23–27 Mayıs haftasında, Mayıs ayına ait olarak; imalat kesiminde Nisan ayındaki eğilimin Mayıs ayında sürüp sürmediğini, inanç endekslerinde imalat ve talep tarafındaki eğilimleri, TCMB’nin piyasa iştirakçileri anketinde bilhassa enflasyon ve cari açık beklentilerinde bozulmaya odaklanacağız. Mart ayına ait olarak konut meblağlarında artış sürecek. Merkez Bankası para siyaseti toplantısında siyaset faizini değiştirmeyecek. Moody’s’in Türkiye kredi notu değerlendirmesinde büyük olasılıkla risk ağır bir tablo ortaya konacak.
23 MAYIS 2022, PAZARTESİ
MAYIS AYI İMALAT SANAYİ KAPASİTE KULLANIM ORANI (KKO) – TCMB
Nisan ayında imalat sanayi genelinde KKO, aylık 0,5 puan artışla %77,8’e yükselmişti. Ocak-Mart devrinde ortalama olarak sağlam tüketim mallarında %72,7, dayanıksız tüketim mallarında %75,8, orta mallarında %78,9, yatırım mallarında %74,2 kapasite kullanması gerçekleşmişti. Nisan ayında sağlam tüketim malları, orta malları ve yatırım mallarında, ötürüsıyla da toplam kesim imalatında KKO, Ocak-Mart devri ortalamasının üzerinde performans gösterdi. Bu, Nisan ayı sanayi üretimi verisi açısından olumlu bir gelişme. Nisan ayında otomotiv kesimi üretiminin de evvelki aya nazaran artmış olması KKO’da ötürüsıyla da sanayi üretiminde büyümeyi desteklemişti. Kelam konusu gelişmelerin Mayıs ayı KKO datalarında devam edip etmediğine odaklanacağız.
Kaynak: TCMB
MAYIS AYI GERÇEK KESİM İTİMAT ENDEKSİ (RKGE) – TCMB
2022 yılı Nisan ayında RKGE, aylık 1,2 puan artışla 109,7 düzeyine yükselmişti. Alt ayrıntılara bakılırsa; son üç aydaki toplam sipariş ölçüsü, sabit sermaye yatırım harcanması, genel gidişat ve mevcut mamul mal stokuna ait değerlendirmeler endeksi artış tarafında etkilerken, gelecek üç aydaki üretim hacmi, mevcut toplam sipariş ölçüsü, gelecek üç aydaki toplam istihdam ve gelecek üç aydaki ihracat sipariş ölçüsüne ait değerlendirmeler endeksi azalış tarafında etkilemişti. Bilhassa stoklardaki artış eğilimi değerli. Mayıs ayında ticari kredi hacmindeki hızlanma, bölümde mal stoklarının artırılmasına yönelik eğilimin sürmesine katkı sağlamış olabilir. İzleyeceğiz.
Kaynak: TCMB
MAYIS AYI SEKTÖREL İTİMAT ENDEKSLERİ – TÜİK
Mevsim tesirlerinden arındırılmış inanç endeksi Nisan ayında bundan evvelki aya bakılırsa; hizmet dalında %3,0, perakende ticaret bölümünde %2,9 ve inşaat dalında %3,0 artışla sırasıyla 114,6, 119,4 ve 83,5 düzeylerine yükselmişti. Endeksin 100’den büyük olması kesimin mevcut ve gelecek periyoda ait optimistliğini, 100’den küçük olması ise karamsarlığını gösteriyor. Endekslerin alt bilgilerinda talep tarafındaki eğilimi anlamaya çalışacağız. Bilhassa perakende ticaret endeksinde satışlar alt endeksindeki eğilim, sanayi kesimi ismine kıymetli bir gösterge olacak.
Kaynak: TÜİK
MAYIS AYI PİYASA İŞTİRAKÇİLERİ ANKETİ – TCMB
Nisan ayında aylık TÜFE’de %4,2 artış öngörülmüş, aylık %7,25’lik artış gerçekleşmişti. Ankette yıl sonu TÜFE beklentisi %46,44’e, Dolar/TL beklentisi 16,848’e, cari süreçler açığı 27,5 milyar dolara yükselmiş; 2022 yılı GSYH büyüme beklentisi %3,17’ye 2023 yılı için %4,0’e gerilemişti. Mayıs ayında döviz kurundaki sert yükseliş, enflasyon, kur ve cari açık beklentilerinin artmasına, ekonomik büyüme beklentilerinde ise düşüşe sebep olabilir.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
MART AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB
Şubat ayında konut fiyat endeksi aylık %13,5, yıllık %96,4 artışla 317,6 düzeyine yükselmişti. Bu, endeksin yayınlanmaya başladığı 2017 başından bu yana meblağların yaklaşık 3,2 kat arttığı manasına geliyor. Konut satışlarının aylık %37,5, inşaat maliyetlerinin %9,6 arttığı Mart ayında konut satış fiyatlarının da arttığını nazaranceğiz.
Kaynak: TCMB
26 MAYIS 2022, PERŞEMBE
MERKEZ BANKASI PARA SİYASETİ KARARI – TCMB
Enflasyonda, enflasyon beklentilerinde ve döviz kurundaki sert yükselişlere karşın %14 olan siyaset faiz oranı değişmeyecek. Siyaset faiz oranı, mevduat ve kredi faiz oranları için referans oluşturur. Aşağıdaki grafikte görülebileceği üzere bankalar düşük maliyetle TL cinsi mevduat toplarken, kredi faiz oranları artmaktadır. Kurdaki sert artış KKM faiz ödemelerini, enflasyondaki artış yeni ihraç edilecek olan enflasyona endeksli tahvillerin kupon faizi ödemelerini üst çekerek bütçe üzerinde ağır yük oluşturacaktır. ötürüsıyla döviz kuru istikrar kazanmadığı sürece faiz oranlarında ötürüsıyla da faiz ödemelerinde üst seyir devam edecek. Her ne kadar imkânsız üzere gözükse de görüşmeden fiyat istikrarı kapsamında muhtemel bir olumlu sinyal verilmesi (merkez bankasının bağımsızlığı, faizlerin gerekirse yükseltilebileceği gibi) halinde döviz kurunda ötürüsıyla da enflasyon beklentilerinde kısmen de olsa bir rahatlama gorebiliriz.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
MAYIS AYI EKONOMİK İNANÇ ENDEKSİ – TÜİK
Ekonomik itimat endeksi Mart ayında 95,7 iken, Nisan ayında %1,1 oranında azalarak 94,7 pahasına gerilemişti. Alt endekslerden tüketici inanç endeksi Mayıs ayında yavaşça yükselişle 67,6 olması ekonomik itimat endeksini de yavaşça güzelleştirecektir. Ekonomik itimat endeksinin seyri açısından gerçek kesim itimat endeksi ve sektörel itimat endekslerindeki seyir değerli olacak. Endeksin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ait iyimserliği, 100’den küçük olması karamsarlığı gösteriyor.
Kaynak: TÜİK
20 MAYIS TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA DATALARI – BDDK, TCMB
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 13 Mayıs ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren mali göstergeler (M1, M2, M3), evvelki haftaya göre yükselişini sürdürdü. TL cinsi mevduat faiz oranları %14-18 aralığını sürdürdü. TL cinsi kredi faiz oranları %18-29 aralığında değişmedi. TL cinsi mevduat ve kredi hacmi evvelki haftaya nazaran yükseldi. Gerçek şahısların döviz mevduatları (DTH) 135,8 milyar dolar ile evvelki haftaya göre 1,6 milyar dolar düştü, hukukî şahısların 0,6 milyar dolar artışla 78,5 milyar dolara yükseldi. bu biçimdece yurt içi döviz mevduatları haftalık 1,0 milyar dolar düşüşle 214,3 milyar dolara geriledi. Yurt dışı döviz mevduatları 24,6 milyar dolar ile evvelki haftaya bakılırsa 0,6 milyar dolar düştü. Bankacılık sistemi yabancı para net genel durumu evvelki haftaya nazaran 1,0 milyar dolar sert düşüşle 3,8 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan toplam memleketler arası rezervler 101,9 milyar dolar ile evvelki haftaya bakılırsa 5,7 milyar dolar sert düştü; altın rezervleri 40,7 milyar dolar ile evvelki haftaya bakılırsa 0,9 milyar dolar düştü, brüt döviz rezervleri 61,2 milyar dolar ile evvelki haftaya göre 4,8 milyar dolar geriledi. Merkez Bankasının net rezerv açığı evvelki haftaya nazaran 5,6 milyar dolar artışla 55,9 milyar dolara yükseldi (hesaplamaya SDR sepetinde olmayan paralar “açık” olarak dahil edildi). Yurtharicinde yerleşik şahısların mülkiyetindeki pay senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 20,5 milyar dolar ile bundan evvelki haftaya bakılırsa 1,3 milyar dolar azaldı. Yurt dışı yerleşikler pay senetlerinde 767 milyon dolar, DİBS’te 298 milyon dolar net satış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
27 MAYIS 2022, CUMA
MOODY’S’DEN TÜRKİYE KREDİ NOT DEĞERLENDİRMESİ – MOODY’S
Memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notunu “B2” olarak teyit etmiş, not görünümünü “negatif” olarak bırakmıştı. Türk lirasında kıymet kaybı, rezervlerdeki düşüş, cari açıkta artış eğilimi, kamu maliyesinde zayıflama dikkate alındığında Moody’s’ten iç açıcı bir kıymetlendirme beklenmemeli.
Dr. Fulya Gürbüz
fulyagurbuz.com
23 MAYIS 2022, PAZARTESİ
MAYIS AYI İMALAT SANAYİ KAPASİTE KULLANIM ORANI (KKO) – TCMB
Nisan ayında imalat sanayi genelinde KKO, aylık 0,5 puan artışla %77,8’e yükselmişti. Ocak-Mart devrinde ortalama olarak sağlam tüketim mallarında %72,7, dayanıksız tüketim mallarında %75,8, orta mallarında %78,9, yatırım mallarında %74,2 kapasite kullanması gerçekleşmişti. Nisan ayında sağlam tüketim malları, orta malları ve yatırım mallarında, ötürüsıyla da toplam kesim imalatında KKO, Ocak-Mart devri ortalamasının üzerinde performans gösterdi. Bu, Nisan ayı sanayi üretimi verisi açısından olumlu bir gelişme. Nisan ayında otomotiv kesimi üretiminin de evvelki aya nazaran artmış olması KKO’da ötürüsıyla da sanayi üretiminde büyümeyi desteklemişti. Kelam konusu gelişmelerin Mayıs ayı KKO datalarında devam edip etmediğine odaklanacağız.
Kaynak: TCMB
MAYIS AYI GERÇEK KESİM İTİMAT ENDEKSİ (RKGE) – TCMB
2022 yılı Nisan ayında RKGE, aylık 1,2 puan artışla 109,7 düzeyine yükselmişti. Alt ayrıntılara bakılırsa; son üç aydaki toplam sipariş ölçüsü, sabit sermaye yatırım harcanması, genel gidişat ve mevcut mamul mal stokuna ait değerlendirmeler endeksi artış tarafında etkilerken, gelecek üç aydaki üretim hacmi, mevcut toplam sipariş ölçüsü, gelecek üç aydaki toplam istihdam ve gelecek üç aydaki ihracat sipariş ölçüsüne ait değerlendirmeler endeksi azalış tarafında etkilemişti. Bilhassa stoklardaki artış eğilimi değerli. Mayıs ayında ticari kredi hacmindeki hızlanma, bölümde mal stoklarının artırılmasına yönelik eğilimin sürmesine katkı sağlamış olabilir. İzleyeceğiz.
Kaynak: TCMB
MAYIS AYI SEKTÖREL İTİMAT ENDEKSLERİ – TÜİK
Mevsim tesirlerinden arındırılmış inanç endeksi Nisan ayında bundan evvelki aya bakılırsa; hizmet dalında %3,0, perakende ticaret bölümünde %2,9 ve inşaat dalında %3,0 artışla sırasıyla 114,6, 119,4 ve 83,5 düzeylerine yükselmişti. Endeksin 100’den büyük olması kesimin mevcut ve gelecek periyoda ait optimistliğini, 100’den küçük olması ise karamsarlığını gösteriyor. Endekslerin alt bilgilerinda talep tarafındaki eğilimi anlamaya çalışacağız. Bilhassa perakende ticaret endeksinde satışlar alt endeksindeki eğilim, sanayi kesimi ismine kıymetli bir gösterge olacak.
Kaynak: TÜİK
MAYIS AYI PİYASA İŞTİRAKÇİLERİ ANKETİ – TCMB
Nisan ayında aylık TÜFE’de %4,2 artış öngörülmüş, aylık %7,25’lik artış gerçekleşmişti. Ankette yıl sonu TÜFE beklentisi %46,44’e, Dolar/TL beklentisi 16,848’e, cari süreçler açığı 27,5 milyar dolara yükselmiş; 2022 yılı GSYH büyüme beklentisi %3,17’ye 2023 yılı için %4,0’e gerilemişti. Mayıs ayında döviz kurundaki sert yükseliş, enflasyon, kur ve cari açık beklentilerinin artmasına, ekonomik büyüme beklentilerinde ise düşüşe sebep olabilir.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
MART AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB
Şubat ayında konut fiyat endeksi aylık %13,5, yıllık %96,4 artışla 317,6 düzeyine yükselmişti. Bu, endeksin yayınlanmaya başladığı 2017 başından bu yana meblağların yaklaşık 3,2 kat arttığı manasına geliyor. Konut satışlarının aylık %37,5, inşaat maliyetlerinin %9,6 arttığı Mart ayında konut satış fiyatlarının da arttığını nazaranceğiz.
Kaynak: TCMB
26 MAYIS 2022, PERŞEMBE
MERKEZ BANKASI PARA SİYASETİ KARARI – TCMB
Enflasyonda, enflasyon beklentilerinde ve döviz kurundaki sert yükselişlere karşın %14 olan siyaset faiz oranı değişmeyecek. Siyaset faiz oranı, mevduat ve kredi faiz oranları için referans oluşturur. Aşağıdaki grafikte görülebileceği üzere bankalar düşük maliyetle TL cinsi mevduat toplarken, kredi faiz oranları artmaktadır. Kurdaki sert artış KKM faiz ödemelerini, enflasyondaki artış yeni ihraç edilecek olan enflasyona endeksli tahvillerin kupon faizi ödemelerini üst çekerek bütçe üzerinde ağır yük oluşturacaktır. ötürüsıyla döviz kuru istikrar kazanmadığı sürece faiz oranlarında ötürüsıyla da faiz ödemelerinde üst seyir devam edecek. Her ne kadar imkânsız üzere gözükse de görüşmeden fiyat istikrarı kapsamında muhtemel bir olumlu sinyal verilmesi (merkez bankasının bağımsızlığı, faizlerin gerekirse yükseltilebileceği gibi) halinde döviz kurunda ötürüsıyla da enflasyon beklentilerinde kısmen de olsa bir rahatlama gorebiliriz.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
MAYIS AYI EKONOMİK İNANÇ ENDEKSİ – TÜİK
Ekonomik itimat endeksi Mart ayında 95,7 iken, Nisan ayında %1,1 oranında azalarak 94,7 pahasına gerilemişti. Alt endekslerden tüketici inanç endeksi Mayıs ayında yavaşça yükselişle 67,6 olması ekonomik itimat endeksini de yavaşça güzelleştirecektir. Ekonomik itimat endeksinin seyri açısından gerçek kesim itimat endeksi ve sektörel itimat endekslerindeki seyir değerli olacak. Endeksin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ait iyimserliği, 100’den küçük olması karamsarlığı gösteriyor.
Kaynak: TÜİK
20 MAYIS TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA DATALARI – BDDK, TCMB
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 13 Mayıs ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren mali göstergeler (M1, M2, M3), evvelki haftaya göre yükselişini sürdürdü. TL cinsi mevduat faiz oranları %14-18 aralığını sürdürdü. TL cinsi kredi faiz oranları %18-29 aralığında değişmedi. TL cinsi mevduat ve kredi hacmi evvelki haftaya nazaran yükseldi. Gerçek şahısların döviz mevduatları (DTH) 135,8 milyar dolar ile evvelki haftaya göre 1,6 milyar dolar düştü, hukukî şahısların 0,6 milyar dolar artışla 78,5 milyar dolara yükseldi. bu biçimdece yurt içi döviz mevduatları haftalık 1,0 milyar dolar düşüşle 214,3 milyar dolara geriledi. Yurt dışı döviz mevduatları 24,6 milyar dolar ile evvelki haftaya bakılırsa 0,6 milyar dolar düştü. Bankacılık sistemi yabancı para net genel durumu evvelki haftaya nazaran 1,0 milyar dolar sert düşüşle 3,8 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan toplam memleketler arası rezervler 101,9 milyar dolar ile evvelki haftaya bakılırsa 5,7 milyar dolar sert düştü; altın rezervleri 40,7 milyar dolar ile evvelki haftaya bakılırsa 0,9 milyar dolar düştü, brüt döviz rezervleri 61,2 milyar dolar ile evvelki haftaya göre 4,8 milyar dolar geriledi. Merkez Bankasının net rezerv açığı evvelki haftaya nazaran 5,6 milyar dolar artışla 55,9 milyar dolara yükseldi (hesaplamaya SDR sepetinde olmayan paralar “açık” olarak dahil edildi). Yurtharicinde yerleşik şahısların mülkiyetindeki pay senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 20,5 milyar dolar ile bundan evvelki haftaya bakılırsa 1,3 milyar dolar azaldı. Yurt dışı yerleşikler pay senetlerinde 767 milyon dolar, DİBS’te 298 milyon dolar net satış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
27 MAYIS 2022, CUMA
MOODY’S’DEN TÜRKİYE KREDİ NOT DEĞERLENDİRMESİ – MOODY’S
Memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notunu “B2” olarak teyit etmiş, not görünümünü “negatif” olarak bırakmıştı. Türk lirasında kıymet kaybı, rezervlerdeki düşüş, cari açıkta artış eğilimi, kamu maliyesinde zayıflama dikkate alındığında Moody’s’ten iç açıcı bir kıymetlendirme beklenmemeli.
Dr. Fulya Gürbüz
fulyagurbuz.com