AKP iktidarlarının dayanak aldığı sermaye kısımlarının, parti ortasında etkin siyaset yapanların, siyasetçilerin yakın akrabalarının zenginleştirilmesi için kamu alımlarının kullanıldığı sayısız örnekle kanıtlandı. İhale yapmadan, ilana çıkmadan alım yapılmasına imkan sağlayan direkt temin tekniği ile alım yapma ise 19 yıl boyunca katlanarak arttı. 19 yılın sonunda direkt temin ile mal, hizmet ve imal işi almak için aktarılan meblağdaki artış yüzde 860 oldu.
2002 yılında yürürlüğe giren Kamu İhale Kanunu, AKP’nin iktidar olmasının akabinde değiştirilerek direkt temin ihale tarzları içinden çıkartıldı. Bir ihale yolu olmayan direkt temin, kamunun muhtaçlıklarının, “İlan yayımlamadan, teminat almadan, şirketlerin yeterlik kurallarını aramadan, ihale kurulu kurmadan” ihale yetkilisi tarafınca nazaranvlendirilen kişi yahut bireylerin piyasadan fiyat araştırarak alınmasına imkan sağlıyor.
Değişiklikten daha sonra direkt temin ile alım şimdi her yıl bundan evvelki yıla bakılırsa artarak yüzbinlerce alım işinde kullanıldı. Kamu kurumlarının İhale Kanunu’nda yer alan kısıtlamalara takılmadan istediklerinden istedikleri mal, hizmet yahut imal işini, istedikleri meblağa almalarına imkan sağlayan bu prosedür kamu alımlarını yolsuzluğa en açık hale getiren metot olarak biliniyor. İlan yayımlanmadığı, teminat ve yeterlilik alınmadığı, satıcı ile alıcı içinde kotarılan bu alımlar nakdî limitler niçiniyle nispeten küçük işlerden büyük zenginlikler ortaya çıkmasına niye oluyor. Birtakım kamu yönetimlerinin bu karardaki mali limitleri aşmak için alımları kesimlere bölerek yaptığı devletin resmi raporlarına da yansıyor.
YÜZDE 860 ARTIŞ
Direkt teminin ihale metot olmaktan çıkartıldığı 2003 yılında 981 milyon TL olan alım fiyatı 2020 yılında 9.4 milyar TL’ye ulaştı. 2021’nin birinci yarısının sonunda ise 3.6 milyar TL’lik 189 bin 746 kamu alımı ihalesiz yapıldı. AKP’nin tek başına üçüncü kere iktidar olduğu 2011 yılı 16.9 milyar TL ile direkt teminle alımların en epeyce yapıldığı yıl oldu.
Direkt temin yoluyla yapılan alımların yıllar prestijiyle fiyatları şu biçimde:
2003- 981 milyon TL
2004-2.1 milyar TL
2005-4.3 milyar TL
2006-4.7 milyar TL
2007-5 milyar TL
2008-4.9 milyar TL
2009-4.8 milyar TL
2010-5.8 milyar TL
2011-16.9 milyar TL
2012-10.5 milyar TL
2013-6.4 milyar TL
2014-7.4 milyar TL
2015-8.2 milyar TL
2016-3.8 milyar TL
2017-3.2 milyar TL
2018-3.7 milyar TL
2019-7.6 milyar TL
2020-9.4 milyar TL
EN ÇOK MAL ALINIYOR
Direkt temin yoluyla her devir en çok mal alımı yapılıyor. 2021’in Ocak-Haziran devrinde yapılan 189 bin 746 alımın yüzde 68,70’isini mal, yüzde 2,43’ünü imal, yüzde 28,78’ini hizmet ve yüzde 0,08’ini de danışmanlık hizmet alımları oluşturdu. Meblağ bazında yüzde 63,61 mal alımı, yüzde 4,58 üretim işi, yüzde 31,67 hizmet alımı ve yüzde 0,14 danışmanlık hizmet alımlarına harcandı.
22/d’NİN AÇTIĞI YOL
Gereksinimin yalnızca tek kişi tarafınca karşılanabilmesi, stoklanma imkanı olmayan tıbbi gereçlerin alımı, tahkim davalarında yurtharicinden avukatlık hizmeti alınması, oy pusulası alımı üzere işler için düzenlenen direkt temin, en çok belirli nakdî limitlerin altında kalan alımlarda kullanılıyor.
Hususun d fıkrasında düzenlenen bu formülle son sayılarla büyükşehirlerde 15 milyar TL, başkalarında 5 milyarı aşmayan gereksinimler ile temsil-ağırlama faaliyetleri için direkt temin ile alım yapılabiliyor. Birebir muhtaçlığın bölünerek alımı yoluna başvurularak by pass edilen bu fıkra çerçevesinde son sayılarla toplam 3.6 milyar TL’lik direkt teminin, 2.1 milyar TL’si kullanıldı.
birgün.net
2002 yılında yürürlüğe giren Kamu İhale Kanunu, AKP’nin iktidar olmasının akabinde değiştirilerek direkt temin ihale tarzları içinden çıkartıldı. Bir ihale yolu olmayan direkt temin, kamunun muhtaçlıklarının, “İlan yayımlamadan, teminat almadan, şirketlerin yeterlik kurallarını aramadan, ihale kurulu kurmadan” ihale yetkilisi tarafınca nazaranvlendirilen kişi yahut bireylerin piyasadan fiyat araştırarak alınmasına imkan sağlıyor.
Değişiklikten daha sonra direkt temin ile alım şimdi her yıl bundan evvelki yıla bakılırsa artarak yüzbinlerce alım işinde kullanıldı. Kamu kurumlarının İhale Kanunu’nda yer alan kısıtlamalara takılmadan istediklerinden istedikleri mal, hizmet yahut imal işini, istedikleri meblağa almalarına imkan sağlayan bu prosedür kamu alımlarını yolsuzluğa en açık hale getiren metot olarak biliniyor. İlan yayımlanmadığı, teminat ve yeterlilik alınmadığı, satıcı ile alıcı içinde kotarılan bu alımlar nakdî limitler niçiniyle nispeten küçük işlerden büyük zenginlikler ortaya çıkmasına niye oluyor. Birtakım kamu yönetimlerinin bu karardaki mali limitleri aşmak için alımları kesimlere bölerek yaptığı devletin resmi raporlarına da yansıyor.
YÜZDE 860 ARTIŞ
Direkt teminin ihale metot olmaktan çıkartıldığı 2003 yılında 981 milyon TL olan alım fiyatı 2020 yılında 9.4 milyar TL’ye ulaştı. 2021’nin birinci yarısının sonunda ise 3.6 milyar TL’lik 189 bin 746 kamu alımı ihalesiz yapıldı. AKP’nin tek başına üçüncü kere iktidar olduğu 2011 yılı 16.9 milyar TL ile direkt teminle alımların en epeyce yapıldığı yıl oldu.
Direkt temin yoluyla yapılan alımların yıllar prestijiyle fiyatları şu biçimde:
2003- 981 milyon TL
2004-2.1 milyar TL
2005-4.3 milyar TL
2006-4.7 milyar TL
2007-5 milyar TL
2008-4.9 milyar TL
2009-4.8 milyar TL
2010-5.8 milyar TL
2011-16.9 milyar TL
2012-10.5 milyar TL
2013-6.4 milyar TL
2014-7.4 milyar TL
2015-8.2 milyar TL
2016-3.8 milyar TL
2017-3.2 milyar TL
2018-3.7 milyar TL
2019-7.6 milyar TL
2020-9.4 milyar TL
EN ÇOK MAL ALINIYOR
Direkt temin yoluyla her devir en çok mal alımı yapılıyor. 2021’in Ocak-Haziran devrinde yapılan 189 bin 746 alımın yüzde 68,70’isini mal, yüzde 2,43’ünü imal, yüzde 28,78’ini hizmet ve yüzde 0,08’ini de danışmanlık hizmet alımları oluşturdu. Meblağ bazında yüzde 63,61 mal alımı, yüzde 4,58 üretim işi, yüzde 31,67 hizmet alımı ve yüzde 0,14 danışmanlık hizmet alımlarına harcandı.
22/d’NİN AÇTIĞI YOL
Gereksinimin yalnızca tek kişi tarafınca karşılanabilmesi, stoklanma imkanı olmayan tıbbi gereçlerin alımı, tahkim davalarında yurtharicinden avukatlık hizmeti alınması, oy pusulası alımı üzere işler için düzenlenen direkt temin, en çok belirli nakdî limitlerin altında kalan alımlarda kullanılıyor.
Hususun d fıkrasında düzenlenen bu formülle son sayılarla büyükşehirlerde 15 milyar TL, başkalarında 5 milyarı aşmayan gereksinimler ile temsil-ağırlama faaliyetleri için direkt temin ile alım yapılabiliyor. Birebir muhtaçlığın bölünerek alımı yoluna başvurularak by pass edilen bu fıkra çerçevesinde son sayılarla toplam 3.6 milyar TL’lik direkt teminin, 2.1 milyar TL’si kullanıldı.
birgün.net