Güldem Atabay: Türk lirası için yeni bir kırılma haftasına giriyoruz…

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
Önümüzdeki hafta üç kıymetli merkez bankası toplantısı yapılacak.

Tüketici meblağları enflasyonu (TÜFE) son 40 yılın doruğuna varan ABD’de para siyasetinin yöneticisi Fed bu düzeyde bir enflasyonu nasıl denetim altına alacağına dair yeni planlarını çarşamba gecesi açıklayacak.

İngiltere merkez bankası BoE, kasımda pandemi dalgası niçiniyle ötelediği faiz artışını muhtemelen perşembe günkü toplantısında ilan edecek.

Deher neysel para siyaseti ile Türk Lirası’nı hayal edilemeyecek düzeylere değersizleştirerek enflasyona can suyu veren TCMB ise perşembe öğlenden daha sonra faiz sonucunı açıklayacak.

Büsbütün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın idaresi ve vizyonu kapasitesinde para siyaseti uygulayan TCMB için yazılabilecekler artık yalnızca sonuçların ne olacağı ile sonlu. Bu açıdan da gazı körüklemiş duvara karşı ilerleyen yük dolu bir kamyon üzereyiz.

Cuma günü TCMB’nin deklare ettiğı Piyasa İştirakçileri Anketi’ne göre sene sonu beklenen enflasyon %23,85. 2022’de ulaşacağımız enflasyon düzeyi resmi sayılarla bile %30-35. Reuters anketine nazaranyse 16 Aralık’taki toplantısında TCMB faizi bir daha indirecek; yeterli uygun olasılıkla %15’ten %14’e. Enflasyon yükselirken faizi indirerek yangına bir daha akaryakıt dökecek. Üçtür yaptığı etkisiz müdahalelere karşın TL/doları 14’ün altına yollayamayan TCMB, TL’de bir daha kıymet kaybı döngüsüne niye olacak. Enflasyon ivmesi hızlanacak. Dolarizasyonu 2022’den itibaren yalnızca bankacılık sistemi ortasında döviz mevduatları rekorlarıyla görmekle kalmayacağız. İktidar tarafınca elbirliği ile çöp edilen TL eşliğinde Türkiye iktisadında günlük işlerin de dövizle yapılmasına evirilecek bir dolarizasyonla tanışacak yeni jenerasyonlar.

Bu gidişatı hızlandıracak faktörlerden bir tanesi de kuşkusuz Fed.

bir daha Cuma açıklanan son ABD TÜFE enflasyonu bilgileri pek rahatsız edici.

Kasım prestijiyle ABD’de tüketici meblağları enflasyonu son 40 yılın doruğu manasına gelen %6,8’e ulaştı. İçinde güç ve besin üzere oynaklıklar gösteren kalemlerin elendiği biçimiyle tüketici fiyatları çekirdek enflasyon da %4,9’a yükseldi ki bu da son 30 yılın en yükseği. Son 40 yılın TÜFE (turuncu) ve çekirdek TÜFE enflasyonu (beyaz çizgi) aşağıdaki grafikten son derece çarpıcı formda izlenebilir.


bu biçimde bir enflasyona nasıl gelindiği bir yandan pandemi ile temaslı bir yandan da uzun yıllardır Fed’in yarattığı ucuz dolarlarla ilintili. Pandemi dünyanın çeşitli yerlerinde üretilen malların bir yerden bir yere hareket etmesini engelledi; bu hareketin maiyetini aşırın yükseltti. Trump ve Biden hükümetleri pandemi krizinde çöken talebi ve artan işsizliğin kalıcı olmasını engellemek için direkt gelir dayanağı verdi, her COVID19 mutasyonu dalgası ile buse dayanakların ömrü uzatıldı. Aşılamayla birlikte kalkan yasaklar hane halkının alış-verişe koşmasına niye oldu. 2008 Global Finansal Krizi’nden bu yana devleşen Fed bilançosu pandemi ile daha da süratli büyüdükçe oryaya çıkan dolarlar borsaları, coinleri ve varlık meblağları ile emtia fiyatlarını üstlere itti. Bilhassa emtia fiyatlarındaki yükseliş dönüp dolaşıp üretim girdisi olarak enflasyonu besledi.

ABD iktisadı açısından pandemi daha sonrası ertelenen talebin fiyat artışlarına niye olmadan piyasalara koştuğu, neredeyse her insanın her şeyi almaya alım gücünün yettiği “altın dönem” artık bitmiş oldu. Neredeyse iki kuşak Amerikalı’nın görmediği şiddette günlük hayatta her alış-verişte, maaşlar yattığında düşen alım gücü üzerinden de hissedilen bir enflasyon dalgası hâkim ABD’de.

Biden’a olan takviyenin anketlerde gerilediği izlenirken, 2022 sonunda orta seçimlerin yapılacağı ABD’de mevcut durum politik açıdan da denetim altına alınması gereken değerli bir siyasal tehdit. aslına bakarsan Biden da enflasyon verisi daha sonrası yaptığı açıklamada “fiyat artışlarının aile bütçelerini sıkıştırmaya devam ettiğinin” farkında olduğunu belirtti.

Pekala Fed bu hafta ne açıklayacak?

Lider Powell kasım toplantısını izleyen günlerde yaptığı bir açıklamada şimdiye kadar enflasyonu tanımlamak için kullandıkları “geçici” telaffuzundan vazgeçmeleri gerektiğini söylemiş oldu. Zira enflasyon artık pandemi ile temaslı bir iki kümede değil bütüne yayılmış durumda. Piyasaya likidite enjeksiyonu manasına gelen tahvil alımlarının Aralık 2021-Haziran 2022 içinde aylık 120 milyar dolardan sıfırlanması planının ise bir daha düşünülmesi gerektiğini de söylemiş oldu. bu biçimdesi bir enflasyonist ortamda pandemi devri tedbiri olan likidite enjeksiyonlarını devam ettirmek yangına körükle gitmekle eş manada zira.

bu biçimde bu hafta dünyanın en büyük merkez bankası Fed tahvil alım programını 2022 ortasında değil, büyük olasılıkla daha erken bir vakitte tamamlayacağını açıklayacak. Haziran yerine martta alımların sıfırlanmasını izleyecek olan da tabi faiz artışları. 2022 sonunda tek kademe 25 baz puanlık faiz artışı yerine artık beklenen yaz başından itibaren toplamda 50-75 baz puan faiz artışı. 2023’te de ABD siyaset faizinin 75-100 baz puan daha yükselmesi.

İşte iki büyük merkez bankasının artan enflasyona karşı haklı kaygılarının kararı olarak ehemmiyeti mali sıkılaştırma adımı atacakları haftada Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası büsbütün gerçeklikten kopuk bir fanatizme teslim olarak faiz indirerek nakdî gevşemeye devam edecek. %21 enflasyonun esasen %15’le fazlaca altında olan düşük faizi daha da düşürecek. Bir inat uğruna TL’yi büsbütün savunmasız bırakacak.

TL daha da kıymet kaybedecek, enflasyon bir 10 puan daha yükselecek, düşük gelirli kalabalıklar yoksulluktan öteye mahrumluk, açlık ve çaresizlikle baş başa kalacaklar.

Kuran’daki Bakara Suresi’nden alıntı yapan AKP’li Cumhurbaşkanı “Muhakkak ki sizi biraz kaygı ve açlıkla; mallardan, canlardan ve eserlerden eksiltmekle deneriz. Sabredenlere müjdeler!” diyerek seçtiği yolun geniş halk bölümleri için açlık, yokluk ve mevt manasına geldiğinin şuurunda olduğunu da dosta düşmana ilan etti bu biçimdece.

Fazla şeker yiyerek şeker komasından ölen bir insan üzere, yalnızca düşük faizle yatırımların artacağına inanan Erdoğan hükümeti ortaya çıkan çok düşük faiz faciasında iktidarını kaybetmek yolunda ilerlemekte.

Artı Gerçek
 
Üst