Çetin Ünsalan: Enflasyon düşecek mi?

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
Yılın ikinci enflasyonunun açıklanması için geri sayım başlamışken, yılın birinci enflasyonu düşük gelmiş üzere akıllara sakinlik verecek bir gündem oluşturma uğraşına güler misin, ağlar mısın cinsinden şahit oluyoruz.

Olağan vatandaş ile esasen uzun vakittir ilgisini kopartmış olan enflasyon sayıları var. Bunun değerlendirmesindeki faiz ve döviz kriteri tutkusu, anlaşılması epey güç bir akıl tutulmasını da birlikteinde getiriyor.

O denli bir hava yaratılıyor ki faizler düşerse ve dövizi dizginleyebilirsek enflasyon denen meret de ortadan kalkacak. Bunun için kurumlarda vazife değişimlerine kadar her yol deneniyor.

Hatta Cumhurbaşkanı Giresun’da yaptığı bir konuşmada sıkıntıyı değerlendirirken şöyleki bir söz kullandı: “Faizi indiriyoruz ve indireceğiz. Bilin ki enflasyon da inecek, daha da düşecek.”

Bunun iktisadi bir karşılığı olmadığını aslına bakarsanız herkes biliyor. niye sonuç alakasına yeniden dönmeye gerek. Fakat bunu kabul etseniz bile soru şu: Faizi indirdik de faiz düştü mü? Hayır… Tersine gerek gerçek kesimin gerekse vatandaşın bankalara gittiğinde muhatap olduğu faiz, yüzde 19 olarak uygulanan siyaset faizi devrinden daha yüksek.

Gelelim ikinci cümledeki ‘daha da’ vurgusuna… Zannedersiniz ki enflasyon düşüyor bu yapılan hareketle biraz daha düşüş suratını arttıracak. Âlâ de düşen bir enflasyon yok ki daha da düşsün. Ya epey yanlış bir metotla algı yönetmeye çalışılıyor ya da birilerine yanlış bilgi aktarılıyor. Zira ne düşen bir faiz var; ne de enflasyon var.

Bir de sıkıntının döviz boyutu var. Numan Kurtulmuş, yaz aylarında döviz girişlerinin turizme bağlı olarak artacağını, bunun da enflasyonu düşüreceğini söylemiş. Enflasyonun ortasında elbette döviz kurlarındaki artışın da tesiri var.

Lakin buradaki ‘da’ vurgusuna dikkat etmenizi öneririm. Yani enflasyonun bir numaralı sebebi dövizdeki yükseliş değil. O yükselişe artı tesir yapan bir faktör. Asıl sorun girdi maliyetlerinin artışından ve üretim eksikliğinden kaynaklanıyor.

Şubat ayında açıklanacak son sayısı bilmek mümkün değil. Ancak Ocak 2022 itibariyle üreticinin yansıtamadığı yüzde 44 fark var. Bugün her şey durağanlaşsa bu kadar da potansiyel enflasyonumuz ek olarak var demektir.

Nasıl faizi düşürdüğümüzde alandaki faiz düşmek yerine artıyorsa, daha da düşecek vurgusunun aksine enflasyon daha da artıyorsa, döviz gelirlerinizin artması da masraflarınızın da artacağı gerçeği ortadan kaldırmadığı için sorunu çözmez.

Birbirimizi kandırmak yerine gerçeklere bakmalıyız. Zira gerek dünyadaki enflasyonist baskı, gerek FED başta olmak üzere tsunami üzere üzerimize gelen faiz artışı tesiri, gerekse de üretmek için ithalat zorunluluğumuzla, ödemeler niçiniyle şiddetlenecek dolar muhtaçlığımız bize dövizde de, enflasyon da trendin üst olduğunu gösteriyor.

esasen gerçek dalın ortasından sıkıntıyı bakılırsanler, örneğin Ankara Sanayi Odası Lideri Nurettin Özdebir, ASO Meclis toplantısında bunu açıkça lisana getirdi. Getirmese ne olur? Gerçek bu ve beşerler, bunu ne denilirse denilsin iliklerine kadar yaşıyor.

Sıkıntı sayıların düşmesi mi, problemlerin ortadan kalkması mı? Değil ki sayılar da tüm zorlamalara karşın düşmüyor. Pekala tahlil ne? Evvel sorunu kabul etmek lazım; daha sonrası ortak akılla bulunur.

Sorunu kabul etmezseniz tahlile dönemezsiniz ve olan da taşın altında eli olanlara olur. Artık birbirimizi kandırmaya çalışmaktan vazgeçelim; zira bunun hiçbir yaraya merhem olduğu yok.

[email protected]

Dr Fulya Gürbüz: Yeni haftanın iktisat gündemi

Euler-Hermes: Global iktisat “yukarı bakma” diyor

İnfo Yatırım’dan Haftalık Makro Bülten; ‘Piyasalarda Rusya – Ukrayna Gerginliği…’
 
Üst