BDDK bilgilerine nazaran, 13 haftalık hareketli ortalama kredi hacminde artış 2020 ortalarından bu yana birinci sefer %45’e yükselirken, kredilerde patlamanın niçinleri de ekonomistler içinde gündem oldu. BBC Türkçe’nin haberine nazaran, Dr Burak Arzova ve Spinn Danışmanlık kurucu ortağı ekonomist Hasret Derici Şengül, enflasyonun fazlaca altında kalan kredi faizlerinin krediyle tüketimi cazip hale getirdiğini ve borcun artık krediyle kapandığı müşahedelerini paylaştı.
Marmara Üniversitesi İşletme Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova, alım gücünün düşmesiyle insanların hayatlarını idame ettirebilecekleri gelirlerinin azaldığını vurguluyor.
Arzova’ya bakılırsa geliri düşen vatandaşlar, bunun bir kısmını kredi kartlarıyla bir kısmını da tüketici kredileriyle yönetim etmeye çalışıyor.
İkinci olarak enflasyona karşı gelirini korumak isteyenler de kredilere koşuyor.
Konut fiyatlarının yükselmesiyle konutun da bir yatırım aracı olmaktan çıktığını söyleyen Arzova, insanların enflasyona karşı bütçelerini korumak için gelecekte yapmayı planladığı alışverişlerini bugünden gerçekleştirdiğini anlatıyor:
“Otomobil, televizyon, buzdolabı üzere hangi varlık kelam mevzusuysa yarın bunun fiyatı artar diye beşerler bugünden almaya çalışıyor.”
“Tasarruf etmektense parayı harcamak mantıklı”
Spinn Danışmanlık Kurucu Ortağı Hasret Derici Şengül, alım gücündeki düşüşün kredi kullanmaya mecbur bıraktığını söylüyor:
“Enflasyonun yarattığı talebi öne çekmek kelam konusu, tasarruf etmektense parayı harcamak mantıklı.”
BDDK’nın bilgilerine bakılırsa tüketici kredileri meblağı 15 Nisan prestijiyle 810 milyar TL’ye çıktı.
Bu kredilerin 315 milyar TL’si konut, 16 milyar TL’si taşıt ve 479 milyar TL’si muhtaçlık kredisi.
Ekonomist Derici, iktisat siyasetlerinin da kredi artışını körüklediği görüşünde.
Derici, daha evvel nereye gittiği muhakkak olmayan kredilerin önünü kesmek için büyük yatırım projelerine ya da katma kıymetli projelere kredi verilmesi için gaye odaklı kredi siyasetine geçildiğini, fakat son devirde bunun değiştiğini aktarıyor.
Derici’ye nazaran bir daha büyümenin krediyle pompalandığı bir periyoda girilmesi kelam konusu.
“Kredi ile borçları enflasyona ödetiyorlar”
15 Nisan haftasında ticari kredilerdeki artış yüzde 50’e yaklaştı.
Bankacılık bölümünün toplam kredi hacmi ise 5 trilyon 525 milyar TL’ye çıktı.
“Avrupa ülkeleriyle kıyasladığımızda hem hanehalkı hem şirketler açısından borçluluk nazarance daha düşük” diyen ekonomist Arzova’ya göre Türkiye, kredi suratı büyümesinde çabucak hemen tehlikeli bir bölgede değil.
Arzova, üretim enflasyonunun yüksek olduğu yerde şirketlerin TL kredi ile borçlanmasının da mantıklı olduğu görüşünde:
“Kredilerin faizinin olması gereken yer bu değil. O yüzden şirketler burada akla yatkın bir şey yapıyor. Kredi taksitleri ile borçlarını enflasyona ödetiyorlar.”
Mart ayında üretici enflasyonu yüzde 114 olarak gerçekleşti. Tüketici enflasyonu ise yüzde 61 oldu.
Kredi artışı hem enflasyon, birebir vakitte cari açığa gaz verir
Lakin bir yandan da tüketici kredilerinin ve ticari kredilerin artması, olumsuz bir döngünün başladığına işaret.
Kredilerin artmasıyla enflasyon yükselişi tetikleniyor, yarın yapılacak tüketim bugüne çekiliyor, bu biçimdece yarın tüketim azaldığında şirketlerin üretim yapması zorlanıyor.
2008’deki global finansal krizin akabinde Merkez Bankası, 2013 yılında yayımladığı bir raporunda orta vadede ortalama yüzde 15 civarında bir yıllık kredi büyümesinin makul ve sağlıklı olabileceğini açıklamıştı.
O periyot şuurlu olarak kredi büyümesinin durdurulmasının amaçlandığını ve bu yüzden taksitlere sınırlama getirildiğini hatırlatan Derici’ye göre bugün için en tehlikeli durum hanehalklarının borçlandırılması.
Bu yüzden asıl yapılması gerekenin enflasyonla çaba olduğunu vurgulayan Derici, “Şu an iktisat siyasetinde bir tane bile enflasyonla çaba adımı yok” diyor.
Arzova da ileride evvel tüketimin daha sonra üretimin yavaşlamasıyla istihdam kayıplarının ve borcu ödeyememe durumlarının yaşanabileceğine dikkati çekiyor:
“Şirketler daha düşük süratte çalışmaya başladıkları vakit istihdam kayıpları yaşanacak. bu biçimdece beşerler işsiz kalabilecek ve bu borcu ödeyemeyecek hale gelecekler. O yüzden bu döngüye girerken yüzdelerin bu kadar yüksek olmaması gerek. Hanehalkının borçlu olması hayli istenen bir durum değildir.”
Kredi Faizleri Düşerken Mevduat Faizleri Arttı!
Doç Dr Cihan Bolgün: İktisatçı Düzenlemelerin Düzensizliği
TCMB’den yüzde 9’dan 150 milyar liralık kredi: Denetimsiz parasız kredi periyoduna hoşgeldiniz
Marmara Üniversitesi İşletme Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova, alım gücünün düşmesiyle insanların hayatlarını idame ettirebilecekleri gelirlerinin azaldığını vurguluyor.
Arzova’ya bakılırsa geliri düşen vatandaşlar, bunun bir kısmını kredi kartlarıyla bir kısmını da tüketici kredileriyle yönetim etmeye çalışıyor.
İkinci olarak enflasyona karşı gelirini korumak isteyenler de kredilere koşuyor.
Konut fiyatlarının yükselmesiyle konutun da bir yatırım aracı olmaktan çıktığını söyleyen Arzova, insanların enflasyona karşı bütçelerini korumak için gelecekte yapmayı planladığı alışverişlerini bugünden gerçekleştirdiğini anlatıyor:
“Otomobil, televizyon, buzdolabı üzere hangi varlık kelam mevzusuysa yarın bunun fiyatı artar diye beşerler bugünden almaya çalışıyor.”
“Tasarruf etmektense parayı harcamak mantıklı”
Spinn Danışmanlık Kurucu Ortağı Hasret Derici Şengül, alım gücündeki düşüşün kredi kullanmaya mecbur bıraktığını söylüyor:
“Enflasyonun yarattığı talebi öne çekmek kelam konusu, tasarruf etmektense parayı harcamak mantıklı.”
BDDK’nın bilgilerine bakılırsa tüketici kredileri meblağı 15 Nisan prestijiyle 810 milyar TL’ye çıktı.
Bu kredilerin 315 milyar TL’si konut, 16 milyar TL’si taşıt ve 479 milyar TL’si muhtaçlık kredisi.
Ekonomist Derici, iktisat siyasetlerinin da kredi artışını körüklediği görüşünde.
Derici, daha evvel nereye gittiği muhakkak olmayan kredilerin önünü kesmek için büyük yatırım projelerine ya da katma kıymetli projelere kredi verilmesi için gaye odaklı kredi siyasetine geçildiğini, fakat son devirde bunun değiştiğini aktarıyor.
Derici’ye nazaran bir daha büyümenin krediyle pompalandığı bir periyoda girilmesi kelam konusu.
“Kredi ile borçları enflasyona ödetiyorlar”
15 Nisan haftasında ticari kredilerdeki artış yüzde 50’e yaklaştı.
Bankacılık bölümünün toplam kredi hacmi ise 5 trilyon 525 milyar TL’ye çıktı.
“Avrupa ülkeleriyle kıyasladığımızda hem hanehalkı hem şirketler açısından borçluluk nazarance daha düşük” diyen ekonomist Arzova’ya göre Türkiye, kredi suratı büyümesinde çabucak hemen tehlikeli bir bölgede değil.
Arzova, üretim enflasyonunun yüksek olduğu yerde şirketlerin TL kredi ile borçlanmasının da mantıklı olduğu görüşünde:
“Kredilerin faizinin olması gereken yer bu değil. O yüzden şirketler burada akla yatkın bir şey yapıyor. Kredi taksitleri ile borçlarını enflasyona ödetiyorlar.”
Mart ayında üretici enflasyonu yüzde 114 olarak gerçekleşti. Tüketici enflasyonu ise yüzde 61 oldu.
Kredi artışı hem enflasyon, birebir vakitte cari açığa gaz verir
Lakin bir yandan da tüketici kredilerinin ve ticari kredilerin artması, olumsuz bir döngünün başladığına işaret.
Kredilerin artmasıyla enflasyon yükselişi tetikleniyor, yarın yapılacak tüketim bugüne çekiliyor, bu biçimdece yarın tüketim azaldığında şirketlerin üretim yapması zorlanıyor.
2008’deki global finansal krizin akabinde Merkez Bankası, 2013 yılında yayımladığı bir raporunda orta vadede ortalama yüzde 15 civarında bir yıllık kredi büyümesinin makul ve sağlıklı olabileceğini açıklamıştı.
O periyot şuurlu olarak kredi büyümesinin durdurulmasının amaçlandığını ve bu yüzden taksitlere sınırlama getirildiğini hatırlatan Derici’ye göre bugün için en tehlikeli durum hanehalklarının borçlandırılması.
Bu yüzden asıl yapılması gerekenin enflasyonla çaba olduğunu vurgulayan Derici, “Şu an iktisat siyasetinde bir tane bile enflasyonla çaba adımı yok” diyor.
Arzova da ileride evvel tüketimin daha sonra üretimin yavaşlamasıyla istihdam kayıplarının ve borcu ödeyememe durumlarının yaşanabileceğine dikkati çekiyor:
“Şirketler daha düşük süratte çalışmaya başladıkları vakit istihdam kayıpları yaşanacak. bu biçimdece beşerler işsiz kalabilecek ve bu borcu ödeyemeyecek hale gelecekler. O yüzden bu döngüye girerken yüzdelerin bu kadar yüksek olmaması gerek. Hanehalkının borçlu olması hayli istenen bir durum değildir.”
Kredi Faizleri Düşerken Mevduat Faizleri Arttı!
Doç Dr Cihan Bolgün: İktisatçı Düzenlemelerin Düzensizliği
TCMB’den yüzde 9’dan 150 milyar liralık kredi: Denetimsiz parasız kredi periyoduna hoşgeldiniz