Cari fazla sürprizi: Kaynak sorunu ekonomiyi sert yavaşlatacak

YodaUsta

Global Mod
Global Mod
Ağutos ayı ödemeler istikrarı bilgileri ortasında cari açık beklentisi 100 milyon dolarcivarındayken, TCMB’nin sabah deklare ettiğı veride ağustos ayında 528 milyon dolar fazla izlendi. 2020 ağustos ayında cari açık 4 milyar 68 milyon dolardı.

Turizm bölümünde kısmen toparlanma ve çift hanede büyüyen ihracat gelir tarafını güçlendirirken, altın ithalatındaki ölçülü seyir ve genel olarak ithalattaki artış suratı cari fazla olarak sonuç verdi. İhracat artış suratının 2022’de dış talebin olağanlaşması ile tek haneye dönmesi beklenirken, turizm bölümündeki düzgünleşme 2022’de de devam edecektir. Ancak artan güç maliyetleri, stok muhtaçlığı ve yurtharicinde yükselen enflasyon ithalat tarafındaki ölçülü seyrin devamına pürüz. Öteki yandan asıl kritik mevzu fonlama tarafında. Direkt yatırım çekemeyen Türkiye ekonomis portfoy girişlerinin de Fed para siyaseti ve TCMB faiz indirimlerine bağlı çıkışlarına dönüştükçe net yanılgı noksan kalemine; yani kaynağı belirli olmayan döviz girişlerine bağımlılık yükselmekte. Bu tür kaynaklarla Türkiye iktisadında büyümeyi finanse etmek ise mümkün değil. İhracat ve turizm tarafında izlenen güce karşın kaynak sorunu 2022’de Türkiye iktisadına fazlaca düşük büyüme suratı olarak geri dönecek.

bu biçimdece yılın birinci sekiz ayında cari açık 13 milyar 992 milyar dolar olurken, 12 aylık cari süreçler açığı da 23 milyar 33 milyon dolara geriledi.

Ağustos verisi ile bir arada temmuz cari istikrarı 683 milyon dolar açıktan, 923 milyon dolar açığa güncellendi.

Ödemeler istikrarı tarifli dış ticaret açığı bundan evvelki yılın birebir ayına bakılırsa 2 milyar 618 milyon dolar azalarak 2 milyar 757 milyon dolara geriledi. Turizm yardımıyla hizmetler istikrarındaki net girişler 2 milyar 281 milyon dolar artarak 4 milyar 76 milyon dolara yükseldi. Hizmetler istikrarı altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler 3 milyar 397 milyon dolar oldu.

Altın ve güç hariç cari süreçler hesabı, bundan evvelki yılın ağustos ayında 1 milyar 537 milyon dolar fazla vermişken, bu ay 4 milyar 433 milyon dolar fazla verdi.

Birincil gelir istikrarından kaynaklanan net çıkışlar, bundan evvelki yılın birebir ayına göre 220 milyon dolar artarak 850 milyon dolar olarak gerçekleşti.

İkincil gelir istikrarı kaleminden kaynaklanan net girişler, bundan evvelki yılın birebir ayına nazaran 83 milyon dolar azalarak 59 milyon dolar oldu.

Portföy yatırımlarında 1,34 milyar dolar net giriş

Finansaman tarafında Ağustosta direkt yatırımlardan kaynaklanan net çıkışlar 319 milyon dolar olurken, portföy yatırımları 1 milyar 339 milyon dolar net giriş kaydetti.

Alt kalemlerde, ağustosta yurt dışı yerleşikler, pay senedi piyasasında 523 milyon dolarlık ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 336 milyon dolarlık net alış yaptı. Tıpkı devirde, yurt haricindeki tahvil ihraçlarıyla ilgili öbür dallar 750 milyon dolar net kullanım gerçekleştirdi.

Yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları ağustosta 318 milyon dolar azaldı. Yurt dışı bankaların yurt ortasındaki mevduatları, yabancı para cinsinden 798 milyon dolar ve Türk lirası cinsinden 702 milyon dolar olmak üzere toplam 1 milyar 500 milyon dolar net artış kaydetti.

Yurt haricinden sağlanan kredilerle ilgili ağustosta bankalar 838 milyon dolar ve genel hükümet 57 milyon dolar net geri ödeme, öteki kesimler ise 759 milyon dolar net geri kullanım gerçekleştirdi.

Memleketler arası Para Fonu (IMF) tarafınca IMF üyesi ülkelere Fon’daki kotalarına paralel olarak yapılan SDR tahsisatı kararında Türkiye’ye tahsis edilen 4 milyar 465 milyon SDR karşılığı 6 milyar 338 milyon dolar Finans Hesabı altında kaydedildi.

Resmi rezervlerde ise ağustos ayında 13 milyar 247 milyon dolar net artış gözlendi.

Kaynağı aşikâr olmayan döviz giriş/çıkışını gösteren net yanılgı noksan kalemi ise ağustosta 4,45 milyar dolar fazla verirken yılın başından bu yana kaydedilen girişler 13,5 milyar dolar oldu.

IMF kaynağı olmasaydı rezervlerde kaydedilen artışın değerli kısmı bir daha kaynağı aşikâr olmayan döviz girişleri yardımıyla olacaktı.

GA.
 
Üst