Özelleştirilen limanlarda 49 yıldan az müddetli işletme kontratlarını 49 yıla uzatan torba yasa teklifi genişletildi. Torbaya, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın borçlanma yetkisine 200 milyar lira eklenerek 493 milyar liraya çıkarılması da eklendi. Borçlanma Genel Müdürü Yiğit Yaşar, 2022’yi kuvvetli kasayla bitirmek ve 2023’teki borçlanma gereksinimini piyasayı bozmadan yapmak hedefiyle ek limite gereksinim duyduklarını söylemiş oldu.
Hürriyet gazetesinden Bülent Sarıoğlu’nun haberine bakılırsa; TBMM Sanayi ve Ticaret Komisyonu, 14 Aralık’ta başladığı torba teklif görüşmesini dün sabaha karşı saat 04.00 sularında tamamladı. Zeytinlik alanlarda maden işletmelerine müsaade verilen karar, yansılar niçiniyle birinci günkü toplantıda tekliften çıkarılmıştı. Muhalefet, Anayasa’ya ve Anayasa Mahkemesi’nin evvelki kararlarına ters olduğu sebebi öne sürülerek liman işletmelerinde müddet uzatımıyla ilgili unsurun de çıkarılmasında ısrarcı oldu. Bu unsur, Cumhur İttifakının oylarıyla teklifte korundu. Buna bakılırsa işletme mühleti 49 yıla uzatılacak limanlarda ek kontrat imzalanabilmesi için şirketlerin işletme hakkını doğuran kontrattan kaynaklanan tüm mali yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmiş olmaları ve işletme hakkını doğuran kontrattan kaynaklı açılmış davalardan feragat etmeleri gerekecek.
AK Parti’nin gece ilerleyen saatlerde getirdiği borçlanma önergesi de tartışmaya niye oldu. Muhalefet, hem Plan-Bütçe Komisyonu’nun nazaranv alanına girdiği birebir vakitte “bütçe görüşmelerinden kaçırıldığı” sebebi öne sürülerek önergeye karşı çıktı. CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, “Korsan bir önergeyle 200 milyar borçlanma limitinin arttırımıyla bugün (dün) oylanacak bütçe maalesef çöp olmuş durumda. Burada da gaye şu; hem kamuoyu duymasın hem burada bulunan üyeler duymasın ve oldubittiyle 200 milyar lira iç edilmek isteniyor. Sahiden kaptıkaçtı kaptıkaçtı bir kanun. bu biçimde bir rezilliği kabul etmiyoruz” dedi.
Önerge ve teklif, AK Parti-MHP’li üyelerin oylarıyla kabul edildi. Borçlanma Genel Müdürü Yiğit Yaşar, limit artışının öne sürülen sebebini şu biçimde anlattı: “Kanun yıl içerisinde yapabileceği borçlanmaya bir limit getirmekte. Sene başında kanundaki ölçü 279.5 milyar liraydı ve bu meblağı yüzde 5 oranında bakanlık makamı onayıyla arttırma imkânı bulunmaktadır. Bu imkân kullanıldı, limit 293 milyar lira düzeyine yükseltildi fakat limit kâfi olmadığı için yine arttırılması fakat kanunda bir değişiklik yapılmasıyla mümkün. Burada açığın ulusal gelire oranı değişmedi, hatta azaldı; 3.5 yerine 3.4’e gelmişti.
Yani buradaki artış oradaki açığın oransal olarak sabit kalmasıyken, nominal fiyatların artmasından kaynaklandı ve biz de bunları piyasadan iç ve dış borçlanmayla karşıladık. 2023’ün birinci çeyreğinde de yüklü iç ve dış borç ödemeleri bulunmakta, birinci üç ayda yaklaşık 185 milyar lira. Bunu da rahatlıkla karşılayabilmek için hazinenin kuvvetli kasayla yılı bitirerek yeni yıla girmesi gerekmekte. Sonuçta bu fiyatı gidip 2023’ün birinci aylarında piyasadan bir anda karşılamaya çalışsak piyasayı hayli bozmak demektir bu, bunları peyderpey 2022 yılının sonlarında piyasayı bozmadan borçlanarak karşıladık.”
MECLİS Plan-Bütçe Komitesi Lideri Cevdet Yılmaz da ek borçlanmanın bütçede artış yahut açık oluşturulmadığını belirtti. “Nominal sayıların artışından kaynaklanan bir gereksinim karşılanıyor” diyen Yılmaz, şunları söylemiş oldu: “Gelecek yıla daha kuvvetli bir kasayla girmek istiyor hazinemiz. Piyasayı da bozmadan, bir anda borçlanmaya gitmeden, peyderpey borçlanarak kamuya da yarar oluşturacak biçimde bir kasayla, bir nakitle gelecek yıla girme gereksinimi var, bunu karşılamış oluyoruz. Daha evvel yapsa ne kadar muhtaçlığı olduğunu yıl sonuna gelmeden tam hesaplama imkânı yoktu. ötürüsıyla ihtiyaten muhtemelen çok daha yüksek bir borçlanma limiti talep edecekti bizden. Bu sayı da piyasalar açısından bir daha yanlış bir sinyal olacaktı; ‘Yüksek bir borçlanma geliyor’ diye tahminen borçlanma maliyetlerimiz artacaktı. ötürüsıyla bu, biraz akılcı bir siyasetten kaynaklanıyor. Piyasayı bozmadan hazinenin daha uygun şartlarla finansman sağlamasına dönük alınan bir önlem. Bütçe açığımız OVP’de öngörülenden de daha düşük gerçekleşecek fakat buna karşın nominal büyüklüklerden kaynaklanan bir borçlanma limitini arttırma muhtaçlığı var.”
bigpara.hurriyet.com.tr
Hürriyet gazetesinden Bülent Sarıoğlu’nun haberine bakılırsa; TBMM Sanayi ve Ticaret Komisyonu, 14 Aralık’ta başladığı torba teklif görüşmesini dün sabaha karşı saat 04.00 sularında tamamladı. Zeytinlik alanlarda maden işletmelerine müsaade verilen karar, yansılar niçiniyle birinci günkü toplantıda tekliften çıkarılmıştı. Muhalefet, Anayasa’ya ve Anayasa Mahkemesi’nin evvelki kararlarına ters olduğu sebebi öne sürülerek liman işletmelerinde müddet uzatımıyla ilgili unsurun de çıkarılmasında ısrarcı oldu. Bu unsur, Cumhur İttifakının oylarıyla teklifte korundu. Buna bakılırsa işletme mühleti 49 yıla uzatılacak limanlarda ek kontrat imzalanabilmesi için şirketlerin işletme hakkını doğuran kontrattan kaynaklanan tüm mali yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmiş olmaları ve işletme hakkını doğuran kontrattan kaynaklı açılmış davalardan feragat etmeleri gerekecek.
AK Parti’nin gece ilerleyen saatlerde getirdiği borçlanma önergesi de tartışmaya niye oldu. Muhalefet, hem Plan-Bütçe Komisyonu’nun nazaranv alanına girdiği birebir vakitte “bütçe görüşmelerinden kaçırıldığı” sebebi öne sürülerek önergeye karşı çıktı. CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, “Korsan bir önergeyle 200 milyar borçlanma limitinin arttırımıyla bugün (dün) oylanacak bütçe maalesef çöp olmuş durumda. Burada da gaye şu; hem kamuoyu duymasın hem burada bulunan üyeler duymasın ve oldubittiyle 200 milyar lira iç edilmek isteniyor. Sahiden kaptıkaçtı kaptıkaçtı bir kanun. bu biçimde bir rezilliği kabul etmiyoruz” dedi.
Önerge ve teklif, AK Parti-MHP’li üyelerin oylarıyla kabul edildi. Borçlanma Genel Müdürü Yiğit Yaşar, limit artışının öne sürülen sebebini şu biçimde anlattı: “Kanun yıl içerisinde yapabileceği borçlanmaya bir limit getirmekte. Sene başında kanundaki ölçü 279.5 milyar liraydı ve bu meblağı yüzde 5 oranında bakanlık makamı onayıyla arttırma imkânı bulunmaktadır. Bu imkân kullanıldı, limit 293 milyar lira düzeyine yükseltildi fakat limit kâfi olmadığı için yine arttırılması fakat kanunda bir değişiklik yapılmasıyla mümkün. Burada açığın ulusal gelire oranı değişmedi, hatta azaldı; 3.5 yerine 3.4’e gelmişti.
Yani buradaki artış oradaki açığın oransal olarak sabit kalmasıyken, nominal fiyatların artmasından kaynaklandı ve biz de bunları piyasadan iç ve dış borçlanmayla karşıladık. 2023’ün birinci çeyreğinde de yüklü iç ve dış borç ödemeleri bulunmakta, birinci üç ayda yaklaşık 185 milyar lira. Bunu da rahatlıkla karşılayabilmek için hazinenin kuvvetli kasayla yılı bitirerek yeni yıla girmesi gerekmekte. Sonuçta bu fiyatı gidip 2023’ün birinci aylarında piyasadan bir anda karşılamaya çalışsak piyasayı hayli bozmak demektir bu, bunları peyderpey 2022 yılının sonlarında piyasayı bozmadan borçlanarak karşıladık.”
MECLİS Plan-Bütçe Komitesi Lideri Cevdet Yılmaz da ek borçlanmanın bütçede artış yahut açık oluşturulmadığını belirtti. “Nominal sayıların artışından kaynaklanan bir gereksinim karşılanıyor” diyen Yılmaz, şunları söylemiş oldu: “Gelecek yıla daha kuvvetli bir kasayla girmek istiyor hazinemiz. Piyasayı da bozmadan, bir anda borçlanmaya gitmeden, peyderpey borçlanarak kamuya da yarar oluşturacak biçimde bir kasayla, bir nakitle gelecek yıla girme gereksinimi var, bunu karşılamış oluyoruz. Daha evvel yapsa ne kadar muhtaçlığı olduğunu yıl sonuna gelmeden tam hesaplama imkânı yoktu. ötürüsıyla ihtiyaten muhtemelen çok daha yüksek bir borçlanma limiti talep edecekti bizden. Bu sayı da piyasalar açısından bir daha yanlış bir sinyal olacaktı; ‘Yüksek bir borçlanma geliyor’ diye tahminen borçlanma maliyetlerimiz artacaktı. ötürüsıyla bu, biraz akılcı bir siyasetten kaynaklanıyor. Piyasayı bozmadan hazinenin daha uygun şartlarla finansman sağlamasına dönük alınan bir önlem. Bütçe açığımız OVP’de öngörülenden de daha düşük gerçekleşecek fakat buna karşın nominal büyüklüklerden kaynaklanan bir borçlanma limitini arttırma muhtaçlığı var.”
bigpara.hurriyet.com.tr