Bakan Nebati, Türkiye’nin başındaki en büyük kaygının enflasyon olduğunu ve uğraşın de bu doğrultuda yürütülmesi gerektiğini belirtti. Enflasyon, sahiden iktisadın en kıymetli sorunlarından biridir; lakin en büyüğü değildir.
Öncelikle enflasyon sayınız bir çıktıdır. Siz bir sonuç ile gayret etmeye kalkarsanız, sebebini kaçırırsınız. Sonuç sayıdır ve meseleleri ortadan kaldırmadan o tabelaya kilitlenirseniz, baş edemeyeceğiniz için bir süre daha sonra kimyanız bozulur ve her şeyi mubah görmeye başlarsınız.
Hakikaten Türkiye’de TÜİK üzerinden yaşanan kahrın temelinde de bu geliyor. Öylesine sonuca ve algı yönetmeye konsantre oldular ki, asıl sıkıntıları goremiyorlar. Sorunu nazaranmeyenin de tahlil konuşması mümkün değildir.
Ne demek istiyorum? örneğin insanların satın alma gücünü düşünün. Şayet çalışanlara, evvelden olduğu üzere enflasyonun üzerinde maaş artışları yaparsanız, hayat pahalılığından şikâyet ederler lakin paranın rahmetinin kaçtığından bahsetmezler.
Yıl sonuna gerçek yıpranmayı hissederler ki, bu biçimde da maaş artış vakit içinderı gelir. Elbet bu bir kısır döngüdür ve delik her geçen gün makro iktisada yansıması olarak büyür ve denetim edilmekten uzaklaşır.
Ancak derdiniz insanların rahatlatılmasıysa sorun enflasyon değil; gerçek olmayan bir enflasyon üzerinden yapılan maaş artışı düzenlemeleri ve kat be kat üzerinde yaşamak zorunda bıraktığınız gerçek enflasyondur.
Yani en büyük sıkıntı enflasyon değil, satın alma gücünün yitirilmiş olmasıdır. Bu öylesine bir kısır döngü yaratıyor ki banka kredilerinin ödemelerinden, tüketicinin iç piyasadaki satın alma hareketine ve dolaylı olarak vergi gelirlerine kadar uzanan bir zincirde her şeyi olumsuz etkiliyor.
Ancak bir daha belirttiğim üzere enflasyon sorundur. Pekala nasıl aşılır? Enflasyonu aşmanın tek bir yolu var; üreteceksiniz. Tükettiğinizden daha fazla da üretip, ihraç edeceksiniz ve gelir elde edeceksiniz.
Şayet üretimi içte yapıyorsanız enflasyon üzerinde ne dolar kuru tesirinden bahsedersiniz ne de gereksinimi karşılamak ismine dolar bulma zorunluluğundan. Bolluk olduğundan arz / talep dengesizliğinden kaynaklanan maliyet artışlarınız da olmaz.
Fakat üretmeyi düşünürken, planlı üretimi de temel alacaksınız. Neyi, kaç adet ve nasıl üreteceğinizi belirledikten daha sonra, kapasite ziyadesiyle da yurtdışı pazarları kovalayacaksınız.
Siz üretmeyin, üreteni de ürettiğine pişman edin, hala başta üç kuruş bulmak uğruna finans ya da inşaat kesiminin evvelari olsun; bunu aksiye çevirdiğinizi göstermelik de olsa ortaya koyarken iktisat bilimini alt üst edin; daha sonra da sıkıntı enflasyon deyin o denli mi?
Bence siz evvel enflasyon sayısını gerçek açıklayın, gerisini daha sonra hallederiz. Bir hatırlatma daha: Enflasyon, döviz kuru üzere sonuçlara değil, bu aksilikleri besleyen niçinlere, yapısal problemlere ve tahlillerine odaklanın. Yoksa her iki sayının gerisinden da koşturur ve yetişemezsiniz.
[email protected]
Bilgilendirme: Sevgili dostlar! Kent dışı programım niçiniyle bu haftanın son iki günü sizlerle buluşamayacağız. 21 Mart Pazartesi günü yeni yazıyla buluşana kadar affınızı rica ediyorum.
Yoksulluk sonu 15 bin liraya yaklaştı!
Nebati bir daha Londra yolcusu: Bu sefer bahis yeşil finansman
İstanbul’da Ramazan pidesinin fiyatı belirli oldu
Öncelikle enflasyon sayınız bir çıktıdır. Siz bir sonuç ile gayret etmeye kalkarsanız, sebebini kaçırırsınız. Sonuç sayıdır ve meseleleri ortadan kaldırmadan o tabelaya kilitlenirseniz, baş edemeyeceğiniz için bir süre daha sonra kimyanız bozulur ve her şeyi mubah görmeye başlarsınız.
Hakikaten Türkiye’de TÜİK üzerinden yaşanan kahrın temelinde de bu geliyor. Öylesine sonuca ve algı yönetmeye konsantre oldular ki, asıl sıkıntıları goremiyorlar. Sorunu nazaranmeyenin de tahlil konuşması mümkün değildir.
Ne demek istiyorum? örneğin insanların satın alma gücünü düşünün. Şayet çalışanlara, evvelden olduğu üzere enflasyonun üzerinde maaş artışları yaparsanız, hayat pahalılığından şikâyet ederler lakin paranın rahmetinin kaçtığından bahsetmezler.
Yıl sonuna gerçek yıpranmayı hissederler ki, bu biçimde da maaş artış vakit içinderı gelir. Elbet bu bir kısır döngüdür ve delik her geçen gün makro iktisada yansıması olarak büyür ve denetim edilmekten uzaklaşır.
Ancak derdiniz insanların rahatlatılmasıysa sorun enflasyon değil; gerçek olmayan bir enflasyon üzerinden yapılan maaş artışı düzenlemeleri ve kat be kat üzerinde yaşamak zorunda bıraktığınız gerçek enflasyondur.
Yani en büyük sıkıntı enflasyon değil, satın alma gücünün yitirilmiş olmasıdır. Bu öylesine bir kısır döngü yaratıyor ki banka kredilerinin ödemelerinden, tüketicinin iç piyasadaki satın alma hareketine ve dolaylı olarak vergi gelirlerine kadar uzanan bir zincirde her şeyi olumsuz etkiliyor.
Ancak bir daha belirttiğim üzere enflasyon sorundur. Pekala nasıl aşılır? Enflasyonu aşmanın tek bir yolu var; üreteceksiniz. Tükettiğinizden daha fazla da üretip, ihraç edeceksiniz ve gelir elde edeceksiniz.
Şayet üretimi içte yapıyorsanız enflasyon üzerinde ne dolar kuru tesirinden bahsedersiniz ne de gereksinimi karşılamak ismine dolar bulma zorunluluğundan. Bolluk olduğundan arz / talep dengesizliğinden kaynaklanan maliyet artışlarınız da olmaz.
Fakat üretmeyi düşünürken, planlı üretimi de temel alacaksınız. Neyi, kaç adet ve nasıl üreteceğinizi belirledikten daha sonra, kapasite ziyadesiyle da yurtdışı pazarları kovalayacaksınız.
Siz üretmeyin, üreteni de ürettiğine pişman edin, hala başta üç kuruş bulmak uğruna finans ya da inşaat kesiminin evvelari olsun; bunu aksiye çevirdiğinizi göstermelik de olsa ortaya koyarken iktisat bilimini alt üst edin; daha sonra da sıkıntı enflasyon deyin o denli mi?
Bence siz evvel enflasyon sayısını gerçek açıklayın, gerisini daha sonra hallederiz. Bir hatırlatma daha: Enflasyon, döviz kuru üzere sonuçlara değil, bu aksilikleri besleyen niçinlere, yapısal problemlere ve tahlillerine odaklanın. Yoksa her iki sayının gerisinden da koşturur ve yetişemezsiniz.
[email protected]
Bilgilendirme: Sevgili dostlar! Kent dışı programım niçiniyle bu haftanın son iki günü sizlerle buluşamayacağız. 21 Mart Pazartesi günü yeni yazıyla buluşana kadar affınızı rica ediyorum.
Yoksulluk sonu 15 bin liraya yaklaştı!
Nebati bir daha Londra yolcusu: Bu sefer bahis yeşil finansman
İstanbul’da Ramazan pidesinin fiyatı belirli oldu