Global mali piyasalar dün günü çok iyimser bir biçimde tamamladı. Hatırlanacağı üzere, salgın kaynaklı arz-talep dengesizlikleri ve tedarik zincirinde yaşanan dertleri niçiniyle, emtia meblağları genelinde yükseliş devam ederken, bilhassa doğal gaz ve petrol fiyatlarındaki yükselişi son periyotlarda bültenlerimizde ön plana taşıdık.
Lakin, aşağıda detaylandıracağım üzere, BM Besin ve Tarım Örgütü (FAO)’ya bakılırsa, global besin fiyat endeksi de Eylül ayında 10 yılın tepesine yükseldi. Emtia fiyatlarının genelinde yaşanan amansız yükseliş, enflasyon beklentilerini ve birlikteinde tahvil faizlerinin de yükselmesine niçin oluyor. Piyasanın kendi faizini yükseltmesi ile, merkez bankalarının da beklenenden daha erken faiz artışına gidebileceği telaşı, hali hazırda piyasalarda hükümran olan stagflasyon riskin (yüksek enflasyon ve durgunluk) tırmandırarak, piyasaların da ruh halini periyot devir olumsuz etkileyebiliyor.
Dönelim mevzumuza. Uzun bir kapanma ve izolasyon periyodu akabinde iktisatların peşpeşe açılması ile artan doğal gaz talebinin mevcut stoklarda süratli bir azalmaya niye olması ve bu niçinle petrole olan talep, hafta ortasında Brent’in varil fiyatını 83,5 dolar ile son 3 yılın yeni tepesini itti. Emsal bir biçimde, WTI cinsi petrolün 7 yılın, ABD’de süreç goren doğal gaz kontratlarının 12 yılın doruğuna yükselmesi ile güç krizi şirazesinden çıkarken, dün Rusya’nın AB’ye doğalgaz tedariği noktasında yardım elini uzatması daha sonrası, global mali piyasalar günü çok optimist tamamladı.
olağan olarak dün de belirttiğimiz üzere, soğuk bir savaş yaşayan ABD ve Çin önderlerinin görüşme noktasında karar almaları ve temerrüdün kapısına dayanan ABD borç tavanı yükselme noktasında ABD Senatosunda Cumhuriyetçilerin, Demokratların planına yeşil ışık yakması daha sonrası Asya’da başlayan optimistlik, adeta tüm dünyaya sirayet etti. Avrupa borsaları günü yükselişle tamamlarken, ABD borsalarında alımlar %1 düzeyine ulaştı.
Global borsa endeksleri, dün hatırı sayılır oranda yükseliş kaydederken, son günlerde yazdıkları kayıpların da bir kısmını telafi etmesi, içeriye de olumlu yansıdı. BİST100 endeksi günü neredeyse %2’ye yakın artışla tamamlarken, sabah saatlerinde TCMB’nin düzenlediği yatırımcı toplantısı, piyasaları pek de tatmin edemeyince, TL’deki zayıflığın sürdüğüne ve optimist günde USDTRY kurunun 3 yakışıksız 8’in etrafında (8,88) salınmaya devam ettiğine şahit olduk.
TCMB’nin her hafta Perşembe günü deklare ettiğı haftalık para ve banka raporuna nazaran, faiz indirimi akabinde yurtiçi yerleşiklerin döviz satışları 4 milyar doları aşarken, benzeri devirde, yabancıların menkul değer satışının da sürdüğünü gördük.
Dün global borsaların günü optimist tamamlamaları akabinde yeni gün başlangıcında da hava güneşli. Asya piyasalarında yeşil renginin hakim olduğunu görüyoruz. Gösterge endeks Japonya borsası Nikkei %2 artışla başı çekiyor. Pasifiğin öteki ucunda da benzeri bir biçimde ABD borsalarının vadeli süreçlerinde %0,25 oranında yükselişler görüyoruz.
Reuters haberlerinde, ABD Senatosu, federal hükümetin 28,4 trilyon dolarlık borç limitini süreksiz olarak yükselterek tarihi bir temerrüt riskini bertaraf ederken, daha uzun vadeli bir tahlil sonucunı Aralık ayı başına kadar ertelediğini görüyoruz.
Bugün gözler KKTC saati ile 15:30’da ABD Çalışma Bakanlığı tarafınca açıklanacak resmi istihdam raporuna çevrilecektir. ABD’de enflasyonun multi yılların doruğuna yükselmesi daha sonrası kanunen misyonu fiyat istikrarı ve azamî iş gücünü sağlamak olan FED, iki orta bir derede adeta sıkıştı. Son aylarda daima enflasyonun süreksiz niçinlerden yükseldiğini, pandemi niçiniyle tedarik zincirindeki kırılmaları ön plana çıkarırken, artık enflasyonun uygunca ısırması akabinde bugün açıklanacak istihdam raporunda gelecek sinyaller, karar verici nitelikte olacaktır.
Bu bağlamda, Eylül ayında tarım dışı dalda istihdam artışının 500bin kişi olması, işsizlik oranının ise %5,1’e gerilemesi bekleniyor. Manşet bilgiler kadar, raporun alt kalemleri de ön plana çıkacaktır. Enflasyon göstergesi olan aylık ortalama hasılatların %0,4 ; yıllık olarak ise %4,6 artış kaydetmesi bekleniyor. Beklentilere paralel açıklanacak bir bilgi, FED’in iktisada aylık olarak verdiği 120 milyar dolar meblağında likidite desteğini artık kademeli olarak geri çekmesinin de önünü açacaktır. Bu minvalde tapering için Kasım ayı ön plana çıkıyor. Madalyonun öteki tarafında ise, zayıf bir datanın başları düzgünce karıştıracağını da unutmamak gerekiyor. Volatiliteye hazır olmak gerekiyor!
olağan olarak, morfin misali acıları dindiren paranın azalacak olması, piyasaları bir nebze üzecek olsa da, musluğun kısılma şiddeti de bu noktada değer arz edecektir. FED’in sene sonu tahvil alım programını azaltarak, 2022 ortasında büsbütün bitirmesini bekliyoruz. Bu da aylık 15-20 milyar dolar civarında bir azalmaya işaret edecektir. Suyun şiddetinin azalmasına karşın akmaya devam edecek olması, piyasa yansısının de şiddetli olmayacağı manasına geleceğini düşünüyoruz.
Bu bakış açısıyla, 2022 başında İngiltere’nin; 2022 sonunda ise ABD’nin, pandemi başında sıfırlanan faiz oranlarında birinci hamleyi yapmalarını bekliyoruz. Finansal şartlarının her ay biraz daha sıkılaşacağını fiyatlayan piyasaların risksiz faiz oranı olarak gördüğü ABD 10 yıllık tahvil faizleri bu sabah %1,60 düzeyine yükseldi (2 ay önceye nazaran 50 baz puan yükseliş).
şüphesiz, ABD faizleri hatta enflasyon daha sonrası gerçek faizler ile karşıt korelasyona sahip altın ve gümüş üzere değerli madenlerin de baskı altında kalmaya devam ettiğini görüyoruz. Gümüş 3 haftadır 22,50 dolar düzeyinin etrafında dar bir bantta salınırken, altının ons fiyatı ise 1,745-1,750 dolar düzeyinin üstündeki desekte tutunmaya çalışıyor. Bundan daha sonrası için, altının enflasyona karşı bir müdafaa enstrümanı olarak mı paha kazanacağı, yoksa, ABD faizlerinde yükselişle karşı faiz getirisi olmaması niçiniyle geri planda mı kalacağı sorularının karşılığını yakın bir gelecekte alacağız. Emtia getirileri içinde ligde son iki sırada altın ve gümüşün yer aldığını unutmamak gerekiyor. Ucuz mu kaldı sorusunun karşılığı evet. Ucuz olması alım için kâfi bir niye midir sorusunun karşılığı ise kocaman bir hayır. İstikamet belirli olana kadar kenarda beklemeye devam edeceğiz.
Dün Rusya’nın AB’ye doğalgaz tedariğinde yardımcı olacağı tarafındaki haber akabinde güç fiyatları sürat kesse de, petrole yönelik talep, bir günlük kesinti akabinde bu sabah bir daha başladı. Brent cinsi kuzey denizi petrolün varil fiyatı bir daha 83 dolar düzeyine dayandı! Güç dalına yönelik mevcut uzun durumlarımızı bir müddet daha muhafazaya karar verdik.
iktisatbank.com
Lakin, aşağıda detaylandıracağım üzere, BM Besin ve Tarım Örgütü (FAO)’ya bakılırsa, global besin fiyat endeksi de Eylül ayında 10 yılın tepesine yükseldi. Emtia fiyatlarının genelinde yaşanan amansız yükseliş, enflasyon beklentilerini ve birlikteinde tahvil faizlerinin de yükselmesine niçin oluyor. Piyasanın kendi faizini yükseltmesi ile, merkez bankalarının da beklenenden daha erken faiz artışına gidebileceği telaşı, hali hazırda piyasalarda hükümran olan stagflasyon riskin (yüksek enflasyon ve durgunluk) tırmandırarak, piyasaların da ruh halini periyot devir olumsuz etkileyebiliyor.
Dönelim mevzumuza. Uzun bir kapanma ve izolasyon periyodu akabinde iktisatların peşpeşe açılması ile artan doğal gaz talebinin mevcut stoklarda süratli bir azalmaya niye olması ve bu niçinle petrole olan talep, hafta ortasında Brent’in varil fiyatını 83,5 dolar ile son 3 yılın yeni tepesini itti. Emsal bir biçimde, WTI cinsi petrolün 7 yılın, ABD’de süreç goren doğal gaz kontratlarının 12 yılın doruğuna yükselmesi ile güç krizi şirazesinden çıkarken, dün Rusya’nın AB’ye doğalgaz tedariği noktasında yardım elini uzatması daha sonrası, global mali piyasalar günü çok optimist tamamladı.
olağan olarak dün de belirttiğimiz üzere, soğuk bir savaş yaşayan ABD ve Çin önderlerinin görüşme noktasında karar almaları ve temerrüdün kapısına dayanan ABD borç tavanı yükselme noktasında ABD Senatosunda Cumhuriyetçilerin, Demokratların planına yeşil ışık yakması daha sonrası Asya’da başlayan optimistlik, adeta tüm dünyaya sirayet etti. Avrupa borsaları günü yükselişle tamamlarken, ABD borsalarında alımlar %1 düzeyine ulaştı.
Global borsa endeksleri, dün hatırı sayılır oranda yükseliş kaydederken, son günlerde yazdıkları kayıpların da bir kısmını telafi etmesi, içeriye de olumlu yansıdı. BİST100 endeksi günü neredeyse %2’ye yakın artışla tamamlarken, sabah saatlerinde TCMB’nin düzenlediği yatırımcı toplantısı, piyasaları pek de tatmin edemeyince, TL’deki zayıflığın sürdüğüne ve optimist günde USDTRY kurunun 3 yakışıksız 8’in etrafında (8,88) salınmaya devam ettiğine şahit olduk.
TCMB’nin her hafta Perşembe günü deklare ettiğı haftalık para ve banka raporuna nazaran, faiz indirimi akabinde yurtiçi yerleşiklerin döviz satışları 4 milyar doları aşarken, benzeri devirde, yabancıların menkul değer satışının da sürdüğünü gördük.
Dün global borsaların günü optimist tamamlamaları akabinde yeni gün başlangıcında da hava güneşli. Asya piyasalarında yeşil renginin hakim olduğunu görüyoruz. Gösterge endeks Japonya borsası Nikkei %2 artışla başı çekiyor. Pasifiğin öteki ucunda da benzeri bir biçimde ABD borsalarının vadeli süreçlerinde %0,25 oranında yükselişler görüyoruz.
Reuters haberlerinde, ABD Senatosu, federal hükümetin 28,4 trilyon dolarlık borç limitini süreksiz olarak yükselterek tarihi bir temerrüt riskini bertaraf ederken, daha uzun vadeli bir tahlil sonucunı Aralık ayı başına kadar ertelediğini görüyoruz.
Bugün gözler KKTC saati ile 15:30’da ABD Çalışma Bakanlığı tarafınca açıklanacak resmi istihdam raporuna çevrilecektir. ABD’de enflasyonun multi yılların doruğuna yükselmesi daha sonrası kanunen misyonu fiyat istikrarı ve azamî iş gücünü sağlamak olan FED, iki orta bir derede adeta sıkıştı. Son aylarda daima enflasyonun süreksiz niçinlerden yükseldiğini, pandemi niçiniyle tedarik zincirindeki kırılmaları ön plana çıkarırken, artık enflasyonun uygunca ısırması akabinde bugün açıklanacak istihdam raporunda gelecek sinyaller, karar verici nitelikte olacaktır.
Bu bağlamda, Eylül ayında tarım dışı dalda istihdam artışının 500bin kişi olması, işsizlik oranının ise %5,1’e gerilemesi bekleniyor. Manşet bilgiler kadar, raporun alt kalemleri de ön plana çıkacaktır. Enflasyon göstergesi olan aylık ortalama hasılatların %0,4 ; yıllık olarak ise %4,6 artış kaydetmesi bekleniyor. Beklentilere paralel açıklanacak bir bilgi, FED’in iktisada aylık olarak verdiği 120 milyar dolar meblağında likidite desteğini artık kademeli olarak geri çekmesinin de önünü açacaktır. Bu minvalde tapering için Kasım ayı ön plana çıkıyor. Madalyonun öteki tarafında ise, zayıf bir datanın başları düzgünce karıştıracağını da unutmamak gerekiyor. Volatiliteye hazır olmak gerekiyor!
olağan olarak, morfin misali acıları dindiren paranın azalacak olması, piyasaları bir nebze üzecek olsa da, musluğun kısılma şiddeti de bu noktada değer arz edecektir. FED’in sene sonu tahvil alım programını azaltarak, 2022 ortasında büsbütün bitirmesini bekliyoruz. Bu da aylık 15-20 milyar dolar civarında bir azalmaya işaret edecektir. Suyun şiddetinin azalmasına karşın akmaya devam edecek olması, piyasa yansısının de şiddetli olmayacağı manasına geleceğini düşünüyoruz.
Bu bakış açısıyla, 2022 başında İngiltere’nin; 2022 sonunda ise ABD’nin, pandemi başında sıfırlanan faiz oranlarında birinci hamleyi yapmalarını bekliyoruz. Finansal şartlarının her ay biraz daha sıkılaşacağını fiyatlayan piyasaların risksiz faiz oranı olarak gördüğü ABD 10 yıllık tahvil faizleri bu sabah %1,60 düzeyine yükseldi (2 ay önceye nazaran 50 baz puan yükseliş).
şüphesiz, ABD faizleri hatta enflasyon daha sonrası gerçek faizler ile karşıt korelasyona sahip altın ve gümüş üzere değerli madenlerin de baskı altında kalmaya devam ettiğini görüyoruz. Gümüş 3 haftadır 22,50 dolar düzeyinin etrafında dar bir bantta salınırken, altının ons fiyatı ise 1,745-1,750 dolar düzeyinin üstündeki desekte tutunmaya çalışıyor. Bundan daha sonrası için, altının enflasyona karşı bir müdafaa enstrümanı olarak mı paha kazanacağı, yoksa, ABD faizlerinde yükselişle karşı faiz getirisi olmaması niçiniyle geri planda mı kalacağı sorularının karşılığını yakın bir gelecekte alacağız. Emtia getirileri içinde ligde son iki sırada altın ve gümüşün yer aldığını unutmamak gerekiyor. Ucuz mu kaldı sorusunun karşılığı evet. Ucuz olması alım için kâfi bir niye midir sorusunun karşılığı ise kocaman bir hayır. İstikamet belirli olana kadar kenarda beklemeye devam edeceğiz.
Dün Rusya’nın AB’ye doğalgaz tedariğinde yardımcı olacağı tarafındaki haber akabinde güç fiyatları sürat kesse de, petrole yönelik talep, bir günlük kesinti akabinde bu sabah bir daha başladı. Brent cinsi kuzey denizi petrolün varil fiyatı bir daha 83 dolar düzeyine dayandı! Güç dalına yönelik mevcut uzun durumlarımızı bir müddet daha muhafazaya karar verdik.
iktisatbank.com