Emre Balıca: Pembe gözlüklerle birinci ona

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
Nereye ulaşmaya çalışıyoruz anlamıyorum.

bu biçimde çat diye düşer üzere mevzuya girdiğim için kusura bakmayın. Siz sevgili okurlara bir soru sormak isterim.

Z jenerasyonları bilmez fakat gazetelerin kağıda basılıp, sayfaları çevrilerek okunulan devrinde iktisat sayfaları bir daha az okunan hatta meraklısı yoksa okunmayan sayfalarındandı. Tanınan değildi. daha sonra bir devir hoş ülkemde iktisat mezunları ki, ben de onlardan biriyim, sıradan toprağı saran mantar misali her taraftan çıkmaya başlayınca üniversitelerin en tanınan kısımları iktisat ve iktisat türevleri haline geldi.

Tabi ne kadar iktisat bitiren var ise tıpkı pembe hayaller ile bir holding in CEO’luğuna çıkacak basamakları hesaplıyordu. Ya da mutlaka bir bankanın dış kredilerinde yer alıp liseden gelen İngilizce bilgisi ile finans dünyalarına istikamet vermenin hırsını yaşıyordu.

Hayaller Paris gerçekler Türkiye’nin iktisat çıkmazları tabi.

Bu hayalleri kuran fakat kendini buna nazaran hazırlamayı başaran şanslı şahıslar (ekonomik yapı ve alınan eğitimin kalitesi gerçeğinin bu bahtı oluşturduğunu da unutmayalım) hayallerini gerçekleştirmeyi başardı. Başaramayanlar bir daha bu toprakların üniversiteli gencine yaşatmaktan keyif aldığı işsizlik gerçeği ile karşılaştılar. Ve tabi ki aldıkları eğitim haricinde işlere savruldular.

Aslında yazımın konusu bu değildi de buraya kadar sürükledim sizi.

Bu Z jenerasyonunun bilmediği ancak araştırıp rahatlıkla öğrenebileceği o senelerda da Türkiye iktisadı “Gelişmekte Olan Ülkeler” sıfatını gururla taşıyordu. Hani şu yenildik lakin ezilmedik coşkusu ile. Enflasyon sayılarının bir daha çift haneli hatta bir orta üç haneli olduğu senelerda bile bu paye gurur veriyordu.

Bunun niçinlerinden birisi sahiden gelişmekte olan ülke olduğunuzu hissedebiliyordunuz. Tamam, enflasyon bir daha yüksekti ancak endüstrinin çarkları işlemeyi sürdürüyordu. Endüstrici bir daha düşünceden bahsedebiliyordu fakat maliyetleri bu kadar denetimsiz yükselmiyordu. İhracatçı bir daha yurt haricindeki rakipleri ile rekabetten keder yanıyordu lakin şimdiki üzere neredeyse büsbütün ithal girdi ile çalışmadığı için dövizin yükselmesinden rahatsızlık duymuyordu.

Düşünün ihracatçının makul bir kur yüksekliği işine gelir fakat kur ne kadar yüksek olursa olsun bunun önünü görmesine pürüz olmasını istemez. Şu anda olduğu üzere.

İktisadın bu biçimdeda belirsizlikleri vardı lakin kabul edilen gerçekçi siyasetler tercih ediliyordu. İnatlaşarak ya da tek bir ağızdan çıkacak açıklamaya nazaran yalpalamıyor, işini liyakati olan uzmanlar yönetiyordu. Liyakat kavramı bilhassa iktisat alanında işliyordu ki, sorun çıkarsa sorumlulardan bunun niçinini öğrenebiliyordunuz. Ve hatta istifaları sürpriz bir gece yarısı sonucu ile olmuyor. Piyasa beklentisi ortasında bunu nazaranbiliyordunuz.

Ve hatta ekonomik bilgiler ne olursa olsun gerçekleri yansıttığı için gerçekçi olmayan dataları bir daha de istenildiği üzere vermediği için daima iktisat aktörleri değişmiyordu.

Yahu gecenin bir yarısı ne iktisattan sorumlu bakan ne de TCMB Lideri nazaranvden alınmıyordu.

Fakat gelişmekte olan ülke payesini gurur ile taşıyorduk. İnanıyorduk zira gelişeceğimize.

Yahu amma uzattım ve hala mevzuya gelemedim. O değil anlatmak istediğim mevzuyu da unutacağım daha sonrasında çık işin ortasından.

her neyse mevzu şu anlatmak istediğim.

Sayın Erdoğan, birinci 10 iktisat içerisine girmek için 2023 yılında alınacak karar değerli dedi.

2023 yılına bir yıldan az kaldı. Seçim şayet belirlenen tarihte yapılacak ise şimdi 1 yıl. Ve bu iktisat 2023 yılından daha sonra 20 yıldır bir türlü çıkamadığı o payeyi elde edecek.

Yakın vakitte G-20 ülkesi içerisinde ekonomik güç açısından 20’nin de altına indik lakin hayallerimiz birinci 10 iktisat içerisine girmek.

G-20’ye 1999 yılında girdik. Lakin gerçeklerimiz o kadar berbat ki, ekonomik güç olarak birinci 20 de bile değiliz artık.

2003 yılında, iktidarın birinci yılında dünyadaki en büyük 18. ekonomiydik. bu biçimdelar ortasında söylenen amacın birinci 10 iktisat içerisinde yer alması amacıydı. Siyasalların tabiri ile 18. en kuvvetli iktisat olarak devralınan ülke şu anda liste haricinde ve hatta IMF raporlarına göre 23.sıraya kadar gerileyebilir.

Evet, 2023 de 23. sırada

Kırılgan beşliden bir tanesiydik bir orta. Hatırlarsanız. O liste tekraren değişti lakin biz sabit kaldık. Değil birinci 10 birinci 20, kırılgan beşli listesinde bile en makûs ülke durumundayız hala.

Siyasi bir tenkit değil katiyetle yazdıklarım. Hatta siyasetten uzak durmak için elimden geldiğince dokunmadan yazıyorum.

Ancak gerçekçi olalım yaa…

Biraz gerçekçi. Çok değil. Azıcık gerçekçi.

Ekonomimiz ne şahlanıyor ne uçuyor.

Dış güçler bizim birinci 10 da olmamamız için hain planlar peşinde koşmuyor.

Cebimizdeki paranın kıymeti her geçen gün bedelini kaybediyor.

Temel besin alırken temel besinlerimizi daha ne kadar azaltırız diye düşünüyoruz.

Toplumsal hayat giderek meskenlere hapsoluyor.

Ekonomik ve demografik sonuçlarını kısa vadede değil fakat yakın bir gelecekte bakılırsaceğimiz sığınmacı mı dersiniz mülteci mi dersiniz fakat bu topraklara ziyan veren büyük bir sıkıntımız var.

Birinci 10 ortasında yer almak hayallerde bile uzak.

Bir dondurma olmuş 10 tl. ( Dondurmaya kadar daha hayli varda yaza giriyoruz ya aklıma geldi )

Soru soracağım diye başladığım yazıda soruyu sormak sona kaldı.

İktisadın matematiksel gerçekleri ortasında görünen köy kılavuz ister mi?

Haydi bir de bonus soru.

İktisat dinamik olduğuna nazaran daima matematik haklı çıkmıyor mu işin sonunda?

Güldem Atabay: Enflasyon, cari açık ve bütçe açığındaki genişleme Erdoğan’ı doğrulamıyor

Tarım eserleri üretici fiyat endeksi yıllık yüzde 118,5 arttı

TAHLİL: Bütçe faciası da geliyorum diyor…
 
Üst