Çocuklarda Merak Duygusu ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Hiranur

New member
Çocuklarda Merak Duygusu ve Dikkat Edilmesi Gerekenler Çocuklar bebeklik devirden itibaren öğrenmeyi birinci vakit içinderda izleyerek gerçekleştirir. İzleyerek öğrenen bir çocuk gözlemlediklerini fizikî uygunluğuna bakmaksızın denemek ister. İşte bu nokta da gelişen merak hissiyle birlikte konut kazaları birlikteinde gelebilir. Çocuğun merak hissini ötürüsıyla öğrenmeyi engellemeden nasıl denetim altına alabilir çocuğunuzu konut kazalarından koruyabilirsiniz.

Öğrenmeye birinci adım; MERAK!

“Merak duygusu gelişmenin sağlıklı olduğunun göstergesidir.”


Merak duygusu, çocuk gelişmeninde kıymetli bir noktadadır. Merak duygusu keşfederek öğrenmenin temelidir. Sağlıklı gelişmenin bir modülü olan merak duygusu bebeklik periyodundan itibaren kendini göstermeye başlar. hayatın birinci senelerında bebekler her bulduğu objeyi ağzına gdolayır ve birden fazla vakit bebeğin acıktığını ve veyahut beslendiği biçimde doymadığını ebeveynler düşünebilir.

meğer bebekler de merak hissinden dolayı objeleri ağızlarına götürerek, çevreyi tanıma isteklerinden keşfetmek hissinden kaynaklanmaktadır. Zira bu vakitte ağız, bebekler için fazlaca değerli bir organdır ve dış dünyayı bu organları yardımıyla keşfetmeye çalışırlar.

Okul öncesi periyotta merak duygusu en çok kendini hissettirdiği bir devirdir. 3-6 yaş sonunu kapsamaktadır. Çocuğun el, kol ve bacaklarını istikrarlı bir biçimde kullanabildiği ve denetim ettiği bu vakitte çocukların birinci yaptıkları keşif uzunluklarının yetiştiği yerlere uzanmak olmaktadır. Evvelce eliyle işaret ederek istediği bir objeyi alamama ihtimali varken bu devir içerisinde gelişen kaba motor ve ince motor kaslarıyla desteklenen merak duygusu artık eliyle göstermek yerine kendi imkanlarıyla ulaşarak merakını giderebilir.

Konutun içerisinde keşfedilmeyi bekleyen o kadar epeyce şey vardır ki; çocuk meskenin içerisinde daima oradan oraya koşup; konuşma hüneriyle birlikte de ebeveynlerine sorular sorarak keşfetme sürecinde en üst noktaya ulaşır.

Ne kadar yaramaz ve hareketli bir çocuk etiketlemesi yapmadan evvel bu durumun tahminen de merak ve keşfetme hissinin giderilmesi olduğunun farkında olunması gerekmektedir.

örneğin çocuk, oyuncak otomobiline ziyan vermek için arabasının tekerleğini çıkarmış değil; tekerleklerini çıkardığı vakit ne olduğunu görmek istediği için oyuncağını bozmuş olabilir. Veyahut kimi vakit ebeveynlerin çocuklarının epeyce soru sormasından ettiği şikâyet bir merak ve keşfetme yolu olabilir. Çocukların merak hislerini gösterme usulleri de her çocuk üzere özel ve farklıdır.

Merak duygusu hayatın her devrinde vardır. Okul devrinde çocuğun ilgi duyduğu derste daha başarılı olmasının niçinlerinden biri de budur; merak ettiği için öğrenmeye istekli olmasıdır. Çocuğun ilgi ve yeteneklerine merak ve keşfetmeye istekli olduğu noktalarda daha başarılı sonuçlar elde etmesini sağlamaktadır.

Çocuklarda merak duygusu nasıl gelişir?

“Merak hissinin dozunda ve denetimli olması sağlanmalıdır.”

Ebeveynlerin çocukların merak hissini desteklemesi ya da engellemeleri, çocuğun merak hissinin artmasında yahut azalmasında pek tesirli bir belirleyicidir. Ebeveynlerin çocuğun merakını söndürmemeleri ve küçümsememesi gerekmektedir. Ancak, desteklemenin yanında merak hissinde bir istikrar de gözetmelidirler.

Merakın söndürülmemesi gerektiği üzere, aşırısına da yol açılmaması gerekir. Çocuğun merak hissinin dozunda ve denetimli olması sağlanmalıdır. Mesken içerisi çocuğun keşfetme periyodunda yaşanacak muhtemel kazalara karşı ona nazaran ayarlanması merak hissinin denetimli bulunmasına tahlil olarak önerilebilir. Merak hissinin dozunda ve denetimli olması daima bir biçimde dokunmamaları ve yapmamaları konusunda daima uyarılması değildir .

Konut ortamında merak duygusu nasıl denetim edilmelidir?

Öncelikle mesken ortamında çocuğun keşfetme periyodunda tehlike ve ziyan verebilecek nesneler/ eşyalar ortadan kaldırılmalıdır. Mesken ortamı çocuğun gelişim periyodu göz önüne alınarak daha inançlı hale getirilmelidir. Çocuk yalnızca merak ediyor diye bıçağı almasına ya da prizi merak ediyor diye prizle oynamasına müsaade verilmemelidir. Bilhassa yeni yürümeye başlayan çocuklar için tehlikeli eşyalar ulaşamayacağı yerlere koymasında yarar vardır.

Çocuğun merak hissini daima tehlikelerden sakınmaya alternatif olarak örneğin çocuğun ulaşabileceği yerlere çocuğa uygun eşyalar koyabilirsiniz. Çocuğa ziyan vermeyecek keşfetme hissini destekleyecek biçimde mesken ortamını düzenlemeniz denetimli keşifte değerli bir konudur.

Pekala ancak ortadan kaldırma ya da yerini değiştirme imkanı olmayan durumlarda ne yapılmalıdır?

Ortadan kaldırma ya da yerini değiştirme imkanı olmayan durumlarda ise çocuğun tehlikeli olduğunu anlamasına yardımcı olabilecek tabirler kullanılmalıdır. Ebeveynler genelde ‘hayırrrrr’ diyerek çocuğa tehlikeleri anlatmaya çalışır. Lakin çocuğun ‘hayır’ sözünü duyması bir anlık duraksamasına; daima duyması ise hem hayır’ın tesirliliğini yitirmesine, birebir vakitte bu söze reaksiyon geliştirmesine niye olabilmektedir. Hayır’ların epeyce olması ebeveyn çocuk bağlantısındaki sorunları ortaya çıkarmaktadır.

Tehlikeli ve ziyanlı durumlara için ‘hayır’ sözünü kullanmak yerine çocuğun anlayabileceği sözlerle anlatılması ve çocuğun dikkatini farklı istikamete çevirmek olmalıdır. Bilhassa küçük yaşlarındaki çocukların dikkatini farklı istikamete çevirmek daha kolaydır. Çocuk tehlikeli bir objeye yöneldiği vakit ebeveyni farklı bir davranışa ya da objeye yönlendirerek ilgisini dağıtabilir.

Çocuğunuza tehlikeleri anlatabilirsiniz. niye müsaade etmediğinizi çocuğunuzun anlayabileceği sözlerle tabirlerle çocuğa anlatmak vakit içinde çocuğun tehlikelere karşı daha dikkatli olmasını sağlayacaktır. Lakin daima ‘yapma/hayır/dur’ denilerek engellenen çocuk merak hissini bastıracak ve yasaklar daha cazip hale geleceği

için ebeveyninin gözünün içine baka baka ya da gizlice yapma ihtimali artacaktır. Zira niye tehlikeli olduğunu sorusunun yanıtını alamamıştır çocuk ve öğrenmenin tek yolu denemektir.

Çocuklarda merak duygusu nasıl gelişir?

Çocuğun merak hissini nasıl geliştirebiliriz?

Merak duygusu her yaşta fazlaca değerlidir. Merak çocukların daha süratli öğrenmesini, tahlil odaklı olmalarını, empati yeteneklerinin gelişmesini ve etraflarına karşı daha şuurlu bireyler olmasını sağlamaktadır. Soru sormak merak hissinin bir aracıdır. Birinci adım sorular karşısında sabırlı olmak ve bilmediğinizi hissettiğiniz vakit çocuğunuzu geçiştirirerek değil birlikte araştıralım mı diye teklif ederek merak hissini desteklemelisiniz.

Merak duygusu okula başlayınca ne de olsa giderilir diyerek düşünmeyin. Çocuğunuzun öğrenmesini keşfetmesini erteleyip bir kalıba sokmayın. Küçük yaşta merak hissini birlikte keşfetmenin destekleyin. Örneğin, tabiat gezisi, akvaryum gezisi, hayvanat bahçesi gezisi ile çocuğunuzun tabiata dair sorularını alternatiflerle birlikte keşfedin.

“Çocuk büyütürken meskeni pak tutmak, kar hala yağarken kapının önünü temizlemek üzeredir. Phyllis Diller”

Konut dağılacak ve pislenecek diye çocuğunuzu daima engellemeyin. Yalnızca hudutları çerçevesinde çocuğunuza bir şeyleri yapması için müsaade verin. İnce motor yahut kaba motor maharetlerinin tam gelişmemiş olmasından kaynaklı sakarlıklarını çocuğunuzu küçümseyecek ve özgüvenini zedeleyecek biçimde reaksiyon vermeyin.

Çocuklar ebeveynlerinin aynasıdır. Sizlerin de meraklı olması ve merakınızı gidermek için araştırma yapmanız çocuğunuzun gelişimi için değerli bir ayrıntıdır.

Sağlıklı bir irtibat çocuğunuzun her gelişim basamağında epeyce değerlidir. Anne karnında başlayan irtibat çocuğunuzun her periyodunda devam etmelidir; bu çocuğunuzun kendini daha inançta hissettirecektir.

Çocuğunuzu ertelemeyin; anlayabileceği sözlerle çocuğunuzla konuşun, çocuğunuzu geçiştirmeyin ve bu ne saçma sorular ne kadar meraklısın üzere kendini makus hissedeceği sözler kullanmayın. Sağlıklı bir bağlantı sağlıklı ebeveyn münasebetinin temelidir.
 
Üst