Çetin Ünsalan: Köpük

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
Mis üzere pişirilmiş bir Türk Kahvesi’nin en hoş, en lezzetli yeridir köpüğü… Lakin bugünlerde köpükten bahsedilmeye başlanınca ağzımızın tadı kaçıyor. Zira yaşadıklarımızı bir köpük tanımlamasıyla değerlendirmeye başladık.

Açıklamayı sizlere hatırlatalım. Cumhurbaşkanı Erdoğan enflasyon konusundaki yaşananları değerlendirirken dolardaki köpüğü aldıklarını, enflasyondaki köpüğü de alacaklarını söylemiş oldu.

Âlâ geliştirilmiş, algı yönetmeye yönelik bir telaffuz olmanın ötesinde işin gerçeğine bakmayı gerektiriyor. Enflasyona gelmedilk evvel dövizdeki köpük tanımlamasına bakalım.

13,50 – 14.00 içinde gidip gelen bir dolar kurundan kelam ediyoruz. Köpük bunun neresinde? Şayet bir ülkede kur 18’leri gördükten daha sonra bu geldiği düzey elbette anlatılıyorsa, asıl orada bir anormallik var demektir.

bundan evvelki yıla 7,43 düzeyinden başlamış, yılı da 13,11’den tamamlamış bir dolar / TL kurunda köpük olabilir mi? olağan olarak sıkıntıyı 18’ler mertebesinden değerlendirirseniz bu söylenebilir.

Ancak bu biçimde yine 20 Aralık gecesinde ne olduğunun araştırılması sorusu gündeme gelir? Hatta o gece de yetmez. Sistematik olarak faiz düşürme telaffuzlarıyla doları, Türk Lirası karşısında 18’lere yükselten yaklaşımı mercek altına almak gerekir.

Burada köpük söylemi bir tespitten epeyce itiraf niteliği taşıyor. Demek ki, Merkez Bankası’nın son faiz indirimiyle birlikte yılsonu rehavetine giren dolar / TL kuru, şuurlu olarak üstlere taşındı ve oradan milyarlarca dolar harcanarak 11’lere geriletildi.

daha sonrasında da yine 18’lere çıkış yaptığı 13 – 14 bandına geri oturdu. Artık dönüp sormak gerekiyor. Burada başlanan noktaya geri dönüldüğüne bakılırsa, şuurlu bir köpük mü yaratıldı? Bundan küçük tasarruf sahiplerinin kayıp ortasında olduğu şahsen Bakan Nebati tarafınca açıklanmışken, bu hareket niçin yapıldı?

Zira o günlerde dolarda süratli yükseliş için ne bizde ne de dünyada bir gelişme yoktu. Son gelişme faiz sonucuydı ve akabinde yılın kapanması için dünyanın Noel tatilinde olduğu bir periyot kelam konusuydu. Demek ki şuurlu bir biçimde milyarlarca dolara mal olan bir algı operasyonuyla karşı karşıya kaldık.

Pekala sorun aşıldı mı? Hayır… Gerek üretim yapısı, gerek iktisadın finans açıkları, gerekse de borcun döndürülmesi başta olmak üzere, üretimsizleşen ülkenin dolar / TL kurundaki dengesizliğinin giderilmesi bu biçimde finans oyunlarıyla mümkün değil.

Şu olacak denemez lakin yapı motamot kaldığına bakılırsa, dolar / TL kurundaki trend, dünyadaki gelişmeleri de dikkate aldığınızda üst taraflı. yeniden soralım: bu biçimde 7,2 milyar dolara mal olan bu oyun niye oynandı?

Artık tıpkı durum enflasyon için de konuşulmaya başlandı. halbuki durum burada farklı… Dolar alanında elinizdeki parayla bu oyunu oynamanız, mantıklı bulunmasa da açıklanabilir.

Lakin maliyetlerin bu kadar arttığı, harcamaların besin başta olmak üzere kredi kartı harcamalarında patlama yaptığı bir periyotta, üreticinin çabucak hemen yansıtılamamış yüzde 44 enflasyon farkı bulunurken, köpükten bahsedemezsiniz.

Enflasyonda bir köpük var ise, bilakis istikametli var ve o da TÜİK’in data oyunuyla enflasyonu düşük gösterme uğraşından kaynaklanıyor. Yani köpük mantığıyla baktığınızda giderilen değil, taşma ihtimali olan bir yapıdan kelam ediyoruz.

Bugün her şey düzelse yüzde 44 daha yansıtılmamış enflasyon var. Demek ki ortada köpük falan yok. Bildiğiniz ekonomik beceriksizlik kelam konusu. Üstelik bunu da durumu reddedip yok sayma eğilimi devam ederken.

bir daha üstelik tüm dünyada enflasyonist baskı artıp, varlık alımlarının noktalanması, akabinde faiz yükseliş eğiliminin baş göstermesi gerçeği dururken. Ve bir daha üstelik zıt istikametli faiz düşürüp, kredi faizleri bunu dinlemeden yükselirken…

Biri prestijden mı bahsetti? Haydi prestiji koyalım bir kenara ve başladığımız yere, köpüğe dönelim. Bu kahvenin hem köpüğü taşıp fincan tabağını kirletmiş, tıpkı vakitte makus olmuş. Yeni bir kahve lütfen.

[email protected]
 
Üst