ve seçimlerin demokratik cumhuriyetin oluşması açısından, tarihimizin en kıymetli dönemeçlerinden biri olarak nitelendirildiğini gördük. Bu manada seçimlerin yeni bir başlangıç, sıkıntıların tahlili için demokratik yolların açılması imkânı olarak da değerlendirildiğini tespit ettik.
HDP’nin müzakereci bir anlayışla yeni demokratik başlangıcın anahtarı fonksiyonuna sahip olduğunun, kurucu bir siyasi aktör ve tahlil gücü rolünü üstlenmesi gerektiğinin geniş halk bölümleri tarafınca vurgulanması, sorumluluğumuzu büyütmektedir.
Buldan ise şu biçimde devam etti:
Bizler, parlamento seçimleri için ‘Demokrasi İttifakı’ şiarıyla; halklar ve barış ittifakı, bayan dayanışması ve ittifakı, ekoloji ittifakı anlayışı temelinde, toplumsal ve siyasal muhalefet, emek, bayan ve gençlik hareketleri ile en geniş beraberliği ve ortak uğraş yerini büyütme ve bu yoldaki kuvvetli yürüyüşümüzü sürdürme kararlılığındayız. Bunun haricinde rastgele bir ittifak ortasında yer alma arayışımızın olmadığını açıklıkla vurguluyoruz.
Keyfiliği ve zorbalığı kurumsallaştırıp kalıcılaştırmayı hedefleyen ve yaşadığımız fazlacalu krizin ve çözümsüzlüğün esas kaynağı olan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni ve bu sistemi besleyen yapıları değiştirmek istiyoruz. Gayemiz, bütün kuvvetleri ve kesin karar yetkisini tek adamda birleştiren bu otoriter ve tekçi sistemin yerine kuvvetli demokrasinin, çoğulcu demokratik sistemin tesis edilmesini sağlamaktır.
Sancar devam etti:
Bu bağlamda Cumhurbaşkanlığı seçiminde ilkesel buluşmaların gerçekleşmesi, HDP seçmenlerinin ülkenin geleceğinde anahtar bir role sahip olmaları niçiniyle yenidir. İster HDP’li isterse öteki bir aday olsun, isimler yerine unsurların ve hallerin tartışılmasının gerekli olduğu inancındayız. Zira demokratik dönüşüm şahıslar aracılığıyla değil, prensipler ve metotlar üzerinde müzakere ve mutabakat yoluyla gerçekleşebilir. Seçilecek Cumhurbaşkanı da rolünü ve fonksiyonunu lakin bu tabanda hakikat bir biçimde yerine getirebilir.
Unsur madde sıralandı
“Tüm bu tespitleri kapsayan geçiş süreci prensiplerini siyasi sorumluluğumuzun gereği olarak tüm siyasi aktörler ve kamuoyu ile paylaşıyoruz” denilerek şöyleki sıralandı:
1. kuvvetli demokrasi: Türkiye’nin temel gereksiniminin iştirak, müzakere ve demokratik uzlaşı temeline dayalı, üniversal temel hak ve özgürlüklerin en geniş biçimde sağlandığı kuvvetli demokrasi olduğuna inanıyoruz. Bu çerçevede geniş yetkilere sahip çoğulcu bir parlamentonun bulunduğu, kuvvetler ayrılığının tam manasıyla işlediği, istikrar ve denetleme düzeneklerinin nitekim tesirli olduğu bir demokratik parlamenter sistem öngörüyoruz.
kuvvetli demokrasi, beraberinde yerinden ve yerelden idare anlayışını gerektirir. Bu niçinle kuvvetler ayrılığının yerele yanlışsız genişletildiği, mahallî idarelere yetki ve kaynak döneminin garanti altına alındığı, lokal iştirak sistemlerinin işlediği kuvvetli bir mahallî demokrasi olmadan kuvvetli demokrasiyi inşa etmek mümkün değildir.
2. Tarafsız ve bağımsız yargı: Yargı kurumu Yürütme’nin vesayeti altındadır. Yargı eliyle siyaseti ve toplumu dizayn eden, yargıyı muhalefeti tasfiye etme aracı olarak kullanan anlayış, adaleti her manada yerle bir etmiştir. Bu niçinle tüm siyasi davaların ve mahkumiyetlerin neticeleriyla bir arada ortadan kaldırılmasını, adaletin ve toplumsal barışın tesisi açısından bir gereklilik olarak görüyoruz. Avrupa Kurulu Parlamenterler Meclisi (AKPM), Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve Avrupa İşkenceyi Tedbire ve İzleme Komitesi (CPT) olmak üzere tüm milletlerarası kurumların hak ihlalleri, hukuk dışı cezaevleri şartları, tecrit vb. ile ilgili kararlarına ve tavsiyelerine uyulmasını adaletsizliklerin tamiri açısından kıymetli bir muhtaçlık olarak kıymetlendiriyoruz.
3. Kayyım rejimi değil halk iradesi: Belediyelerden üniversitelere ve sivil toplum kuruluşlarına kadar uzanan, seçme-seçilme hakkını yok sayan, halk iradesine ve seçim adaletine ipotek koyan ve bir idare biçimi haline gelen kayyımlar rejimi anlayışına son verecek yasal düzenlemeler, bu rejimin yarattığı tahribatların giderilmesi ve kayyım mağdurlarının tüm haklarının iadesi için acildir.
4. Kürt meselesinde demokratik tahlil: Türkiye’nin çözmesi gereken en esaslı sorunu Kürt meselesidir. HDP, demokratik tahlil ve barış konusunda üzerine düşen her şeyi yapmaya, Türkiye’deki bütün toplumsal kısımların problemlerini ve dertlerini dikkate alan yapan bir rol üstlenmeye hazırdır. Cumhuriyetin demokratikleşmesi ile direkt ilişkili ve iç içe geçmiş olan bu sorunun tahlili için muhataplarla diyalog kurulması, inkâr ve bastırma siyaseti yerine demokratik ve barışçı bir tahlil için adım atılması gereklidir. Meclis, diyalog ve tahlil tabanını kurarak, demokratik müzakere biçimleriyle tüm toplum için geleceğin kazanılmasına önayak ve odak olmalıdır. Bu çerçevede, başta anadili hakkı olmak üzere tüm kozmik kimlik haklarının tanınması için gerekli düzenlemelerin yapılması büyük ehemmiyet taşımaktadır.
Savaş siyasetleri, silah ve çatışma formları yerine, diyalog ve müzakere seçeneklerinin kendini tarihi olarak dayattığı ve şimdiki olduğu aşikârdır. Bunun için Türkiye halklarının tümünün faydasını ve geleceğini düşünerek herkes özveride ve fedakârlıkta bulunarak adım atmalıdır. Problemlerimizi şiddet aracılığıyla değil; konuşarak, müzakere ederek, diyalog yoluyla çözmek temel düsturumuzdur.
5. Barışçı dış siyaset: Yurtta, bölgede ve dünyada barıştan yana, uzun vadeli işbirliğine yönelik stratejiler yeni devrin dış siyaset anlayışının temelidir. Komşularımız başta olmak üzere başka ülkelerle savaş ve çatışmaya, askeri güç gösterisine dayalı, maceracı siyasetlerden uzaklaşmak, kuvvetli ve prensipli diplomasiye, diyaloga ve her alanda yeterli ilgilere dayalı barışçıl siyasetler yürütmek, hepimizin faydasınadır.
6. Bayana özgürlük ve eşitlik: Bayanların eşit ve özgür hayat haklarının her tıp teminata kavuşturulması ve temsilde eşitliği sağlamak için eşbaşkanlık uygulamasının yaygınlaşması ve yerleşmesi vazgeçilmez adımlardır. hem de bayanlara yönelik sistematik erkek şiddetiyle ve bayan cinayetleriyle çaba edilmesi zorunluluktur. İstanbul Sözleşmesi’nin bir daha geçerli hale getirilmesi ve uygulanması, toplumsal cinsiyet eşitliği önündeki siyasal, idari, ekonomik ve kültürel tüm manilerin kaldırılması birinci acil adımlar içindedır.
7. İktisatta adalet: Ekonomik krizin yarattığı güvencesizliğe ve geleceksizliğe son verecek siyasetler temeldir. İstihdamın artırılması ve adil gelir dağılımı amacı ile, işsizlik ve yoksulluğu ortadan kaldıracak bir ‘Hakça Dağıtım Programı’ en büyük toplumsal gereksinimdir. Bütçe kaynaklarının; saraylar, savaşlar, yandaşlar için değil, halkın ekonomik teminatı için seferber edilmesi birinci adımlardır. Halkın; elektrik, doğalgaz, su, internet üzere temel muhtaçlıkları ‘Sosyal Haklar Programı’ kapsamında muhtaçlık sonuna kadar fiyatsız sağlanması; Emeklilikte Yaşa Takılanların (EYT), Kredi Yurtlar Kurumu (KYK) mağduru gençlerin, ataması yapılmayan öğretmenlerin sıkıntılarının çözülmesi acil gereksinimdir. Emeklilerin ömür şartlarının güzelleştirilmesi, çiftçilerin yanlış siyasetler kararı oluşan borçlarının silinmesi, pandemi periyodunda mağduriyetleri olağanüstü artan esnafın desteklenmesi birinci yapılması gerekenler içindedır. Bayan yoksulluğuna son verecek ve bayanların ekonomik hayatta daha faal olmasını sağlayacak siyasetler koşuldur. İşçilerin sendikal örgütlenme, toplu mukavele ve grev haklarının kozmik ölçütlerde teminat altına alınması vazgeçilmez olandır.
8. Kamu idaresinde liyakat: Kamu idaresi, iktidar blokunun inhisarında kadrolaşmanın alanı olmamalıdır. Kanun Kararında Kararnameler’le yaratılan hak gasplarının giderilmesi, kamuda işe alımda ve atamalarda her tıp ayırımcılığa son verilmesi ve yalnızca liyakatın temel alınması gereklidir.
9. Tabiata hürmet: İklim krizine karşı acil durum ilanı, çılgınca tabiat ve etraf tahribatına yol açan, rant uğruna ormanları, tarım alanlarını, akarsuları tahrip eden ve ekolojik dengeyi bozan tüm projelerin, başta Kanalİstanbul olmak üzere, durdurulması gereklidir. Başta güç, ulaşım, kentleşme ve tarım olmak üzere tüm siyasetlerde tabiat hakları odaklı yaklaşım acil zorunluluktur. Her canlının sağlıklı bir ekosistem ortasında ömür hakkının aktif maddelerle müdafaa altına alınması; orman yangınları, sel üzere ağır ekolojik tahribatın önüne geçmek için elzemdir.
10. Gençler için özgür ömür: Gençlerin ömür tercihlerine hürmet duyan bir yaklaşımla, kendilerini serbestçe tabir edebilmeleri ve özgürce yaşayabilmeleri için başta eğitim ve kültür olmak üzere ekonomik, toplumsal ve siyasal alanlarda bütün pürüzlerin kaldırılması, eğitim sistemindeki çarpıklıkların giderilmesi özgür ve teminatlı hayatın gereğidir. Gençlerin ekonomik olarak desteklenmeleri, her alanda daha fazla idareye katılmaları, yaratıcı ve ilerletici fikirlerin toplumda daha belirleyici hale gelmesine yol açacaktır.
11. Demokratik anayasa: Sivil, özgürlükçü, yeni bir anayasa, gerçek manada bir toplumsal mukavele Türkiye’de yeni bir başlangıcın ve demokratikleşmenin tacı olacaktır. Bu anayasa; farklı kültürlere, kimliklere, inançlara, anadillerine ve ömür şekillerine hürmete dayalı eşit yurttaşlığı temel almalıdır. Anayasanın hazırlanma süreci, her bölümü kapsayan, demokratik iştirak ve toplumsal müzakereye dayalı bir metotla yürütülmelidir.
Unsurları açıklayan Sancar ve Buldan konuşmalarını şu sözler ile bitirdi:
“HDP’nin bu geçiş devri prensipleri ışığında öncelikli gayesi ve vaadi, kuvvetli demokrasi, kozmik standartlarda bir adalet sistemi ve kalıcı toplumsal barıştır. Demokrasiyi ve barışı stratejik bir maksada ve programa dönüştürerek demokratik ve toplumsal bir cumhuriyete ulaşabiliriz.
HDP olarak üstte tabir ettiğimiz unsurların yaşama geçirilmesinden yana tüm toplumsal taraflarla ve siyasi aktörlerle görüşmeye ve müzakere etmeye, birlikte yürümeye, ortak çabaya ve ortak idareye hazır olduğumuzu vurguluyoruz.
Türkiye’nin aydınlık geleceğini düşünen tüm kurum, kuruluş ve partilere, tek tek yurttaşlara davetimizdir: Daima birlikte sorumluluk alalım. şahsi hesaplar, partizan faydacılık yerine ortak akıl ve birlikte inşa anlayışı temel olmalıdır. Türkiye halkları tahlil üretmeyen, ortak akıldan uzaklaşan siyasetlere ve idarelere; ayrımcılık, nefret söylemi ve toplumsal kutuplaşmaya mahkûm değildir.”