Çetin Ünsalan: Madem ek bütçe yapılacaktı…

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
TBMM’de 2022 yılı bütçesi çabucak hemen görüşme basamağındayken, ek bütçenin geleceği dillendirilmeye başlandı. Münasebetlerine baktığımızda ise maaş artışlarından esnafa dayanağa kadar bir dizi başlığın olduğu göze çarpıyor.

Öncelikle bu biçimdesi bir periyotta şayet ek bütçe, geniş bölümleri rahatlatmak ismine yapılacaksa ve oluşturulan bütçe hakikaten bir planın modülü olarak adresine dağıtılacaksa makul karşılanabilir.

Lakin kimi soruları da ortaya koymamız gerekiyor. örneğin şayet haberler doğruysa ve ek bütçe gelecekse, bu oluşturulan kaynağın sahiden hedeflenen yerlere harcanıp harcanmayacağı nereden bilinecek? Bu kıymetli bir başlık, çünkü kamuoyunda bütçe kullanma performansı ismine idareye karşı önemli bir güvensizlik kelam konusu.

İkinci olarak sene ortasında değiliz. Yani bütçenin üzerinden 6 ay geçmiş olur ve görülen gerek üzerine bu bahis gündeme gelirse anlaşılabilir. Ama daha olağan bütçe bile görüşme evresindeyken, yani komiteden yeni geçmişken ne oldu?

Bu sıkıntıların hiçbiri bir günde ortaya çıkmadı. Ayrıyeten sıkıntıyı kura bağlayacaksak, Türkiye iktisadının TL bazındaki güçsüzlüğü ve kurun aleyhimize paha kazanacağı biraz okuma yazma bilen herkes tarafınca biliniyordu.

Üçüncüsü bu ek bütçenin enflasyon üzerinden kısa vadede telafi edilemeyecek hasarlar bırakacağını biliyoruz. Pekala bu durumda, iktisat idaresi hala faiz düşürmek üzere bir ısrarın ortasında olacak mı? Olacaksa bunu nasıl bir münasebetle açıklayacak.

Çünkü siyaset faizini düşürdükçe, vatandaşın ve gerçek kesimin fazlaca daha yüksek faizlere muhatap olduğunu herkes biliyor. Dördüncüsü niye artık? Zira gereksinime bahis olan başlıklara göz attığınızda vakit içindemasının da geç olduğunu anlıyorsunuz.

Madem bütçe disiplininden fedakarlık yapılacaktı; bunu pandemi sürecinde yapmamız gerekmez miydi? Yani beşinci soru şu: O süreçte insanları ve işletmeleri daha epey kredi borcuna batırıp, hane halkından işletmelere mevcut hasarı derinleştirip ağırlaştırdıktan daha sonra bir yarar getirecek mi?

Gelelim altıncı soruya: bu biçimdesi bir ek bütçenin oluşturacağı hasar, yeni artırım ve vergiler manasına geliyor. Hangi münasebetle olursa olsun, rahatlatmaya çalışacağınız vatandaş bu yeni artışları karşılayabilecek mi?

Hayat maliyetindeki bu artışlar, sağ cepten verilenin, vatandaşın cebine girip çıkıp, mevcut parasını da alarak sol cebe girmesine niye olmayacak mı? Bu durumda alım gücünü yitirmiş vatandaşın bankalarla borç / alacak ilgisi nasıl şekillenecek?

Haydi son bir soru daha soralım. Tüm bunları muhakkak bir ekonomik program içerisinde, vakit kazanmak ismine yaparsanız ve işleri aykırıya döndürecek bir planınız var ise işe fayda. Aksi takdirde yalnızca daha büyük bütçe ziyanını oluşturur.

Şimdiye kadar telaffuzun ötesine geçmiş bir plan görülmüyor. Şayet emel ekonomik dönüşüm değilse, hakikaten sav edildiği üzere seçim mi? bu biçimde ek bütçe talebi Türk insanına rahatlama mı getirecek, yoksa yük mü? İşte tüm bu soruların cevabını vermemiz gerekiyor.

Pekala verilecek mi? İstenene parmak kaldırılıp, içinin sorgulanmadığı ve oy fazlacaluğuyla düzenlemelerin geçtiği bir ülkede bırakın karşılık vermeyi, bu sorular sorulur mu; Şüpheliyim. Bence tıpkı Merkez Bankası’nın 2,5 milyar dolarlık karavana müdahalesi üzere, bu da sırtımıza yeni bir yük getirmekten diğer bir işe yaramayacak. Gereksinim gerçek, tespit hakikat ancak gayesi ve uygulaması muamma.

Ne demiş Montaigne? Maksadı olmayan gemiye hiç bir rüzgar yarar etmez. Ortada bir gaye olduğu kesin de, akıl ve bilimin ışığında, geniş bölümlerin yararı mı amaçlanıyor; işte orası tartışmalı.

[email protected]

Hazine’den Dövize Endeksli Tahvil geliyor lakin risklere dikkat

Kamu bankalarına sermaye enjektesi gündemde: 100 milyar TL gerekebilir

Prof. Dr. Oğuz Oyan: Türkiye’yi güç günler bekliyor
 
Üst