Elektrik, kömür ve doğal gaz meblağları rekor kırıyor. Global güç krizi geliyor. Dünya bu kış donacak. Çin’de birtakım bölgelerde fabrikalar kâfi enerjiyi bulamadığı için üretime kısa ortalar vermeye başladı. Uzmanlar, aralık-ocak-şubat aylarını işaret ediyor. Dünyada güç talebi süratle artarken arzdaki artış buna tıpkı süratte karşılık veremiyor. Güç emtialarındaki fiyatların artmaya devam etmesine bağlı olarak tüketicilerin güç maliyetlerinin artması ve önümüzdeki kış aylarında biroldukca ülkede doğalgaz ve elektrik kesintilerinin yaşanması bekleniyor.
Bu kış dünya Güç piyasaları için her zamankinden sorunlu geçebilir. Geçtiğimiz hafta güç fiyatlarında yaşanan rekor düzeydeki dalgalanmalar, elektrik kesintileri ve ülkelerin güç tedarikindeki sorunlara dair tüm dünyadan gelen Haberler bunun en değerli işaretleri üzere. Dünya güç piyasasına hakim uzmanların bu husustaki ortak görüşleri ise asıl tehlikenin havaların soğuması ve güce olan talebin daha da artmaya başlaması ile kendini göstereceği tarafında. Hele bir de kuraklık devam ederse nitekim alarm zilleri çalabilir.
PİYASA KÜÇÜLMÜŞTÜ
Pekala bu kriz nasıl başladı? Çok kısa müddet evvel pandeminin tesiri doruktayken güç ‘sudan ucuz’ olmamış mıydı? İşte temel etken de bir daha tıpkı noktada. O devir dünya iktisadı çok yavaşlamış hatta durmuştu. Üreticiler ve tedarikçiler ellerindeki petrolü tutmanın bile maliyetini ödemek istemiyor, neredeyse ücretsiz vermeyi kabul ediyordu. Artık ise dünya iktisadı kısa müddette hareketlenmeye başladı. Lakin yüksek devranla dönmek isteyen dünyanın dinamikleri buna ayak uyduramıyor. Çünkü pandemide dev limanlar çalışmamış işçileri dağılmıştı. Çok sayıda yeni güç tesisi üretimine orta vermiş ve talepte önemli düşüşler yaşanmıştı.
ARZ YETERSİZ KALIYOR
Çin üzere dünya devi bir ülke bile üretimde problemler yaşamaya başladı. Temel niye güç talebine rağmen arzın yetersiz kalması. Çin’in Avustralya’dan gereğince Kömür alamayıp ABD ve Rusya’ya yönelmesi, Avrupa’nın rüzgar üretimindeki düşüşün tesiriyle yenilenebilir güçten istediği randımanı alamamaması, kendi Doğalgaz stoklarını yükselen meblağların da tesiriyle kış öncesi dolduramaması kararı kömürün fiyatı 3’e katlanırken doğalgaz da rekor meblağları gördü.
Ayrıyeten ABD’de petrol şirketleri yeni kuyu yatırımı yapmaktan kaçınıyor. Rusya’nın gaz satarken dünyanın bu durumu karşısında naz yapması ve LNG gazlaştırma terminallerinin üretimlerine orta vermesi de fiyatlarda tesirli oluyor. Uzun vadeli kontratlarda şimdilik bir meşakkat olmasa da şayet bir ülke spot piyasadan güç temin etmek zorunda kalıyorsa en değerli düzeyden almaya mahkum. Türkiye’de de son devirde doğalgaz, elektrik ve akaryakıta peş peşe artırımlar gelmişti. Hükümetin olası yeni artırımlar konusunda atacağı adımlar ise çabucak hemen net değil.
gazetevatan.com
Bu kış dünya Güç piyasaları için her zamankinden sorunlu geçebilir. Geçtiğimiz hafta güç fiyatlarında yaşanan rekor düzeydeki dalgalanmalar, elektrik kesintileri ve ülkelerin güç tedarikindeki sorunlara dair tüm dünyadan gelen Haberler bunun en değerli işaretleri üzere. Dünya güç piyasasına hakim uzmanların bu husustaki ortak görüşleri ise asıl tehlikenin havaların soğuması ve güce olan talebin daha da artmaya başlaması ile kendini göstereceği tarafında. Hele bir de kuraklık devam ederse nitekim alarm zilleri çalabilir.
PİYASA KÜÇÜLMÜŞTÜ
Pekala bu kriz nasıl başladı? Çok kısa müddet evvel pandeminin tesiri doruktayken güç ‘sudan ucuz’ olmamış mıydı? İşte temel etken de bir daha tıpkı noktada. O devir dünya iktisadı çok yavaşlamış hatta durmuştu. Üreticiler ve tedarikçiler ellerindeki petrolü tutmanın bile maliyetini ödemek istemiyor, neredeyse ücretsiz vermeyi kabul ediyordu. Artık ise dünya iktisadı kısa müddette hareketlenmeye başladı. Lakin yüksek devranla dönmek isteyen dünyanın dinamikleri buna ayak uyduramıyor. Çünkü pandemide dev limanlar çalışmamış işçileri dağılmıştı. Çok sayıda yeni güç tesisi üretimine orta vermiş ve talepte önemli düşüşler yaşanmıştı.
ARZ YETERSİZ KALIYOR
Çin üzere dünya devi bir ülke bile üretimde problemler yaşamaya başladı. Temel niye güç talebine rağmen arzın yetersiz kalması. Çin’in Avustralya’dan gereğince Kömür alamayıp ABD ve Rusya’ya yönelmesi, Avrupa’nın rüzgar üretimindeki düşüşün tesiriyle yenilenebilir güçten istediği randımanı alamamaması, kendi Doğalgaz stoklarını yükselen meblağların da tesiriyle kış öncesi dolduramaması kararı kömürün fiyatı 3’e katlanırken doğalgaz da rekor meblağları gördü.
Ayrıyeten ABD’de petrol şirketleri yeni kuyu yatırımı yapmaktan kaçınıyor. Rusya’nın gaz satarken dünyanın bu durumu karşısında naz yapması ve LNG gazlaştırma terminallerinin üretimlerine orta vermesi de fiyatlarda tesirli oluyor. Uzun vadeli kontratlarda şimdilik bir meşakkat olmasa da şayet bir ülke spot piyasadan güç temin etmek zorunda kalıyorsa en değerli düzeyden almaya mahkum. Türkiye’de de son devirde doğalgaz, elektrik ve akaryakıta peş peşe artırımlar gelmişti. Hükümetin olası yeni artırımlar konusunda atacağı adımlar ise çabucak hemen net değil.
gazetevatan.com